Fuzja Orlenu z Lotosem. "Wszczęto śledztwo w dwóch sprawach"
Pomaska zamieściła we wtorek w mediach społecznościowych zawiadomienie o wszczęciu śledztwa. Jak podkreśliła, to odpowiedź na jej pismo z 16 grudnia 2022 r.
"Jest śledztwo". Pomaska publikuje dokument z prokuratury
Dokument upubliczniony przez posłankę KO pochodzi z Prokuratury Okręgowej w Płocku. Wynika z niego, że w pierwszym wątku śledczy zajmują się "wyrządzeniem szkody majątkowej w wielkich rozmiarach".
Chodzi o stratę "w kwocie nie mniejszej niż 4 mld zł" związaną "ze zbyciem po rażąco zaniżonej cenie udziałów w spółkach wchodzących w skład Grupy Lotos SA w tym 30 proc. udziałów w spółce Rafineria Gdańsk na rzecz saudyjskiego podmiotu Saudi Aramco".
Podejrzanymi w tej sprawie mogą być członkowie zarządu Orlenu "oraz inne osoby zobowiązane do zajmowania się sprawami majątkowymi lub działalnością gospodarczą spółki w związku z przygotowywaniem umów, prowadzeniem negocjacji i ustalaniem warunków" połączenia Lotosu z Orlenem, a potem sprzedaży Lotosu.
Wątek drugi dotyczy urzędników państwowych, których zadaniem było nadzorowanie transakcji. Grozi im zarzut przekroczenia uprawnień lub niedopełnienia obowiązków, w tym przez prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów (UOKiK), który wyraził zgodę na fuzję.
– To jest dopiero początek. Żadna sprawa nie zostanie zamieciona pod dywan, a ta sprawa jest wyjątkowo bulwersująca, bo naraziła Skarb Państwa nie tylko na straty finansowe, ale ta sprawa naraziła Skarb Państwa i nas wszystkich na bezpieczeństwo paliwowe – mówiła Pomaska na konferencji prasowej w Gdańsku.
Orlen i Lotos
Grupa PKN Orlen zarządza sześcioma rafineriami w Polsce, Czechach i na Litwie, prowadzi też działalność wydobywczą w Polsce i w Kanadzie. Jej skonsolidowane przychody ze sprzedaży sięgnęły 131,5 mld zł w 2021 r. Spółka jest notowana na GPW od 1999 r.
Grupa Lotos jest zintegrowanym pionowo koncernem naftowym, który zajmuje się poszukiwaniem i wydobyciem ropy naftowej, jej przerobem oraz sprzedażą hurtową i detaliczną wysokiej jakości produktów naftowych. Jej skonsolidowane przychody wyniosły 33,12 mld zł w 2021 r.
Fuzja pod lupą NIK
W lipcu 2023 r. Najwyższa Izba Kontroli sporządziła raport dotyczący m.in. fuzji Orlenu z Lotosem po kontroli w Ministerstwie Aktywów Państwowych (MAP), które nadzorował wówczas Jacek Sasin. Dokument wciąż nie został upubliczniony, ale według informacji ujawnionych przez media Saudi Aramco zapłaciło o 7,2 mld zł mniej za część Lotosu, niż była ona warta.
Do ustaleń NIK odniósł się Orlen, oświadczając, że sprzedaż części aktywów Lotosu została zrealizowana zgodnie z wyceną rynkową tych aktywów. Koncern od samego początku podkreśla także, że cały proces fuzji był nadzorowany i zaakceptowany przez Komisję Europejską.
"Gazeta Wyborcza" zwraca uwagę, że decyzji o wszczęciu śledztwa właśnie teraz trudno nie wiązać z odsunięciem prokuratura Krajowego Dariusza Barskiego, którego z funkcji odwołał prokurator generalny Adam Bodnar. Jego zastępcy uważają, że Bodnar zrobił to bezprawnie, bowiem zgodnie z ustawą, prokuratora krajowego odwołuje premier na wniosek prokuratora generalnego za pisemną zgodą prezydenta. Andrzej Duda takiej zgody nie wyraził.