Pierwsza rewolucja marksistowska. Zbrodnie Komuny Paryskiej

Dekrety utopii

Prezydent Thiers rozkazał swoim urzędnikom i wojsku przenieść się do Wersalu, ściągając tam wierne mu zawodowe wojsko w sile około 20 tys. Radykalni marksiści z KW Komuny chcieli natychmiast uderzyć na Wersal i rozbić oddziały rządowe, ale większość KW Komuny nie zdecydowała się na ten logiczny strategicznie krok i tym samym zmarnowała szansę na ogólnokrajową rewolucję. Ten błąd Komuny pozwolił Thiersowi opanować panikę w wojsku i ściągnąć duże posiłki z prowincji.

21 marca de Goncourt relacjonował: „Po zniszczeniu akt policji pierwszą troską tych panów było unicestwienie rejestru prostytutek. Czy w ten rejestr były wpisane ich kochanki, żony, siostry?”. 22 marca: „Niewiarygodna władza”. Przypomina się zarówno rok 1917, gdy w Moskwie i Piotrogradzie bolszewicy w pierwszych godzinach władzy zniszczyli i rozgrabili archiwa ochrany, niszcząc również swoje kartoteki „sieksotów” (sekretnych satrudnikow), jak i nasz 1989 r. i palenie archiwów – „brakowanie akt” przez SB MSW!

26 marca wyłoniono 86 deputowanych do władz Komuny Paryskiej, a 28 marca uroczyście proklamowano Komunę przed ratuszem wobec 100 tys. gwardzistów. Między 19 a 27 marca sekcje I Międzynarodówki proklamowały komitety Komuny w Lyonie, Marsylii, Tuluzie i innych dużych miastach, ale wojska rządowe w ciągu trzech–czterech dni rozgoniły te „władze”.

Zgromadzenie deputowanych Komuny wyłoniło najwyższą władzę wykonawczą Komuny w postaci Komisji Wykonawczej, a po 1 maja zastąpił ją osławiony Komitet Ocalenia Publicznego o nieograniczonych pełnomocnictwach nadzwyczajnych. Już 29 marca 1871 r. zniesiono stałą armię i policję, zastępując je Gwardią Narodową. Zrównano płace urzędników z płacami robotniczymi. Wydawano też wiele bezsensownych dekretów na zasadzie „licytacji”, która frakcja w Komisji Wykonawczej jest bardziej radykalna, i na przykład 29 marca ponownie wstrzymano płacenie czynszów na okres dziewięciu miesięcy.

3 kwietnia wydano dekret o całkowitym rozdziale Kościoła od państwa i zaczęto usuwać duchownych ze szkół i szpitali. De Goncourt 2 maja zanotował: „[...] w szkole przy ulicy Boudry, gdzie kuzynka jest nauczycielką, zabroniono dziewczynkom odmawiać modlitwę. »Marsylianka« zastąpiła »Ojcze nasz«”. 13 kwietnia przyjęto dekret o płacy minimalnej dla robotników. Dekretem z 16 kwietnia Komuna przekazała robotnikom fabryki i warsztaty opuszczone przez właścicieli. De Goncourt 18 kwietnia zapisał: „Najnowsze plakaty, z ostatniego kwadransa, dotyczą sądów wojennych: kara śmieci, roboty przymusowe, aresztowania, więzienia, cały barbarzyński kodeks karny w obronie wolności”.

20 kwietnia wydano dekret o zniesieniu nocnej pracy w piekarniach (!), 25 kwietnia o rekwizycji wszystkich niezajętych mieszkań i lokali, 6 maja nakazano przymusowy zwrot około 800 tys. przedmiotów o wartości do 1 złotego napoleona (20 franków) z lombardów, a 20 maja wywłaszczono właścicieli teatrów (!), a nawet opracowano dekrety zupełnie nierealne, na przykład wprowadzający ubezpieczenie od bezrobocia.

