PiS czeka na ruch prezydenta. "Podejmiemy się utworzenia nowego rządu"
– Zgodnie z przyjętym zwyczajem politycznym, zwycięska partia do tej pory realizowała misję stworzenia rządu. W przypadku powierzenia takiej misji przez prezydenta podejmiemy się utworzenia nowego rządu – powiedział Piotr Müller, rzecznik rządu.
W podobnym tonie wypowiedział się premier Mateusz Morawiecki. – Jesteśmy gotowi rozmawiać z każdym (na temat koalicji rządowej - red.). Zobaczymy, jak ukształtuje się ostateczna liczba mandatów. Zgodnie z regułami demokracji, prezydent zadecyduje i powierzy misję tworzenia rządu zwycięskiej partii – oświadczył.
– My będziemy tworzyć stabilny rząd, który będzie potrafił przeprowadzić Polskę poprzez różne przeciwności – przekonywał Morawiecki.
Desygnowanie i powoływanie premiera oraz rządu. Co zrobi prezydent?
Zgodnie z art. 154 Konstytucji, prezydent desygnuje prezesa Rady Ministrów. Jest to zazwyczaj osoba wskazana przez większość parlamentarną. Desygnowany premier proponuje prezydentowi skład rządu. Następnie głowa państwa powołuje prezesa Rady Ministrów i pozostałych członków rządu w ciągu 14 dni od dnia pierwszego posiedzenia Sejmu lub przyjęcia dymisji poprzedniej Rady Ministrów i odbiera przysięgę od członków nowo powołanego rządu.
Premier, w ciągu 14 dni od dnia powołania przez prezydenta, powinien przedstawić Sejmowi program działania Rady Ministrów (tzw. exposé) z wnioskiem o udzielenie jej wotum zaufania. Aby uchwalić wotum zaufania, niezbędne jest osiągnięcie bezwzględnej większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów.
W przypadku niepowołania Rady Ministrów lub nieudzielenia jej wotum zaufania w wyżej opisanym trybie, Sejm wybiera prezesa Rady Ministrów oraz proponowanych przez niego członków rządu spośród kandydatów zgłoszonych przez posłów. Wybór dokonywany jest bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów. Prezydent powołuje tak wybraną Radę Ministrów i odbiera przysięgę od jej członków.
Gdyby w powyższej procedurze nie doszło do powołania rządu, głowa państwa w ciągu 14 dni powołuje premiera i na jego wniosek pozostałych członków rządu oraz odbiera od nich przysięgę. Sejm w ciągu 14 dni od dnia powołania Rady Ministrów przez prezydenta udziela jej wotum zaufania większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów.
W razie nieudzielenia rządowi wotum zaufania także i w tym trybie, prezydent skraca kadencję Sejmu (automatycznie także kadencję Senatu) i zarządza nowe wybory parlamentarne.
Kto wygra wybory? Znamy wyniki exit poll
Zgodnie z wynikami exit poll, Prawo i Sprawiedliwość zdobyło 36,8 proc. głosów (200 mandatów), Koalicja Obywatelska - 31,6 proc. (163 mandaty), Trzecia Droga - 13 proc. (55 mandatów), Lewica - 8,6 proc. (30 mandatów), Konfederacja - 6,2 proc. głosów (12 mandatów).
Pod progiem wyborczym znaleźli się Bezpartyjni Samorządowcy (2,4 proc.) oraz Polska Jest Jedna (1,2 proc.).
Frekwencja wyniosła 72,9 proc., co stanowi najwyższy wynik w wyborach do Sejmu i Senatu.
Według tej prognozy, utrzymanie przez PiS samodzielnych rządów jest zagrożone. KO, Trzecia Droga i Lewica mają bowiem 248 mandatów i razem mogą stworzyć większość w nowej kadencji Sejmu.