Kontrolerzy ZUS mogą zapukać do drzwi. Możliwa strata zasiłku
Zasiłek opiekuńczy jest wypłacany przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych osobom, które muszą zrezygnować z pracy lub ją przerwać z powodu sprawowania opieki. Świadczenie przysługuje w trzech przypadkach: można otrzymać zasiłek podczas opieki nad zdrowym dzieckiem do lat 8, na przykład z powodu zamknięcia przedszkola lub żłobka; na opiekę nad chorym dzieckiem do lat 14; w przypadku opieki nad chorym innym członkiem rodziny, jeżeli pozostaje on we wspólnym gospodarstwie domowym z ubezpieczonym w okresie sprawowania opieki.
Wysokość zasiłku opiekuńczego wynosi 80 proc. przeciętnego wynagrodzenia z ostatnich 12 miesięcy przed powstaniem konieczności opieki. Aby otrzymać wsparcie, należy złożyć w ZUS właściwy wniosek wraz z zaświadczeniem lekarskim potwierdzającym zapotrzebowanie na opiekę.
Koniec opierania się na deklaracjach
Kluczowym warunkiem przyznania świadczenia jest brak innych osób w gospodarstwie domowym, które mogłyby przejąć opiekę nad chorym członkiem rodziny. Dotychczas Zakład opierał się głównie na oświadczeniach ubezpieczonych i rzadko przeprowadzał kontrole weryfikujące prawdziwość tych deklaracji. Wkrótce jednak Sejm ma zająć się projektem ustawy o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw, który zwiększa uprawnienia inspektorów. Projektowane przepisy pozwolą na przeprowadzanie kontroli bez konieczności wcześniejszego ustalania terminów wizyt u świadczeniobiorców – opisuje superbiz.se.pl.
Założono, że inspektorzy ZUS będą mogli sprawdzać obecność innych domowników w miejscu zamieszkania osoby pobierającej zasiłek opiekuńczy oraz żądać od świadczeniobiorców szczegółowych wyjaśnień dotyczących składu gospodarstwa domowego.
Zapisano, że "kontrola jest dokonywana z wykorzystaniem środków adekwatnych i proporcjonalnych do celu kontroli, z poszanowaniem prywatności osoby kontrolowanej oraz innych osób przebywających w miejscu kontroli oraz w sposób wolny od ryzyka pogorszenia się stanu zdrowia osoby kontrolowanej i zakłócania procesu leczenia lub rekonwalescencji, a czas jej trwania jest ograniczony do okresu niezbędnego do dokonania ustaleń z tej kontroli".
Pobierasz świadczenie bezprawnie? Konieczny będzie zwrot
Kontrole mają być szczególnie intensyfikowane podczas zwiększonej nieobecności świadczeniobiorcy w pracy z powodu sprawowania opieki nad członkiem rodziny. ZUS będzie zwracał uwagę na przypadki długotrwałego pobierania zasiłku opiekuńczego oraz sytuacje, w których wystąpią wątpliwości co do zasadności wypłaty świadczenia. Osoby pobierające zasiłek opiekuńczy będą musiały liczyć się z możliwością nieoczekiwanej wizyty inspektora ZUS.
Jeżeli kontrola wykaże, że w gospodarstwie domowym mieszkają inne osoby zdolne do sprawowania opieki, świadczeniobiorca może stracić prawo do zasiłku. Wykrycie podczas kontroli okoliczności wykluczających prawo do zasiłku opiekuńczego może skutkować poważnymi konsekwencjami finansowymi. Ubezpieczony nie tylko utraci prawo do dalszego pobierania świadczenia, ale również zostanie zobowiązany do zwrotu nienależnie pobranych pieniędzy za cały okres, gdy w gospodarstwie domowym przebywały inne osoby mogące sprawować opiekę.