2 lipca Centralne Biuro Antykorupcyjne dokonało zatrzymań trzech osób w związku z podejrzeniem funkcjonowania w stołecznym Miejskim Przedsiębiorstwie Wodociągów i Kanalizacji mechanizmów korupcyjnych. Zatrzymani, wśród których znajduje się Dyrektor Pionu Wsparcia MPWiK, są podejrzani o działania łapówkarskie, które miały przynieść spółce ze Śląska korzystne dla nie rozstrzygnięcia przetargów. Zatrzymani trafią do prokuratury i usłyszą zarzuty. Z materiałów CBA wynika bowiem, że dyrektor z miejskiej firmy przyjął 50 tys. zł. łapówki w zamian za przychylne traktowanie jednego z podmiotów.
Te zatrzymania to kolejny element ochrony przez CBA interesów ekonomicznych państwa. Korupcyjne działania w takiej spółce jak MPWiK są działaniem sprzecznym z prawem, prowadzą do szerzenia patologii w instytucjach publicznych. Łapówkarstwo jest jednak również obciążeniem ekonomicznym dla państwa, bowiem nieuczciwy kontrahent wysokość łapówki i tak wliczy ostatecznie w koszty usługi realizowanej na rzecz podmiotów publicznych. Słowem – zdobyte przez łapówki zlecenia są dla państwa niekorzystne ekonomicznie.
Służby specjalne, jako specjalistyczne instytucje państwa, zostały wyposażone w specjalne uprawnienia. Dzięki swojej działalności i wykorzystaniu opisanych prawem metod pracy, są one w stanie zapewnić bieżącą ochronę działalności państwa. Opisane powyżej śledztwo CBA pokazuje, jak codzienna praca funkcjonariuszy przekłada się na ochronę majątku publicznego. Takich akcji Biura i ABW było w ostatnich dniach więcej.
W połowie czerwca CBA zatrzymało 11 osób w związku ze sprawą zamówień publicznych realizowanych na rzecz Poczty Polskiej. Śledztwo dotyczy zamówień o wartości 30 mln zł oraz łapówek w wysokości co najmniej 300 tys. zł. Zatrzymani, wśród których są aktualni pracownicy Poczty Polskiej, również z kadry zarządzającej, usłyszeli m.in. zarzuty udziału w zorganizowanej grupie przestępczej działającej w spółce Poczta Polska. Działania wskazanej grupy miały na celu przyjmowanie korzyści majątkowych w związku z realizowanymi zamówieniami. Przywołana powyżej kwota zamówień wskazuje, z jak niebezpieczną dla interesów spółki działalnością mieliśmy do czynienia. Szczęśliwie CBA wraz z prokuraturą zidentyfikowały osoby odpowiedzialne za patologiczne działania.
Aktywność służb skupia się nie tylko na wykrywaniu przestępstw, ale także na ich zapobieganiu. Pod koniec czerwca Centralne Biuro Antykorupcyjne zatrzymało osoby przygotowujące oszustwo na szkodę PKP PLK S.A. Ustalenia funkcjonariuszy CBA doprowadziły do zatrzymania 9 osób, w tym kierownika i zastępcę kierownika Zakładu Instytutu Łączności we Wrocławiu, pięciu przedstawicieli spółki starającej się o uzyskanie kontraktu oraz radcę prawnego i przedsiębiorcę współpracującego z tą spółką. W wyniku śledztwa ustalono, że doszło do próby utrudniania przetargu publicznego ogłoszonego przez PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. pod nazwą „Budowa infrastruktury systemu ERTMS/GSM-R na liniach kolejowych PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. w ramach NPW ERTMS”, na zamówienie dotyczące systemu bezpiecznej kontroli jazdy pociągów. Co więcej, zatrzymane osoby są podejrzane nie tylko o podjęcie próby utrudnienia zamówienia publicznego i usiłowanie oszustwa na szkodę PKP PLK S.A., ale także podjęcie próby działania na szkodę konkurencyjnego oferenta, a w przypadku funkcjonariuszy publicznych – pracowników Instytutu Łączności - również przekroczenie uprawnień oraz niedopełnienie obowiązków w celu osiągnięcia korzyści majątkowych. Działania zidentyfikowanej przez CBA grupy dotyczyły ogromnych sum, które miała wydatkować spółka PKP. W ocenie prokuratury zatrzymani są odpowiedzialni za próbę zawyżenia zamówień firmy o ponad 1 mld złotych. Gdyby nie skuteczne działanie CBA taka suma zostałaby wydatkowana bezpodstawnie i bez potrzeby.
W ostatnich dniach również Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego zatrzymała osoby, których działania prowadziły do zagrożenia dla majątku publicznego. ABW zatrzymała obecnych i byłych urzędników Pierwszego Śląskiego Urzędu Skarbowego w Sosnowcu. W sprawie chodzi o przekroczenie uprawnień oraz niedopełnienie obowiązków służbowych, a w konsekwencji m.in. nienależne zwroty podatku VAT.
Z materiałów zgromadzonych przez ABW wynika, że zatrzymani, będąc funkcjonariuszami publicznymi, w okresie od 2012 do 2017 roku przekroczyli uprawnienia i nie dopełnili obowiązków, czym działali na szkodę interesu Skarbu Państwa poprzez nienależyte zabezpieczenie roszczeń publicznoprawnych oraz w celu osiągnięcia korzyści majątkowej przez inne podmioty. W wyniku decyzji zidentyfikowanych przez ABW urzędników ustalone grupy przestępcze uzyskiwały nienależne zwroty podatku VAT. Ukrywano również majątek nierzetelnych podatników. Z uwagi na fakt iż zamieszani w to ludzie pracowali aktualnie w urzędzie skarbowym podejrzani stanowili bieżące zagrożenie dla państwa. Sprawa jest poważna, z uwagi na skalę decyzji podejmowanych w Pierwszym Śląskim Urzędzie Skarbowym w Sosnowcu. W latach 2009 - 2017 dokonał on zwrotów podatku VAT w kwocie przekraczającej 24 miliardy złotych.
To tylko niektóre z działań służb w ostatnim czasie. Pokazują one, że skuteczna praca funkcjonariuszy ABW i CBA przekłada się na realną ochronę majątku publicznego. A to – jak widać – daje bardzo wymierne korzyści.
Stanisław Żaryn
Autor jest rzecznikiem prasowym Ministra Koordynatora Służb Specjalnych