WHO uznała cukrzycę za epidemię, choć nie jest to choroba zakaźna. Mówi się wręcz o pandemii, ponieważ zachorowania na cukrzycę rosną na całym świecie.
Choruje na nią na świecie ok. 415 mln osób, a według prognoz za 20 lat będzie to o ponad 200 mln więcej. W Polsce szacuje się, że na cukrzycę choruje ok. 3 mln osób (z czego niemal 1/3 o tym nie wie). Nawet ok. 5 mln osób w Polsce ma stan przedcukrzycowy.
Cukrzyca: problem z insuliną
Insulina jest hormonem produkowanym przez komórki β trzustki, skupione w obszary, zwane wysepkami Langerhansa. Dzięki niej do komórek organizmu przedostaje się glukoza. Insulinę to „klucz”, który „otwiera” komórkę na pokarm. Jeżeli insuliny jest za mało lub nie ma jej w ogóle, to glukoza z posiłków nie przenika do komórek, tylko krąży we krwi, niszcząc zarówno małe, jak duże zaczynia krwionośne, i powodując powikłania.
Typy cukrzycy
Jest wiele typów cukrzycy: cukrzyca typu 1, cukrzyca typu 2, cukrzyca monogenowa, cukrzyca typu LADA, cukrzyca ciążowa, cukrzyca wtórna. Najczęściej występują: cukrzyca typu 1 i cukrzyca typu 2.
Cukrzyca typu 1 to choroba autoimmunologiczna. Układ odpornościowy niszczy komórki trzustki wytwarzające insulinę, co prowadzi co całkowitego zaniku produkcji insuliny. Cukrzyca typu 1 to 9-10 proc. wszystkich przypadków cukrzycy. W leczeniu niezbędne jest podawanie insuliny: w zastrzykach lub przez tzw. pompę insulinową. Chory musi ściśle przestrzegać diety.
Cukrzyca typu 2 to ok. 90 proc. przypadków cukrzycy. Cukrzycy typu 2 najczęściej towarzyszy nadwaga i otyłość (choć nie zawsze). Początkowo insuliny jest pod dostatkiem, pojawia się jednak zjawisko oporności tkanek na insulinę (insulinooporność). W leczeniu cukrzycy typu 2 stosuje się dietę, aktywność fizyczną, a jeśli to nie pomaga - leki. Początkowo nie jest konieczne przyjmowanie insuliny, wystarczą doustne leki przeciwcukrzycowe.
Jak żyć z cukrzycą
Niewykryta i nieleczona cukrzyca dokonuje spustoszeń w organizmie: niszczy serce, naczynia krwionośne, nerki, uszkadza układ nerwowy, wzrok. W wyniku powikłań cukrzyca może skrócić życie o 10-15 lat. Z powodu powikłań cukrzycy chory może mieć zawał serca, udar mózgu, skrajną niewydolność nerek, stracić wzrok, mieć amputowaną nogę.
Obecnie są coraz lepsze metody monitorowania poziomu cukru we krwi oraz leczenia cukrzycy. W cukrzycy typu 1 są coraz lepsze typy insulin, w cukrzycy typu 2 - nowocześniejsze leki doustne i we wstrzyknięciach. Dzięki dobremu kontrolowaniu cukru we krwi, właściwej diecie, aktywności fizycznej i coraz lepszemu leczeniu, z cukrzycą można normalnie żyć, pracować, być aktywnym fizycznie, uprawiać sport, zdobywać olimpijskie medale, jak wioślarz Michał Jeliński, czterokrotny mistrz świata, mistrz olimpijski z IO w Pekinie, Ilona Kwarta, podróżniczka i alpinistka.
Czytaj też:
Przełom w leczeniu cukrzycy?Czytaj też:
Powikłaniom cukrzycy można zapobiec