Rewolucja w umowach zlecenie. Pensje polecą w dół?
Na mocy decyzji urzędnika Państwowa Inspekcja Pracy będzie mogła od 1 stycznia 2026 roku zmienić kwalifikację współpracy prowadzonej w ramach B2B, umowy zlecenia lub umowy o dzieło na umowę o pracę. Do tej pory takie rozstrzygnięcia należały wyłącznie do sądów. Celem tej zmiany jest szybsze reagowanie na przypadki nadużyć wobec pracowników, jednak część przedsiębiorców obawia się potencjalnego wzrostu kosztów.
Dane wskazują, że w przypadku przekwalifikowania umowy kwoty wypłacane pracownikom netto ("na rękę") ulegną obniżeniu, natomiast koszty ponoszone przez pracodawców znacząco wzrosną. Zjawisko to dotyczy zarówno kontraktów B2B, jak i umów zlecenia oraz o dzieło, zwłaszcza przy niższych wartościach wynagrodzenia brutto. Oficjalnym powodem zmian jest usprawnienie działań PIP oraz zakończenie wieloletnich procesów w sądach.
Obniżka pensji?
Wysokość wynagrodzenia "na rękę" zależy od rodzaju umowy. Przy pensji wynoszącej 5000 zł brutto dla umowy zlecenia kwota netto to 3911,67 zł, natomiast przy umowie o dzieło (z 20% kosztami uzyskania przychodu) pracownik otrzymuje 4520 zł. Jeśli tę samą kwotę brutto zastosować przy umowie o pracę, wypłata netto spada do 3738,19 zł.
Podobnie wygląda to przy wynagrodzeniu 10 000 zł brutto: osoba zatrudniona na umowie zleceniu dostaje 7523,34 zł netto, przy umowie o dzieło – 9040 zł, a w przypadku umowy o pracę wypłata "na rękę" wynosi 7147,39 zł.
Zmiany w kodeksie pracy
Znowelizowany ma zostać również kodeks pracy. Choć umowa zlecenia bywa traktowana jako mniej formalna forma współpracy, co do zasady wiąże się z obowiązkiem opłacania składek ZUS. Ich zakres nie jest jednak jednakowy — zależy od indywidualnej sytuacji osoby wykonującej zlecenie. To właśnie jej status określa, jakie składki musi odprowadzić zleceniodawca. Od 1 stycznia 2026 roku zacznie obowiązywać kluczowa zmiana: okres wykonywania pracy na podstawie umowy zlecenia będzie wliczany do stażu pracy.
Zgodnie z ustawą z 10 października 2002 roku minimalna stawka godzinowa to najniższe dopuszczalne wynagrodzenie należne za każdą godzinę realizacji zlecenia. Oznacza to, że każda osoba pracująca na umowie zlecenia powinna otrzymać co najmniej tę kwotę za przepracowaną godzinę.
W 2026 roku minimalna stawka godzinowa dla zleceniobiorców, zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z 11 września 2025 roku, wyniesie 31,40 zł. Jest to kwota wyższa niż w 2025 roku, co przełoży się na realny wzrost wynagrodzeń za wykonywane zlecenia.