Mata Hari – tancerka, kurtyzana czy szpieg?

Mata Hari – tancerka, kurtyzana czy szpieg?

Dodano: 
Mata Hari
Mata Hari Źródło: Wikimedia Commons
Dla jednych archetyp kobiety-szpiega, dla innych niewinna ofiara wojennej zawieruchy. 25 lipca 1917 roku Mata Hari została skazana na śmierć za szpiegostwo na rzecz Niemiec.

Margaretha Geertruida McLeod, z domu Zelle, znana powszechnie jako Mata Hari urodziła się 7 sierpnia 1876 roku w miasteczku Leeuwarden w Holandii. Ukończyła studium nauczycielskie i pracowała w Amsterdamie. Tam poznała swego przyszłego męża, oficera holenderskiej armii, który przebywał w Holenderskich Indiach Wschodnich. Po ślubie para wyjechała do kolonii, gdzie wychowywali dwoje dzieci. Związek nie przetrwał długo. Powodem rozstania były kłótnie, które wybuchały coraz częściej od chwili śmierci syna. W 1903 roku opuściła rodzinę i wyjechała do Paryża (córka pozostała z ojcem).

W Europie zaczęła pozować do zdjęć oraz wykonywać taniec orientalny. Opowiadała, że urodziła się w indyjskiej świątyni i nauczyła się starożytnych indyjskich tańców od kapłanki, która nadała jej imię Mata Hari, które oznaczało „oko świtu”. Jej pokazy szybko zdobyły fanów w całej Europie. Występowała od Moskwy przez Berlin po Madryt. Rozgłos przyniosło jej głównie to, że wiele tańców wykonywało niemal zupełnie nago.

W czasie licznych podróży Mata Hari zaczęła poznawać wiele wpływowych osób. Stała się luksusową prostytutką, a na liście jej kochanków znalazło się, między innymi, wielu oficerów francuskich i niemieckich. Te kontakty były początkiem jej kłopotów i posądzeń o szpiegostwo.

Dokładny przebieg jej działalności szpiegowskiej pozostaje tajemnicą. Z racji swojego zajęcia Mata Hari odbywała liczne podróże. Prawdopodobnie podczas jednej z nich została zwerbowana jako francuska agentka, lecz jej działalność na tym polu jest niejasna. Według niektórych źródeł podczas pobytu w Holandii w 1916 roku, niemiecki konsul zaproponował jej gotówkę, żądając w zamian, aby przekazała pewne informacje uzyskane podczas kolejnej wizyty we Francji (to by oznaczało, że była podwójną agentką). Wiele wskazuje, że brytyjski wywiad odkrył szczegóły tego układu i przekazał informacje na ten temat Francuzom. Mata Hari została aresztowana 13 lutego 1917 roku we Francji.

Podczas przesłuchania przez francuski wywiad wojskowy Mata Hari przyznała, że przekazała nieaktualne i mało istotne informacje niemieckiemu oficerowi wywiadu, ale twierdziła, że zrobiła to wyłącznie z chęci zysku i nigdy nie zdradziła swej przybranej ojczyzny, Francji. Przyznała, że otrzymywała również wynagrodzenie jako francuski szpieg w Belgii. Jej przesłuchanie było bardzo burzliwe. Głównym oskarżycielem był Pierre Bouchardon, który zarzucił Macie Hari, że całe jej życie było oszustwem, gdyż nie była jawajską księżniczką, nie urodziła się w Indiach Holenderskich, ani nie nazywa się Mata Hari, a więc – skoro to były kłamstwa – to równie dobrze mogła być podwójnym agentem.

25 lipca 1917 roku sąd wojskowy uznał Matę Hari winną i skazał na karę śmierci poprzez rozstrzelanie. Gazeta „Times of London” w dniu jej egzekucji pisała: „Notorycznie spotykała się z niemieckimi szpiegami poza terytorium Francji i udowodniono jej, że przekazywała im ważne informacje w zamian za które otrzymała kilka dużych sum pieniędzy”. Mata Hari została rozstrzelana przez pluton egzekucyjny 15 października 1917 roku.

Wiele osób widziało w niej niebezpieczną kobietę-szpiega, jednak już w jej czasach liczni wskazywali, że jej wina mogła być wyolbrzymiona, a proces i skazanie miały charakter nieco pokazowy, aby odwrócić uwagę opinii publicznej od start, jakie ponosiła Francja na frontach I wojny światowej.

Źródło: DoRzeczy.pl