„Loteria jest rzecz w sobie dobra, sprawiedliwa, we wszystkich i najlepiej rządzących się Krajach i Rzeczachpospolitych i w Rzymie samym praktykowana z publicznym pożytkiem (…) Nikt nie traci tego małego sumptu, który z dobrą uczyni intencją, czy wygra, czy mu nie posłuży szczęście: gdyż to wszystko pójdzie rzetelnie na Chwałę Bożą, na pożytek Ojczyzny i bliźniego” – pisał w 1748 roku Stanisław Konarski, słynny reformator państwa, założyciel Collegium Nobilium. Jak widać, nie brakowało wówczas w elitach ludzi, którzy uważali, że państwo powinno objąć swoim nadzorem gry losowe, a wpływy przeznaczać na szczytne cele. W ten sposób w 1768 roku Sejm Rzeczypospolitej wpisał loterię liczbową na listę źródeł dochodu państwa.
W odrodzonej Polsce w 1920 roku rząd uchwalił ustawę powołującą Polską Państwową Loterię Klasową. Dochód zasilać miał budżet państwa. W 1936 roku utworzony został Polski Monopol Loteryjny.
Hit Totalizatora
Powołanie Państwowego Przedsiębiorstwa Totalizator Sportowy było inicjatywą polskich działaczy olimpijskich, którzy na początku lat 50. wystąpili do władz PRL z petycją w tej sprawie. Utytułowani polscy sportowcy postulowali stworzenie organizacji, która wsparłaby rozwój infrastruktury sportowej w Polsce. W ten sposób 17 grudnia 1955 roku, na mocy uchwały Prezydium Rządu, powstało Państwowe Przedsiębiorstwo Totalizator Sportowy. Do końca lat 50. organizacja ta objęła swoim zasięgiem całą Polskę, opierając swoją strukturę o siedemnaście oddziałów terenowych. Pierwsza kolektura powstała w Warszawie przy skrzyżowaniu ulic Marszałkowskiej i Wspólnej.
Lotto
Pierwszymi grami loteryjnymi były zakłady piłkarskie, ale już w 1957 roku pojawił się Toto-Lotek – największy hit Totalizatora Sportowego. Gra polega na wytypowaniu wyników losowania sześciu liczb z zakresu od 1 do 49. Wysokie nagrody – o wiele wyższe niż w zakładach piłkarskich – sprawiły, że Toto-Lotek (w 1975 roku przemianowany na Duży Lotek, a od 2009 roku Lotto) stał się ulubioną grą liczbową Polaków.
Lata 70. przyniosły rozszerzenie oferty Totalizatora Sportowego o kolejne gry: Express Lotek, Mały Lotek oraz Zakłady Specjalne. W 1971 roku Totalizator Sportowy zorganizował dodatkowe zakłady Toto-Lotka, które przeznaczone były na wsparcie odbudowy Zamku Królewskiego w Warszawie. Dwa lata później telewizja rozpoczęła transmitowanie losowań.
Po 1989 roku Totalizator Sportowy przekształcony został w spółkę Skarbu Państwa. W czterdziestą rocznicę powołania do życia Totalizatora zadebiutował Multi Lotek, a dwa lata później Twój Szczęśliwy Numerek.
W ciągu ostatnich 65 lat ponad 1100 Polaków zostało w ten sposób milionerami. Najwyższa wygrana (36 726 210,20 zł) zanotowana została w 2017 roku w Skrzyszowie. Jeżeli chodzi o liczbę zwycięzców, to rekordowe losowanie odbyło się 30 marca 1994 roku. Padło wówczas aż 80 „szóstek”.