Co jest celem nowego projektu Ministerstwa Klimatu i Środowiska?
Jacek Ozdoba: Przede wszystkim chodzi nam o walkę z przestępczością środowiskową. W Polsce od lat 90. nie nowelizowano przepisów karnych kodeksu wykroczeń w zakresie wysokości kar za ten rodzaj łamania prawa. Uważamy, że taka debata powinna się odbyć. Proponujemy działania kompleksowe. Z jednej strony mam na myśli działania operacyjne, czyli merytoryczną współpracę różnych służb, w tym Inspektoratu Ochrony Środowiska i powołanie specjalnego departamentu ds. przestępstw środowiskowych. Poza tym pozostaje kwestia wysokości kary. Chcemy zniechęcić przestępcę, który powoduje skażenie terenu lub pozostawia niebezpieczne odpady gdzieś w stodołach, co powoduje zagrożenie dla życia i zdrowia obywateli. Dlatego proponujemy bardzo wysokie kary. To ma być odpowiedź państwa na zaistniałą sytuację. Sam znam kilka przykładów, w których nałożone kary były zbyt niskie. Sąd orzekał karę w zawieszeniu w sprawach, w których sprawca powinien trafić na wiele lat do więzienia.
Czy nowe przepisy będą skuteczne w odstraszaniu potencjach sprawców?
Sądzę, że efekt mrożący jest możliwy. Ta surowość kary i konsekwencja pociągnięcia do odpowiedzialności jest jednym z elementów, który służy zwalczaniu przestępczości.
Jak dzisiaj wygląda walka z tym rodzajem przestępczości?
Cieszę się z opublikowanych priorytetów dotyczących zwalczania przestępczości na lata 2021-2023. Mamy doskonałą współpracę z prokuraturą, CBA i ABW z zakresie walki z przestępcami środowiskowymi. Koordynujemy te działania z Krajową Administracją Skarbową. Oprócz tego, ważnym punktem jest sama debata środowiskowa, która odbędzie się w Instytucie Wymiaru Sprawiedliwości. Tematem będzie jakość kształcenia i zrozumienie problematyki przez sędziów, prokuratorów, radców prawnych i funkcjonariuszy. Jest to również odpowiedź na walkę z zanieczyszczeniem klimatu. To bardzo ważna dyskusja, która przez wiele lat była pomijana. Świadectwem tego stanu rzeczy jest nieadekwatna wysokość kar. Pięćset złotych to zbyt mało w sytuacji, gdy ktoś zanieczyszcza las. Uważamy, że ta kara powinna być zwiększona do pięciu tysięcy złotych i obligatoryjnego sprzątnięcia. Przy większej skali zanieczyszczenia w grę wchodzi Kodeks Karny.
Czy Pańskim zdaniem projekt spotka się z poparciem większości parlamentarnej?
Otrzymałem wiele wiadomości od posłów zarówno Zjednoczonej Prawicy jak i opozycji z poparciem projektu. Myślę, że będzie szerokie poparcie projektu. Ostatnia moja ustawa została poparta przez 99 senatorów i ponad 400 posłów. Liczę, że tym razem będzie tak samo.