Rozpoczyna się Adwent. Czas oczekiwania na ponowne narodzenie Jezusa Chrystusa

Adwent z języka łacińskiego oznacza "przyjście". To specjalny okres w roku liturgicznym, czas przygotowania do Uroczystości Bożego Narodzenia. Pierwsza niedziela Adwentu rozpoczyna nowy rok liturgiczny Kościoła. Adwent trwa od 23 do 28 dni i obejmuje cztery kolejne niedziele przed 25 grudnia. Kończy się w wieczór wigilijny, 24 grudnia.

Adwent – czas oczekiwania

Adwent dzieli się na dwa okresy. Pierwszy z nich trwa do 16 grudnia włącznie. To czas, kiedy wierni przygotowują swoje serca na powtórne przyjście Zbawiciela na końcu czasów. Ten pierwszy czas uczy nas oczekiwać na spełnienie obietnicy Jezusa o Jego powtórnym przyjściu.

Drugi okres trwa od 17 grudnia aż do 24 grudnia. W tym ostatnim tygodniu Adwentu przygotowujemy serca już bezpośrednio na Uroczystość Narodzenia Pańskiego. To właśnie Święta Bożego Narodzenia przypominają nam o Bogu, który z miłości do człowieka zesłał nam na ziemię swojego Syna.

"Adwent ma podwójny charakter. Jest okresem przygotowania do uroczystości Narodzenia Pańskiego, przez który wspominamy pierwsze przyjście Syna Bożego do ludzi. Równocześnie jest okresem, w którym przez wspomnienie pierwszego przyjścia Chrystusa kieruje się dusze ku oczekiwaniu Jego powtórnego przyjścia na końcu czasów. Z obu tych względów Adwent jest okresem pobożnego i radosnego oczekiwania" – czytamy w "Ogólnych normach roku liturgicznego i kalendarza" z 1969 r.

Adwent – czas przygotowania

Liturgia adwentowa zawiera wiele czytań z księgi proroka Izajasza. To obraz ludu tęskniącego za wyczekiwanym Mesjaszem. W Adwencie liturgia Słowa podaje nam także postaci zarówno Starego i Nowego Testamentu, którymi Bóg posłużył się, by zapowiedzieć światu i jednocześnie przygotować go na przyjście swego Syna. Mowa tu nie tylko o Izajaszu, ale także o Maryi oraz Janie Chrzcicielu.

Choć Adwent jest czasem radosnego oczekiwania, to jednak Kościół zachęca, by dobrze przygotować się w tym okresie do zbliżającego się przyjścia Pana. Adwent nie jest czasem pokuty (w sensie ścisłym), tak jak okres Wielkiego Postu. Mimo to, Kościół podaje wiernym, by w czasie tego radosnego oczekiwania nie zapomnieć o przygotowaniu ducha, poprzez oczyszczenie i pokutę. W jaki sposób to zrobić? Kościół zachęca do udziału w rekolekcjach adwentowych, czy skorzystania z sakramentu pokuty i pojednania.

Zwyczaje i symbole adwentowe

Wieniec adwentowy

Kiedy myślimy o Adwencie, to pierwsze, co przychodzi do głowy to wieniec adwentowy. Zazwyczaj zrobiony z gałązek świerku lub sosny. Oprócz wielu rozmaitych ozdób, umieszczone są na nim cztery świece. Choć kolorystyka jest dowolna, to jednak bardzo często trzy świece są fioletowe, jedna zaś różowa.

Sam wieniec jest symbolem wyczekiwania z nadzieją, ale i radością, o czym świadczy światło świec. Zieleń to symbol życia. Kształt wieńca – okrąg – również ma znaczenie. To symbol wieczności Boga, który nie ma początku, ani końca. Każda ze świec niesie specjalne przesłanie. Pierwsza świeca to symbol przebaczenia, druga – wiary, trzecia (różowa) jest symbolem radości, a czwarta to symbol nadziei.

Roraty

Roraty to nazwa Mszy świętych odprawianych w Adwencie, najczęściej z rana, o świcie. Są też parafie, w których roraty odprawiane są wieczorami, jednak tradycja mówi o porannych Mszach. Roraty odprawiane są jedynie w dni powszednie przez cały czas trwania Adwentu. Roraty nie dotyczą niedziel, a także święta, które przypada 8 grudnia – uroczystość Niepokalanego Poczęcia NMP.