Prokurator Komuny Raoul Rigault wydał 17 maja nakazy aresztowania deputowanych opozycyjnej „mniejszości” – słowem, zaczynała się powtórka z czasów Wielkiej Rewolucji Francuskiej 1789 r. W ramach walki „o wolność” zamknięto około 30 gazet opozycyjnych i wzięto 200 zakładników (wszystkich zamordowano i pogrzebano we wspólnym dole), włącznie z abp. Paryża Georges’em Darboy’em (lat 68), którego rozstrzelano 27 maja 1871 r. – fakt ten jest skrupulatnie przemilczany tak we Francji, jak i w Polsce.

Upadek

10 maja 1871 r. rząd III Republiki podpisał we Frankfurcie nad Menem traktat pokojowy z Cesarstwem Niemieckim i od tej chwili wszystkie siły III Republiki zostały rzucone do likwidacji Komuny Paryskiej. Naczelny dowódca gwardii Komuny nieudolny delegat wojenny Gustave Cluseret został usunięty i aresztowany. Zastąpił go zawodowy pułkownik wojsk inżynieryjnych Louis Rossel, ale ten napotykając opór dyletantów w Komitecie Ocalenia Publicznego, zaczął go publicznie krytykować, za co został aresztowany i jego miejsce zajął fanatyk – dziennikarz Charles Delescluze, i to był praktycznie koniec Komuny.

Czytaj też:
Francuski odpowiednik Hitlera i Stalina. Sam padł ofiarą własnego systemu

De Goncourt 16 maja zanotował: „Ta Gwardia Narodowa! Naprawdę nie zasługuje na litość i zamiłowanie. Gdyby dziś to, co pozostało z Komuny, z Komitetu Ocalenia Narodowego, zastąpić dziesięciu sprawdzonymi, dobrze znanymi galernikami [kryminalistami – przyp. red.], posłusznie i bez protestu wprowadzałaby w życie ich przestępcze dekrety”.

21 maja zaczął się ostatni krwawy tydzień istnienia Komuny. Wzniesiono ponad 500 barykad, ale wersalczycy zdobywali je kolejno, wypierając władze komuny i gwardię w stronę Belleville. 27 maja wersalczycy zdobyli ostatnią barykadę na ulicy Ramponneau. Jarosław Dąbrowski – dowódca jednej z trzech armii – i delegat wojenny Delescluze zginęli w trakcie walk. Wojska rządowe rozstrzelały około 17 tys. komunardów, a około 30 tys. skazano na więzienie, katorgę i zesłanie do kolonii. Tylko zdecydowane kroki i wola politycznego działania gen. Gastona de Galliffeta (1830–1909) sprawiły, że Komunę tak szybko pokonano i że aż do czasów Frontu Ludowego 1935 r. w Paryżu i we Francji panował ład społeczny. Goncourt relacjonował w niedzielę 28 maja: „Idę zobaczyć spalony Paryż. […] Idzie się w dymie […] Wielkie i nieprzerwane zniszczenie zaczyna się od Chatelet”. Wtorek, 30 maja: „Od czasu do czasu groźne odgłosy: walące się domy i rozstrzeliwania”. W trakcie rządów Komuny i walk oraz celowego podpalania budynków oraz całych ulic przez komunardów Paryż poniósł największe straty w swojej liczącej ponad 2 tys. lat historii – nie w trakcie II wojny światowej, tylko w trakcie Komuny (między innymi 16 maja 1871 r. zburzono kolumnę na placu Vendôme jako rzekomy symbol „brutalnej siły”).

Klęska i pacyfikacja Komuny Paryskiej znacząco spowolniła działanie i agitację marksistowską w Europie. Z inicjatywy Marksa i Engelsa przeniesiono Radę Generalną I Międzynarodówki w bezpieczne miejsce – do Nowego Jorku. Sparaliżowało to działania Międzynarodówki do tego stopnia, że następny kongres w 1876 r. w Filadelfii rozwiązał Międzynarodówkę! Dopiero w 1889 r. powołano do życia II Międzynarodówkę, która w Europie Zachodniej zmieniała orientację polityczną z marksistowskiej na socjalistyczną i socjaldemokratyczną. Gdyby nie krótkowzroczność polityczna gen. Ericha Ludendorffa w 1917 r. i wysłanie bolszewików Lenina i Trockiego do Rosji, do rewolucji marksistowskiej w stylu Komuny Paryskiej już więcej by nie doszło.