Jak odzyskano taśmy z Magdalenki
  • Cezary GmyzAutor:Cezary Gmyz

Jak odzyskano taśmy z Magdalenki

Dodano:   /  Zmieniono: 
Nagrania rozmów komunistów i opozycji zachowały się w archiwum TVP. Telewizja długo nie chciała przekazać ich IPN. W końcu jednak uległa

Rozmowy, które przedstawiciele władz komunistycznych prowadzili z reprezentantami opozycji solidarnościowej i Kościoła w willi MSW Zawrat oraz ośrodku Departamentu I w Magdalence, były dokumentowane za pomocą filmów i zdjęć. Rejestracja była jawna i dla wszystkich widoczna – oprócz pierwszego spotkania w willi Zawrat, które Służba Bezpieczeństwa nagrała ukrytą kamerą.

Utrwalanie tych rozmów budziło z początku obawy przedstawicieli Kościoła i opozycji. Obiekcje co do tego, jak szef MSW wykorzysta ten materiał, zgłaszali Andrzej Stelmachowski i ks. Alojzy Orszulik. Obawy starali się rozwiewać zarówno sam gen. Czesław Kiszczak, jak i Stanisław Ciosek. Twierdzili, że to nagrania wyłącznie dla Kiszczaka, a zdjęcia nie zostaną użyte bez porozumienia z rozmówcami.

Istotnie tak się stało. Przez dekadę po obradach Okrągłego Stołu filmy nakręcone przez bezpiekę pozostawały w archiwum generała.

W 1999 r. postkomuniści postanowili uczcić 10. rocznicę porozumienia z opozycją filmem dokumentalnym. Kiszczak osobiście zaniósł nagrania do TVP. Trafiły do Ewy Stankiewicz. Dziennikarka szybko się zorientowała, jaką wagę ma materiał, który wylądował na stole montażowym. Niestety, zorientowała się nie ona jedna. Wiadomość o tym, że TVP przygotowuje film o Magdalence, dotarła też do Lecha Wałęsy. Ten wszczął awanturę. Groził, że nie weźmie udziału w obchodach rocznicowych. W rezultacie materiały wyjściowe do filmu równie szybko zniknęły ze stołu montażowego, jak się na nim pojawiły. Zdjęcia ostatecznie wykorzystano, ale obudowano komentarzami uczestników wychwalającymi pod niebiosa kompromis wynegocjowany w Magdalence i zaakceptowany przy Okrągłym Stole.

W następnych latach pojawiały się tylko te przebitki, które wykorzystano w filmie. Pozostała część materiału nie była dostępna dla dziennikarzy. Prokuratura usiłowała wyjaśnić losy zarejestrowanych rozmów, jednak śledztwo toczyło się niemrawo i w rezultacie zostało umorzone. (...)

"Taśmy z Magdalenki" - film dokumentalny Cezarego Gmyza i prof. Antoniego Dudka. Zawiera niepublikowane materiały z negocjacji Okrągłego Stołu, które w 10. rocznicę Okrągłego Stołu przekazał telewizji publicznej Czesław Kiszczak. Emisja 25 lutego 2016, godz. 20:30, TVP1

Cały artykuł dostępny jest w 8/2016 wydaniu tygodnika Do Rzeczy.

Czytaj także