Rząd planuje wprowadzenie opłaty gazowej finansującej utrzymywanie zapasów strategicznych gazu
Jednocześnie projekt zakłada, że przedsiębiorstwa energetyczne, które dotychczas miały taki obowiązek, będą comiesięcznie uiszczały opłatę na rzecz Funduszu Zapasów Interwencyjnych i Zapasów Strategicznych Gazu Ziemnego, z której będzie sfinansowane utrzymywanie zapasów strategicznych przez Agencję.
"Głównym rozwiązaniem zawartym w projekcie jest umiejscowienie Rządowej Agencji Rezerw Strategicznych w systemie zapewniającym bezpieczeństwo dostaw gazu ziemnego i wyposażenie jej w instrumenty prawne, które umożliwią tworzenie oraz utrzymywanie zapasów strategicznych gazu ziemnego" – czytamy w uzasadnieniu.
Strategiczne zapasy gazu w RARS
W tym celu Agencja będzie dokonywała, w imieniu Skarbu Państwa, za pośrednictwem giełdy towarowej lub na rynku organizowanym przez podmiot prowadzący rynek regulowany lub na zorganizowanej platformie obrotu prowadzonej przez spółkę prowadzącą na terytorium RP giełdę towarową, zakupu lub sprzedaży gazu ziemnego, który będzie przez nią utrzymywany jako zapasy strategiczne.
Agencja, po uzyskaniu zgody ministra właściwego do spraw gospodarki surowcami energetycznymi, będzie mogła również dokonywać transakcji zakupu lub sprzedaży gazu ziemnego na giełdzie towarowej innego państwa członkowskiego Europejskiego Obszaru Gospodarczego. Decyzja dotycząca lokalizacji zapasów strategicznych gazu ziemnego będzie należała do RARS.
Projektowany sposób ustalania wielkości zapasów strategicznych zakłada, że wielkość zapasów strategicznych gazu ziemnego będzie uzależniona między innymi od zapotrzebowania odbiorców na gaz ziemny wysokometanowy w okresie kolejnych 30 dni nadzwyczajnie wysokiego zapotrzebowania na gaz, występującego z prawdopodobieństwem statystycznym raz na 20 lat.
Opłata gazowa
Zmianie ma ulec też sposób finansowania utrzymania zapasów obowiązkowych. Obecnie obowiązek ten spoczywa na przedsiębiorstwach energetycznych, co oznacza bezpośrednie ponoszenie kosztów utrzymywania zapasów przez te przedsiębiorstwa.
W projekcie nowelizacji ustawy o zapasach ropy naftowej, produktów naftowych i gazu ziemnego wprowadzono rozwiązanie, zgodnie z którym przedsiębiorstwa będą comiesięcznie uiszczały opłatę na rzecz Funduszu Zapasów Interwencyjnych i Zapasów Strategicznych Gazu Ziemnego, z której będzie sfinansowane utrzymywanie zapasów strategicznych przez Agencję.
Zgodnie z projektowanymi przepisami, opłata gazowa ma stanowić iloczyn stawki opłaty gazowej określonej w przepisach wydanych na podstawie rozporządzenia oraz ilości gazu ziemnego wysokometanowego odebranego w poprzednim miesiącu przez przedsiębiorstwo zobowiązane w punktach wyjścia z systemu przesyłowego gazowego do systemu dystrybucyjnego gazowego oraz w punktach wyjścia z systemu przesyłowego gazowego do odbiorcy końcowego lub zużytego na potrzeby własne w instalacjach służących do przesyłania, magazynowania lub skraplania gazu ziemnego przyłączonych do systemu przesyłowego.
W ocenie skutków regulacji (OSR) założono, ze koszt utrzymania zapasów obowiązkowych wynosił będzie 1 058 mln zł w 2025 r. i 8 213 mln w okresie dziesięcioletnim.
W wydatkach Funduszu Zapasów Interwencyjnych i Zapasów Strategicznych Gazu Ziemnego wskazano potencjalny koszt utrzymywania zapasów strategicznych w ramach umowy magazynowej długoterminowej w Grupie Instalacji Magazynowych Kawerna na warunkach ciągłych w formie pakietu elastycznego, przy wykorzystaniu maksymalnej mocy zatłaczania i mocy odbioru, zgodnie z taryfą z dnia 29 kwietnia 2024 r. dla usług magazynowania gazu ziemnego od 1 października 2024 r., zatwierdzonej dla spółki Gas Storage Poland.
Przyjęcie tych zmiennych w ramach dostępnych pojemności instalacji magazynowych ma charakter poglądowy, określający maksymalny możliwy roczny koszt utrzymania zapasów strategicznych gazu ziemnego – podano.