78 lat temu wybuchło powstanie w getcie warszawskim. W południe zawyją syreny

78 lat temu wybuchło powstanie w getcie warszawskim. W południe zawyją syreny

Dodano: 
Najsłynniejsze zdjęcie - Żydzi wypędzeni z bunkrów.
Najsłynniejsze zdjęcie - Żydzi wypędzeni z bunkrów. Źródło: Wikimedia Commons
78 lat temu słabo uzbrojeni żydowscy bojownicy podjęli dramatyczną i desperacką decyzję o zbrojnym wystąpieniu przeciwko niemieckim oprawcom likwidującym warszawskie getto. Było to pierwsze powstanie miejskie w okupowanej przez Niemców Europie.

22 lipca 1942 roku Niemcy rozpoczęli wywózkę mieszkańców warszawskiego getta do Treblinki. Był to element skrupulatnie realizowanego przez hitlerowców planu "ostatecznego rozwiązania kwestii żydowskiej", zakładającego całkowitą eliminację europejskich Żydów. Ostatnią jego fazą była likwidacja warszawskiego getta, którą planowano wcielić w życie 19 kwietnia 1943 roku.

Żydzi, którzy obserwowali tragedię swoich współbraci, umierających z głodu i chorób, które w zastraszającym tempie rozprzestrzeniały się po getcie w związku z tragicznymi warunkami sanitarnymi (od listopada 1940 roku do lipca 1942 roku zmarło z tych powodów ok. 100 tys. Żydów), podjęli ostatnią decyzję w swoim życiu - jak chcą umrzeć. Dokładnie 78 lat temu, 19 kwietnia 1943 roku bojownicy Żydowskiej Organizacji Bojowej oraz Żydowskiego Związku Wojskowego wystąpili zbrojnie przeciwko niemieckim żołnierzom likwidującym getto. Powstanie nie miało strategicznych celów militarnych, nie miało też najmniejszych szans powodzenia. Było aktem desperacji, odpowiedzią na dokonywane przez Niemców ludobójstwo, walką w imię ludzkiej godności, którą chciano im odebrać.

Dramatyczna walka ludności żydowskiej trwała kilkanaście dni. 6 maja odbywa się ostatnia narada dowódców ŻOB. Dwa dni później hitlerowcy odkryli bunkier w którym ukrywało się blisko ok. 300 Żydów. W obliczu nieuchronnej śmierci przez zagazowanie, ukrywający się w bunkrze popełnili masowe samobójstwo. Wśród nich znajdował się dowódca powstania Mordechaj Anielewicz wraz z żoną.16 maja oficjalnie zakończyło się powstanie. Tego dnia gen. SS Juergen Stroop ogłosił koniec akcji pacyfikacyjnej i rozkazał wysadzić w powietrze Wielką Synagogę na Tłomackiem.

Ze względu na swoją symboliczną wymowę, powstanie w getcie warszawskim uważane jest przez naród żydowski za jedno z najważniejszych wydarzeń w jego historii.

Źródło: DoRzeczy.pl