Dodatkowe 300 mln zł na kontrakty

W pierwszej dekadzie transformacji ustrojowej Lasy Państwowe przeszły gruntowną wewnętrzną reformę organizacyjną. Państwowe przedsiębiorstwo działające w systemie gospodarki centralnie planowanej przeszło bezbolesną restrukturyzację w kierunku organizacji, która profesjonalnie zarządza przyrodą, reaguje na zmieniające się potrzeby społeczne i dostarcza surowca dla gospodarki. Socjalistyczne priorytety musiały ustąpić nowoczesnemu, ekologicznemu podejściu. To dzięki niej organizacja przetrwała ten burzliwy okres i oparła się m.in. komercjalizacji.

Jedną z kluczowych reform była prywatyzacja usług leśnych. Z PRLu Lasy Państwowe wychodziły jako armia niemal 130 tys. pracowników, z których większość stanowili robotnicy leśni. Dziś to 26 tys. dobrze wykształconych profesjonalistów, specjalistyczna kadra zarządzająca i menedżerska. Dyrektor Józef Kubica, który obecnie kieruje Lasami Państwowymi, w tamtym czasie pracował w terenie w lasach na Śląsku: – Tamten system był skrojony na potrzeby lat 70. XX w. i innego ustroju. W nowoczesnej rynkowej gospodarce poleglibyśmy z kretesem – wspomina.

Gdy na Śląsku strajkowała kopalnia za kopalnią, o zmianach w Lasach telewizja milczała. Dlaczego? – Bo zmiany, w tym redukcja kadry w Lasach, odbywały się stopniowo, w duchu partnerstwa i przy asekuracji nadleśnictw. Nasi dotychczasowi pracownicy zakładali własne firmy, a my pomagaliśmy im, sprzedając i udostępniając sprzęt, wdrażając w tajniki księgowości i rozliczeń – mówi Kubica.

W ten sposób powstał sektor usługowy w leśnictwie. To kilka tysięcy wyspecjalizowanych zakładów usług leśnych, czyli firm wykonujących roboty na rzecz nadleśnictw. Działających w ramach zamówień publicznych. W sumie prawie 60 tys. ludzi, dla których las to codzienne miejsce pracy.

Co roku poszczególne nadleśnictwa same kontraktują usługi leśne w zależności od potrzeb wynikających m.in. z aktualnych zadań sformułowanych w planach urządzenia lasu. O ostatecznych cenach usług leśnych decydują procesy rynkowe. W uzasadnionych przypadkach nadleśnictwa mają możliwość wyboru ofert przekraczających wartość, jaką zamierzały przeznaczyć na sfinansowanie zamówienia.

Niestabilna sytuacja gospodarcza i polityczna, jaką obecnie obserwujemy wpływa na funkcjonowanie zarówno prywatnych firm, jak i państwowych podmiotów. Nie inaczej jest w przypadku Lasów Państwowych i zakładów usług leśnych. Specyficzna i bardzo zmienna koniunktura, odczuwalna w postaci rosnącego poziomu inflacji i wzrostu wielu kosztów, m.in. cen paliw, skłania do podejmowania dodatkowych działań, dostosowanych do aktualnych warunków rynkowych.

Stąd też nasza decyzja o znaczącym zwiększeniu puli środków na finansowanie prac leśnych – mówi dyrektor Kubica.

Już na etapie prowizorium budżetowego na 2022 rok na pokrycie kosztów tych prac Lasy Państwowe przeznaczyły o 150 mln zł więcej niż wydatkowano w roku poprzednim. W wyniku analizy i przyjęcia części ofert złożonych w przetargach przekraczających pierwotnie zakładane wartości szacunkowe, że w stosunku do prowizorium konieczne będzie przekroczenie planów dodatkowo o ponad 150 mln zł. Łącznie kwota przeznaczona na usługi leśne będzie przynajmniej o 300 mln zł wyższa niż w poprzednim roku.

Jak podkreśla dyrektor Józef Kubica: Dostrzegamy powagę sytuacji, dlatego działania podejmowane przez Lasy Państwowe mają na celu uniknięcie destabilizacji rynku usług leśnych. Kolejne kroki podejmowane w tym obszarze będą zależały od rozwoju sytuacji gospodarczej, a także wniosków, jakie pojawią się na etapie rozstrzygania przetargów na kontraktowanie umów z Zakładami Usług Leśnych. Lasy Państwowe pozostają w stałym roboczym kontakcie z przedstawicielami sektora świadczącego usługi leśne. Dialog między tymi podmiotami jest teraz bardzo istotny.

Lasy Państwowe chcą rozmawiać o bieżącej sytuacji, w tym związanej ze wzrostem kosztów zakupu paliw. Wszelkie rozwiązania, jakie mogą się pojawić, będą miały charakter czasowy, adekwatny do zmiany cen paliw. Nie mogą być pretekstem do omijania procedury zamówień publicznych.