Apel humanistów do kandydata na Prezydenta Rzeczpospolitej

Ta książka łagodnie mnie napomina nie pozwala
bym zbyt szybko biegł w takt toczącej się frazy
każe wrócić do początku wciąż zaczynać od nowa

Zbigniew Herbert, Książka (ze zbioru Rovigo)

Szanowny Pan

dr Andrzej Duda

Szanowny Panie Doktorze!

Apelujemy do Pana jako potencjalnego Prezydenta Rzeczypospolitej, o zwrócenie uwagi na katastrofalną sytuację nauki polskiej i polskiej edukacji. Nieustanne reformy podporządkowały nauczanie wszystkich stopni urzędnikom. Mimo protestów rodziców i pedagogów, wprowadzono małe dzieci do szkół nieprzygotowanych do nauczania sześciolatków. Szkoły wszystkich szczebli uczą coraz gorzej, a maturzyści są coraz mniej przygotowani do samodzielnych studiów. Uczelnie wyższe, w tym najlepsze uniwersytety Polski, zostały zamienione w szkoły zawodowe mające kształcić fachowców w wąskich specjalnościach. Uzależnienie uczelni i wykładowców od biurokratycznych zarządzeń osiągnęło zastraszające rozmiary.

Tu musi zajść zmiana!

Uniwersytet musi odzyskać swoją godność!

Uczelnia wyższa musi na nowo stać się miejscem intelektualnej wolności, a nie pozostawać obszarem zarządzanym przez urzędników państwowych nie rozumiejących specyfiki akademickiej wspólnoty! Nauka nie może zostać sprowadzona do tabelek ministerstwa. Prawdziwa wiedza to ruch poważnej myśli, sensowne badania i intelektualna uczciwość. Polski filozof Kazimierz Twardowski w słynnym wykładzie „O dostojeństwie uniwersytetu”, wygłoszonym w roku 1932 we Lwowie, zdefiniował swoistą misję instytucji akademickich jako poszukiwanie prawdy naukowej w badaniach, powiązane z przekazywaniem młodemu pokoleniu umiejętności dochodzenia do prawdy. Dziś temu modelowi przeczy traktowanie uczelni jako zakładu usługowego, który sprzedaje państwu oderwaną od badań, samofinansującą się dydaktykę.

Szanowny Panie Doktorze!

Jest Pan symbolem społecznego wyczekiwania na zmiany i naprawę Rzeczypospolitej. Także nauka polska jest chora na skutek niemądrych i nieodpowiedzialnych działań niekompetentnych urzędników i ich politycznych zwierzchników. Prezydent Rzeczypospolitej ma poważny wpływ na kształt nauki polskiej, dlatego zwracamy się do Pana o rozpoczęcie debaty ze środowiskiem naukowym na temat przywrócenia uczonym i uniwersytetom należnej rangi w Ojczyźnie. Nie chodzi nam o prywatne interesy, lecz o możliwość pełnienia najlepszej służby Rzeczypospolitej.

Z poważaniem

• prof. zwyczajny dr hab. Stanisław Balbus, teoretyk i historyk literatury, emerytowany wykładowca Uniwersytetu Jagiellońskiego

• prof. zwyczajny dr hab. Krzysztof Dybciak, historyk i teoretyk literatury, Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie

• prof. zwyczajny dr hab. Tomasz Gąsowski, historyk, Akademia Ignatianum w Krakowie

• prof. zwyczajny dr hab. Wojciech Gutowski, filolog, emerytowany profesor Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy

• prof. dr hab. Grażyna Halkiewicz-Sojak, literaturoznawca, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu

• prof. zwyczajny dr hab. Mieczysław Inglot, historyk literatury, emerytowany profesor Uniwersytetu Wrocławskiego

• prof. zwyczajny dr hab. Roman Mazurkiewicz, historyk literatury, mediewista, Uniwersytet Pedagogiczny im. KEN w Krakowie

• prof. zwyczajny dr hab. Stanisław Stabryła, filolog klasyczny, emerytowany wykładowca Uniwersytetu Jagiellońskiego, członek czynny Polskiej Akademii Umiejętności

• prof. UG dr hab. Marek Adamiec, filolog i kulturoznawca, Uniwersytet Gdański

• prof. UJ dr hab. Janusz Gruchała, polonista, Uniwersytet Jagielloński

• prof. UKSW dr hab. Wojciech Kudyba, poeta, filolog, Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego

• prof. UwB dr hab. Dariusz Kulesza, literaturoznawca, Uniwersytet w Białymstoku

• prof. UKSW dr hab. Piotr Müldner-Nieckowski, poeta, językoznawca, Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego

• prof. UKSW dr hab. Magdalena Saganiak, literaturoznawca, filozof, Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego

• prof. AI dr hab. Janusz Smołucha, historyk, Akademia Ignatianum w Krakowie

• prof. UKSW dr hab. Zbigniew Stawrowski, filozof, Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego

• prof. UŁ, dr hab. Konrad W. Tatarowski, literaturoznawca, medioznawca, Uniwersytet Łódzki

• prof. AJD dr hab. Artur Żywiołek, historyk literatury, Akademia im. Jana Długosza w Częstochowie

• dr hab. Marek Karwala, literaturoznawca, Uniwersytet Pedagogiczny im. KEN w Krakowie

• dr hab. Maciej Urbanowski, historyk literatury, Uniwersytet Jagielloński

• dr hab. Rafał Żebrowski, historyk, Żydowski Instytut Historyczny w Warszawie

• dr Teresa Bałuk-Ulewiczowa, tłumaczka, historyk literatury i kultury renesansu, emerytowany wykładowca Uniwersytetu Jagiellońskiego

• dr Monika Bieniek, filolog klasyczny, Uniwersytet Jagielloński

• dr Mirosław Boruta, socjolog, Uniwersytet Pedagogiczny im. KEN w Krakowie

• dr Przemysław Dakowicz, literaturoznawca, Uniwersytet Łódzki

• dr Andrzej Gielarowski, filozof, Akademia Ignatianum w Krakowie

• dr Adam Hernas, filozof, Instytut Myśli Józefa Tischnera w Krakowie

• dr Monika Stankiewicz-Kopeć, literaturoznawca, Akademia Ignatianum w Krakowie

• dr Józef Maria Ruszar, literaturoznawca, eseista, Akademia Ignatianum w Krakowie

• mgr Jakub Jurkowski, filologia polska i klasyczna, Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego

Do Apelu wykładowców kilkunastu polskich uczelni i instytucji naukowych dołączyli się także twórcy kultury:

• Jan Polkowski – poeta

• oraz Piotr Załuski (reżyser filmów dokumentalnych o Zbigniewie Herbercie, producent telewizyjny, były dziennikarz Radia Wolna Europa).