Jak są mianowani sędziowie w państwach UE? Raport obnaża hipokryzję Brukseli
Jego autor to francusko-węgierski prawnik, Yann Caspar, a opracowanie nosi tytuł: “Comparative study on the appointment of national judges” (Studium porównawcze nt. mianowania sędziów krajowych).
Podajemy jego streszczenie w tłumaczeniu polskim:
“Jeśli chodzi o praworządność, niezależność sądownictwa i powoływanie sędziów, w centrum uwagi znajdują się Polska i Węgry. Te dwa państwa członkowskie są przedmiotem procedur na mocy art. 7 Traktatu o Unii Europejskiej, częściowo dlatego, że ich systemy powoływania sędziów nie spełniają europejskich standardów promowanych przez Komisję Europejską, mimo że organizacja wymiaru sprawiedliwości należy do kompetencji krajowych. Komisja powołuje się na poszanowanie wartości Unii, o których mowa w art. 2 TUE, w art. 47 Karty Praw Podstawowych oraz w standardach ustanowionych przez organ konsultacyjny Rady Europy, Komisję Wenecką, aby wezwać państwa członkowskie do zreformowania ich systemów powoływania sędziów i ograniczenia roli odgrywanej przez władzę ustawodawczą i wykonawczą. Polityka standaryzacji Komisji stwarza problem podstawy prawnej, zwłaszcza że wiele państw członkowskich nie przestrzega tych standardów, nie będąc jednak poddawanym takiej samej kontroli jak Polska i Węgry”
Jeśli chodzi o Polskę, zmiana sposobu mianowania sędziów wynikająca zwłaszcza z reform Krajowej Rady Sądownictwa z 2017 roku, jest w samym centrum zarzutów Komisji Europejskiej, a także Parlamentu Europejskiego i Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej dot. rzekomego braku niezależności sędziów w Polsce. Przypomnijmy, że zarzuty dot. działalności Izby Dyscyplinarnej SN były w szczególności związane z tym, że członkowie tej izby zostali mianowani przez prezydenta RP na bazie kandydatur przedstawionych przez zreformowaną KRS, w której sędziowe zostali wcześniej wybrani przez Sejm (a nie przez innych sędziów, jak miało to miejsce wcześniej).
Znany w Polsce jest fakt, że podobny system mianowania członków odpowiednika krajowej rady sądownictwa funkcjonuje od kilku dekad w Hiszpanii i że temu krajowi nie zostały zablokowane żadne fundusze z tego powodu. Mniej znane są natomiast inne fakty dotyczące mianowania sędziów w innych krajach UE, z których wynika że standardy obowiązujące dziś w Polsce (i na Węgrzech) wcale nie odbiegają od standardów obowiązujących w krajach, będących przedmiotem zainteresowania autora raportu MCC.