Media: KE uruchomi wobec Węgier mechanizm warunkowości

"Komisja Europejska uruchomi wobec Węgier mechanizm warunkowości (umożliwia odbieranie unijnych funduszy w związku z łamaniem państwa prawa, jeżeli ma wpływ na unijne finanse). Szefowa KE Ursula von der Leyen: – Problemem na Węgrzech jest korupcja" – taką informację podała na Twitterze brukselska korespondentka stacji RMF FM Katarzyna Szymańska-Borginon. Dodała, że zostanie wysłane oficjalne pismo do węgierskiego rządu, co będzie równoznaczne z uruchomieniem procedury.

O uruchomieniu procedury przewodnicząca Komisji Europejskiej poinformowała tuż po wygranych przez Fidesz Viktora Orbana wyborach parlamentarnych. Głosowanie odbyło się w niedzielę 3 kwietnia. Węgrzy wybrali skład Zgromadzenia Narodowego, które ma 199 deputowanych. Fidesz uzyskał ponad 53 proc. głosów (co daje partii większość konstytucyjną). Zjednoczona węgierska opozycja blisko 35 proc. Wkrótce wynik zostanie zaktualizowany o głosy korespondencyjne.

Węgry, podobnie jak Polska, zaskarżyły do TSUE stosowanie mechanizmu, który jest nazywany mechanizmem "pieniądze za praworządność". W lutym Trybunał odrzucił jednak skargę Budapesztu i Warszawy.

Czym jest mechanizm warunkowości?

Na początku marca Komisja Europejska przyjęła wytyczne w sprawie ogólnego systemu warunkowości, który ma chronić unijny budżet przed naruszeniami zasad państwa prawnego. Szczegółowo wyjaśniono, jak rozporządzenie będzie stosowane. Szczególną uwagę zwrócono na takie kwestie, jak:

• warunki przyjęcia środków, w tym także to, na czym mogą polegać istotne naruszenia zasad państwa prawnego i w jaki sposób będzie się oceniać, czy naruszenia te wpływają lub stwarzają ryzyko wpływania – w wystarczająco bezpośredni sposób – na interesy finansowe UE;
• komplementarność rozporządzenia dotyczącego warunkowości oraz innych narzędzi ochrony budżetu UE, w tym unijnych przepisów finansowych i przepisów sektorowych. Należą do nich przepisy dotyczące funduszy objętych zarządzaniem dzielonym (np. w ramach polityki spójności, wspólnej polityki rolnej) oraz Instrumentu na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności będącego głównym elementem narzędzia służącego odbudowie – NextGenerationEU;
• konieczność zapewnienia, by proponowane środki były proporcjonalne, odpowiednie i konieczne do rozwiązania problemów w danym przypadku;
• kroki, które należy podjąć, zanim środki zostaną zaproponowane, w tym źródła informacji, z których Komisja będzie korzystać, rolę skarg, kontakty z państwami członkowskimi: procedury przyjmowania i uchylania środków;
• konieczność ochrony praw odbiorców końcowych lub beneficjentów finansowania unijnego, ponieważ państwa UE powinny w dalszym ciągu dokonywać płatności w ramach programów lub funduszy UE niezależnie od okoliczności.