Wieża Eiffla. Symbol Paryża i kontrowersje wokół jej budowy

Wieża Eiffla. Symbol Paryża i kontrowersje wokół jej budowy

Dodano: 
Wieża Eiffla. Historyczna, pokolorowana fotografia z Wystawy Światowej w 1900 roku
Wieża Eiffla. Historyczna, pokolorowana fotografia z Wystawy Światowej w 1900 roku Źródło: Wikimedia Commons
Wieża Eiffla miała zostać rozebrana 20 lat po jej wybudowaniu, ale nie zgodził się na to jej twórca. Dziś to obiekt, bez którego nie może obejść się żadna wycieczka do stolicy Francji.

Kiedy Wieża Eiffla stanęła w Paryżu wielu ludzi nie kryło oburzenia. Ogromna stalowa konstrukcja zachwyciła stosunkowo niewiele osób. Argumentowano, że taka budowla nie pasuje do klimatu miasta.

Budowa wieży Eiffla

W 1889 roku w Paryżu miała odbyć się Wystawa Światowa z okazji 100-lecia wybuchu wielkiej rewolucji francuskiej. Ponad stu artystów zgłosiło swoje projekty budowy pomnika na Polach Marsowych, który miał pełnić funkcję wejścia na Wystawę. Rywalizację na najlepszy projekt zwyciężyła spółka Eiffel et Compagnie, firma budowlana należąca do uznanego architekta i eksperta w dziedzinie metali Alexandre’a Gustave’a Eiffel’a.

Koncepcję wieży, którą później nazwano wieżą Eiffla, opracował jednak nie sam Eiffel. Współpracował z nim m.in. inżynier Maurice Koechlin, który obmyślił pierwotną koncepcję i dopracował ostateczny projekt. Kilka lat wcześniej obaj współpracowali też nad innym znanym projektem: konstrukcją metalowych części Statuy Wolności, która stanęła w Nowym Jorku w 1886 roku.

Gustave Eiffel

Kilkuset robotników przez dwa lata montowało szkielet wieży kratowej. Wieża Eiffla osiągnęła ostatecznie nieco ponad 312 metrów, co czyniło ją najwyższą wówczas budowlą na Ziemi. Budowę zakończono oficjalnie 31 marca 1889 roku. Wtedy to Gustave Eiffel wywiesił na wieży flagę francuską.

Już w trakcie budowy wieży trwały protesty przeciwników jej powstania. Trzystu francuskich artystów i naukowców podpisało się pod listem protestacyjnym. Swój manifest opublikowali 14 lutego 1887 roku w gazecie „Le Temps”. Wieżę Eiffla określono jako „gigantyczny czarny komin fabryczny”.

Protesty na nic się jednak nie zdały. Eiffel zamierzał doprowadzić swój pomysł do końca. Początkowo paryżanie nie byli zachwyceni tym widokiem. Wieżę uważano po prostu za szkaradną i przytłaczającą. Wśród mieszkańców Paryża, którym wieża się nie podobała, utarło się nawet mówić, że jedynym miejscem, gdzie można wartościowo spędzić czas, jest restauracja mieszcząca się w wieży Eiffla, bo tylko stamtąd nie widać tej okropnej, górującej nad miastem budowli.

Jednak większość przybyłych na Wystawę Światową gości była zachwycona wieżą. Koszty jej budowy zwróciły się już w ciągu pół roku. Dla chcących zobaczyć Paryż z góry, sprzedawano bilety wstępu na wieżę. Sprzedawano także pamiątki: miniaturowe wieże Eiffla. Chętnych na zakup nie brakowało.

Dalsze losy

Wieża Eiffla miała – według pierwotnych planów – stać zaledwie 20 lat. Po tym czasie miała zostać rozebrana, lecz Gustave Eiffel próbował do tego nie dopuścić. Na szczycie wieży założył laboratorium aerodynamiczne i meteorologiczne.

Wieża Eiffla w budowie

Do ocalenia wieży przyczynił się także Polak, wynalazca Julian Ochorowicz, który pracował nad instalacją na wieży Eiffla telegrafu bezprzewodowego. Telegraf ten stał się nieocenioną pomocą w czasie I wojny światowej: umożliwił komunikację pomiędzy Paryżem a wojskami francuskimi znajdującymi się przy granicy z Niemcami. Podczas II wojny światowej, kiedy Niemcy zajęli Paryż, Hitler planował zburzenie wieży, ale ostatecznie do tego nie doszło. Francuski ruch oporu sabotował jednak korzystanie z wieży Eiffla przez Niemców, konsekwentnie przecinając kable windy, aby okupanci musieli wspinać się na szczyt po schodach.

Obecnie wieża Eiffla to jedna z najbardziej rozpoznawalnych budowli na Ziemi. Jest to zarazem najczęściej odwiedzany obiekt turystyczny na całym świecie. Do obsługi wieży, na różnych stanowiskach, zatrudnionych jest około 500 osób.

Wieża Eiffla przeszła gruntowny lifting w 1986 roku i jest odmalowywana co siedem lat. Pierwotnie wieża pomalowana była na czerwony i brązowy kolor. Dziesięć lat później pokryto ją żółtą farbą. Od 1968 roku kolor, na jaki malowana jest wieża Eiffla, to specjalna mieszanka brązu i żółci nazwana „Eiffel Tower Brown”.

Wieża Eiffla cały czas pełni funkcję anteny radiowo-telewizyjnej.

Czytaj też:
Wielki Mur Chiński. Fakty i mity o najsłynniejszym zabytku Chin
Czytaj też:
Neolityczna Malta. Ggantija – druga najstarsza świątynia świata
Czytaj też:
QUIZ: Polskie zabytki mniej znane. Czy rozpoznasz wszystkie?

Źródło: DoRzeczy.pl