23 sierpnia 1939 roku, w Moskwie został podpisany tzw. pakt o nieagresji pomiędzy Rzeszą a Związkiem Sowieckim. Zwany od nazwisk ministrów spraw zagranicznych obu państw paktem Ribbentrop-Mołotow, oznaczał nawiązanie współpracy sowiecko-niemieckiej w dziele podporządkowania sobie przez te kraje państw Europy Środkowo-Wschodniej.
Tajny protokół dodatkowy rozstrzygał o podziale – wedle uzgodnionej linii demarkacyjnej – między obu agresorów ziem Rzeczypospolitej, a następnie innych krajów regionu. Na terenach polskich, granicę ustalono w przybliżeniu wzdłuż linii rzek Narwi, Wisły i Sanu. Kwestia przyszłości państwa polskiego miał zostać "definitywnie wyjaśniona dopiero w miarę dalszego rozwoju sytuacji politycznej".
Pakt oznaczał też koniec rokowań Kremla z mocarstwami zachodnimi.
Jak oceniają historycy, Pakt Ribbentrop-Mołotow otworzył drogę do II wojny światowej, ze wszystkimi jej konsekwencjami – obozami koncentracyjnymi, krematoriami, gułagami i Holokaustem, a także doprowadził do Zimnej Wojny.