Stanisław Kasznica to kolejna ofiara terroru komunistycznego, którą udało się zidentyfikować podczas prac ekshumacyjnych przeprowadzonych latem tego roku na warszawskich Powązkach. Wyniki identyfikacji podał w środę Instytut Pamięci Narodowej. Prace były realizowane w ramach Polskiej Bazy Genetycznej Ofiar Totalitaryzmów.
Ppor. Stanisław Kasznica pseudonimy: "Stanisław Wąsacz", "Wąsowski", "Przepona".
Urodził się 25 lipca 1908 r. we Lwowie. Ukończył studia prawnicze na Uniwersytecie A. Mickiewicza w Poznaniu. Działalność polityczną rozpoczął w Obozie Wielkiej Polski, od kwietnia 1934 r. działał w Obozie Narodowo-Radykalnym (ONR-ABC).
W 1939 r. brał udział w VII DAK w składzie Wielkopolskiej Brygady Kawalerii gen. Abrahama. W armii gen. Kutrzeby walczył pod Bzurą, bronił też Warszawy. Odznaczony za walki Krzyżem Srebrnym Orderu Wojskowego Virtuti Militari. Nie poszedł do niewoli, od października 1939 r. był jednym z czołowych działaczy tzw. Grupy Szańca (wojennej kontynuacji ONR-ABC). Był szefem administracji Służby Cywilnej Narodu - opracował regulamin sądów kapturowych dla SCN. Od lipca 1944 był zastępcą a później szefem Oddziału I KG NSZ (niescalonego z AK) . Walczył w początkach Powstania Warszawskiego na Ochocie. Później wyjechal do Częstochowy, szybko został mianowany został mianowany komendantem Okręgu VII Częstochowa NSZ.
W marcu 1945 objął funkcję zastępcy komendanta Inspektoratu Ziem Zachodnich, od kwietnia był p.o. komendanta tego obszaru. Utworzył w jego ramach trzy organizacje konspiracyjne: Armię Polską (o charakterze wywiadowczym), Pokolenie Polski Niepodległej oraz Legię Akademicką (na Uniwersytecie im. Mickiewicza w Poznaniu). Od marca 1945 był także szefem Oddziału I KG NSZ, a w lipcu tego roku został mianowany szefem Rady Inspektorów. Do sierpnia 1945 był dowódcą okręgu poznańskiego NSZ.
Po wyjeździe na Zachód Komendanta Głównego NSZ mjr./gen. bryg. NSZ Zygmunta Broniewskiego, został p.o. Komendanta Głównego NSZ. Pełnił tę funkcję do lutego 1947. Od czerwca 1946 sprawował funkcję szefa wywiadu OP, a od końca tego roku był kierownikiem Komitetu Politycznego OP. Na przełomie lat 1946/1947 podporządkował resztki organizacji NSZ Komendzie Głównej NZW.
Aresztowany w lutym 1947 r. Po okrutnym śledztwie, w którym był torturowany doszło do procesu. Wyrokiem Wojskowego Sądu Rejonowego w Warszawie skazany został na karę śmierci. Wyrok został wykonany 12 maja 1948 r. w więzieniu na Mokotowie.
Odznaczenia: Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari, Krzyż Walecznych, Srebrny Krzyż Narodowego Czynu Zbrojnego z Mieczami (1944 r.) oraz Krzyż Narodowego Czynu Zbrojnego (pośmiertnie w 1993 r.).
Poza Kasznicą, zidentyfikowano trzech innych żołnierzy Armii Krajowej: Stanisława Abramowskiego, Bolesława Budelewskiego i Tadeusza Pelaka.
Na terenie Cmentarza Wojskowego na Powązkach w latach 1948-1956 władze komunistyczne ukryły zwłoki kilkuset ofiar zamordowanych przez UB. W lipcu i sierpniu 2012 r. wydobyto szczątki 117 osób. Inicjatywa IPN ma na celu godne pochowanie ofiar i przywrócenie pamięci o ludziach, którzy po II wojnie światowej, często z bronią w ręku, opierali się sowietyzacji Polski.
Badacze poszukują bohaterów Polskiego Państwa Podziemnego, powstańców warszawskich, żołnierzy powojennego podziemia niepodległościowego, m.in. gen. Augusta Emila Fieldorfa "Nil", rtm. Witolda Pileckiego, mjr. Zygmunta Szendzielarza "Łupaszka" i ppłk. Łukasza Cieplińskiego "Pług" - przywódcę Zrzeszenia "Wolność i Niezawisłość.
Projekt „Poszukiwania nieznanych miejsc pochówku ofiar terroru komunistycznego z lat 1944–1956” realizowany jest przez Instytut Pamięci Narodowej, Radę Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa oraz Ministerstwo Sprawiedliwości we współpracy z Miastem Stołecznym Warszawa.
pap,mz,dj