Roraty to Msze św. ku czci Najświętszej Maryi Panny. Nazwa "roraty" wywodzi się od łacińskich słów jednej z pieśni adwentowych, którą w Adwencie często śpiewa się na początku Mszy – "Rorate caeli desuper" (Spuśćcie rosę, niebiosa). W czasie tej porannej Mszy przy ołtarzu znajduje się dodatkowa świeca, która ma symbolizować obecność Maryi. Tej, która przyniosła ludziom Jezusa. Świecę zwyczajowo nazywa się o roratką.

Eucharystia rozpoczyna się przy zgaszonych światłach. Zazwyczaj, na rozpoczęcie jest również procesja z lampionami. Lampion to odniesienie do przypowieści Chrystusa o pannach roztropnych, które z lampionami w rękach oczekiwały przyjścia Oblubieńca. Światła w całym kościele zapalane są dopiero podczas uroczystego hymnu "Chwała na wysokości Bogu". Co ciekawe, w całym roku liturgicznym "Chwała na wysokości Bogu" tylko w nielicznych przypadkach jest śpiewana codziennie, w dni powszednie. W Adwencie, ma to miejsce, jednak wyłącznie podczas Mszy roratniej.

Niedziela Gaudete

Niedzielą Gaudete nazywana jest III Niedziela Adwentu. Inna jest nazwa, bardziej potoczna, to Niedziela Różowa. Nazwa "gaudete" pochodzi z języka łacińskiego, a dokładnie od słów antyfony na wejście: "Gaudete in Domino", co po polsku oznacza "Radujcie się w Panu".

W ciągu całego Adwentu, w niedzielę obowiązują fioletowe szaty liturgiczne. Kolor fioletowy wskazuje na charakter pokutny Adwentu, ale również – pomimo radości oczekiwania – powagę i czas nawrócenia i przygotowania człowieka na spotkanie z Jezusem. Jednak w niedzielę Gaudete kapłani wyjątkowo mogą przywdziać szaty koloru różowego. Dzień ten przepełniony jest w Kościele radością. Radość dotyczy zapowiadanego przyjścia Mesjasza i odkupienia całej ludzkości.

Wędrująca figura Matki Bożej

Zwyczaj ten jest stary, choć w wielu parafiach nadal praktykowany. Dzieci, które chciały, aby figura Matki Bożej trafiła do nich do domu, przygotowywały losy. Po Mszy św. roratniej, ksiądz losował i ta osoba, której nazwisko zostało wybrane, zabierała figurkę Maryi do domu na jeden dzień. Tego dnia w domu rodzina modli się, śpiewa pieśni adwentowe i maryjne, czyta i rozważa Pismo Święte, oddając w ten sposób cześć Bożej Rodzicielce.

Kalendarz adwentowy

Choć dziś pojęcie "kalendarz adwentowy" zostało skomercjalizowane, to jednak zwyczaj ten jest obecny od dawna w wielu kościołach i domach. Początkowo funkcjonował on w formie "drabiny". Każdy dzień Adwentu przybliża nas do przyjścia Chrystusa, podobnie drabina pokazuje, że coraz mniej czasu do Narodzin Jezusa.

Drabina powinna liczyć tyle schodków, ile dni ma okres Adwentu. Na początku Adwentu ustawia się Dzieciątko Jezus na szczycie drabiny, po której wraz z upływem dni zstępuje Ono w kierunku żłóbka.

Współcześnie tworzy się również kalendarze adwentowe w formie choinki lub domku z otwierającymi się oknami, w których mogą znajdować się słodycze, cytaty lub jakieś zadania do wykonania.

Adwent 2022

Tegoroczny Adwent rozpoczyna się 27 listopada. Z tej okazji słowo do wiernych skierował przewodniczący Konferencji Episkopatu Polski ks. abp Stanisław Gądecki. "Życzę wszystkim dobrego przejścia przez Adwent i spotkania ze Zbawicielem w swoim sumieniu i w sercu" – przekazał hierarcha.

"To co jest, co zawsze było i będzie ważne, to aby przyjście Pana zbiegło się z naszym dobrym przygotowaniem duchowym. Niech przygotowanie czystego sumienia odpowiada przyjściu Tego, który sam jest czysty i nieskalany" – dodał arcybiskup. Przewodniczący KEP zachęcił także do uczestnictwa w Roratach i szczególnej troski o nasze sumienia.