Kiedy dokładnie Wikingowie wyruszyli z Europy docierając do Ameryki, aby tam założyć osadę nazwaną L'Anse aux Meadows, nie było jasne – aż do dzisiaj.
Ważne odkrycie
20 października 2021 roku naukowcy z Uniwersytetu w Groningen w Holandii przekazali, że nowy rodzaj techniki datowania, wykorzystujący jako punkt odniesienia dawną burzę słoneczną, ujawnił, że osada L'Anse aux Meadows była zajęta w 1021 roku, dokładnie tysiąc lat temu i 471 lat przed pierwszą podróżą Krzysztofa Kolumba. Nową technikę badań zastosowano na trzech kawałkach drewna wyciętych z pozostałości osady. Wszystkie wskazuj na ten sam rok.
Podróż Wikingów do Ameryki to kamień milowy w dziejach ludzkości. Osada jest aktualnie najwcześniejszym znanym dowodem na przeprawę transatlantycką. To również pewien symbol – kula ziemska została bowiem „okrążona” przez ludzi z dwóch stron – wcześniej wędrowano jedynie przez swoisty most lądowy łączący niegdyś Syberię z Alaską. Atlantyk stanowił jednak nieprzebytą przestrzeń, zdaniem archeologów, aż do 1021 roku.
Wikingowie, czyli Normanowie, byli ludem mieszkającym w Skandynawii na terenach dzisiejszej Norwegii, Szwecji i Danii. Podróżowali po morzach, podbijali nowe tereny, prowadzili ożywiony handel z wieloma, nawet odległymi terytoriami. Posiadali niezwykłe umiejętności szkutnicze i nawigacyjne. Założyli także osady na Islandii i Grenlandii.
- Należy im się wiele uznania za to, że jako pierwsi Europejczycy przemierzyli Atlantyk – podkreśla Michael Dee z Uniwersytetu w Groningen, który kierował badaniami opublikowanymi w czasopiśmie „Nature” - Myślę, że słusznie można określić tę podróż zarówno jako podróż odkrywczą, jak i poszukiwanie nowych źródeł surowców. Wielu archeologów uważa, że główną motywacją do poszukiwania nowych terytoriów było odkrycie, w szczególności, nowych źródeł drewna – dodaje Dee.
Nowa metoda datowania
„Epoka Wikingów” datowana jest zazwyczaj na lata 793-1066, co daje szeroki zakres czasu, w którym mogły się odbywać przeprawy transatlantyckie. Jak dotąd, zwykłe datowanie radiowęglowe okazywało się zbyt nieprecyzyjne i trudno było podać bardziej dokładną datę powstania osady L'Anse aux Meadows, choć odkryto ją już w 1960 roku. Archeolodzy zgadzali się jednak na ogół, że musiała ona powstać w XI wieku.
Nowa metoda datowania opiera się na fakcie, że burze słoneczne pozostawiają charakterystyczny sygnał radiowęglowy w słojach rocznego wzrostu drzewa. Wiadomo było, że w 992 roku nastąpiła znacząca burza słoneczna – rozbłysk wysokoenergetycznych promieni kosmicznych ze Słońca.
- We wszystkich trzech przebadanych kawałkach drewna z trzech różnych drzew powstało 29 słojów wzrostu po tym, który nosił ślady burzy słonecznej, co oznacza, że drewno zostało wycięte w 1021 roku - powiedziała archeolog z Uniwersytetu w Groningen, Margot Kuitems.
- To nie miejscowa ludność rdzenna cięła drewno, ponieważ istnieją dowody na użycie metalowego ostrza, którego nie posiadali – podkreśla Michael Dee – Jak długo Wikingowie pozostawali na Nowej Funlandii, to jeszcze nie jest jasne. Być może była to dekada lub mniej. Budynki, które wznosili przypominały te, które powstawały na Grenlandii i Islandii – dodaje badacz.
Historie ustne zwane sagami opowiadają o obecności Wikingów w obu Amerykach. Historie były spisywane kilka wieków później. Opisują one m.in. przywódcę Leifa Eriksona i osadę o nazwie Vinland, a także walki i nawiązanie współpracy z miejscową ludnością. Michael Dee powiedział, że data 1021 z grubsza odpowiada opisom sagi. - Zatem nasuwa się pytanie, ile z pozostałych przygód Eriksona opisanych w sadze jest prawdą? – zastanawia się archeolog.
Czytaj też:
Jak bękart wikingów opanował Anglię. Bitwa pod Hastings i jej skutkiCzytaj też:
Wyprawa Krzysztofa Kolumba do Ameryki, czyli despota u władzyCzytaj też:
Pizarro i podbój państwa Inków. Jak zginął Atahualpa, ostatni władca imperium