Dariusz Barski jest Prokuratorem Krajowym. Dr Sopiński wyjaśnia dlaczego

Dariusz Barski pozostaje w stanie spoczynku, co powoduje niemożność sprawowania przez niego funkcji Prokuratora Krajowego – stwierdził szef MS Adam Bodnar. "12 stycznia 2024 roku Prokurator Generalny Pan prof. Adam Bodnar w czasie spotkania z Prokuratorem Krajowym Panem Dariuszem Barskim wręczył mu dokument stwierdzający, że przywrócenie go do służby czynnej w dniu 16 lutego 2022 przez poprzedniego Prokuratora Generalnego Pana Zbigniewa Ziobro, zostało dokonane z naruszeniem obowiązujących przepisów i nie wywołało skutków prawnych. Zastosowano bowiem przepis ustawy, który już nie obowiązywał" – podano w komunikacie Ministerstwa Sprawiedliwości.

Niedługo później Prokuratura Krajowa opublikowała oświadczenie prasowe, w którym wskazano, że funkcję Prokuratora Krajowego nadal pełni Dariusz Barski. "Pismo Prokuratora Generalnego z dnia 12 stycznia 2024 r. należy traktować jako nieopartą na jakiejkolwiek rzeczywistej podstawie prawnej próbę pozbawienia Prokuratora Krajowego możliwości wykonywania funkcji w drodze obejścia ustawowego mechanizmu odwoływania z tego stanowiska określonego w Prawie o prokuraturze, a wymagającego dla swej skuteczności zgody Prezydenta RP" – wskazano.

Kto jest Prokuratorem Krajowym? Dr Sopiński wyjaśnia

Decyzja ministra sprawiedliwości wywołała lawinę komentarzy. Głos w mediach społecznościowych zabrał również dr Michał Sopiński, rektor Akademii Wymiaru Sprawiedliwości w Warszawie. "Pytanie o to czy prokurator Dariusz Barski jest wciąż Prokuratorem Krajowym sprowadza się do określenia tego czy przepis prawny zawarty w art. 47 ustawy wprowadzającej ustawę prawo o prokuraturze obowiązywał w chwili gdy prokurator Barski został przywrócony do służby czynnej, a następnie powołany na pierwszego zastępcę Prokuratora Generalnego. Jest to pytanie z zakresu teorii i filozofii prawa – specjalności w której napisałem i obroniłem na UW z wyróżnieniem doktorat. Dlatego pozwolę sobie odpowiedzieć" – tłumaczy.

Dr Sopiński wskazuje, że przepis prawny zawarty w art. 47 ustawy wprowadzającej ustawę prawo o prokuraturze nie tylko obowiązywał w chwili, gdy prokurator Barski został przywrócony do służby czynnej, a następnie powołany na pierwszego zastępcę Prokuratora Generalnego, ale obowiązuje także dzisiaj 12 stycznia 2024 roku. "Wbrew sugestiom – sprzecznym z ZTP – nie ma on charakteru epizodycznego czy incydentalnego. Zapytacie dlaczego jednak problem obowiązywania prawa jest ważny? Otóż dla prawnika żeby prawo było prawem musi formalnie (tetycznie) obowiązywać" – dodaje.

"Obowiązywanie tetyczne polega ono na uznaniu, że prawo (norma prawna, przepis prawny) obowiązuje wówczas, gdy: 1) zostało właściwie ustanowione w przepisach prawnych (tj. przez kompetentny organ, zgodnie z właściwym trybem prawotwórczym, w odpowiedniej formie) lub zgodnie z logicznymi regułami wnioskowań prawniczych wyprowadzonych z innych norm; 2) zostało urzędowo ogłoszone (promulgowane); 3) nie zawiera sprzeczności, a jeśli się one pojawią, zostają usunięte dzięki zastosowaniu reguł kolizyjnych. Nie obowiązują tylko te normy, których sprzeczności nie udało się wyeliminować; 4) nie zostało uchylone przez przepisy derogacyjne lub w inny sposób; 5) nie zostało uznane za sprzeczne z Konstytucją rp lub innymi aktami wyższego rzędu przez Trybunał Konstytucyjny. Żadna z tych negatywnych przesłanek nie zachodzi w kontekście art. 47 ustawy wprowadzającej ustawę prawo o prokuraturze. Co oznacza że Pan Dariusz Barski wciąż jest Prokuratorem Krajowym" – podkreśla dr Michał Sopiński.