Wyrok Trybunału Konstytucyjnego opublikowany w Dzienniku Ustaw

7 października Trybunał Konstytucyjny wydał wyrok ws. w odpowiedzi na wniosek premiera Mateusza Morawieckiego.

Wyrok Trybunału Konstytucyjnego

Przypomnijmy, że Trybunał Konstytucyjny orzekł w czwartek o wyższości polskiej konstytucji nad prawem unijnym. TK uznał, że przepisy europejskie w zakresie, w jakim organy Unii Europejskiej działają poza granicami kompetencji przekazanych przez Polskę, są niezgodne z konstytucją. Wyrok zapadł w odpowiedzi na wniosek skierowany w marcu przez premiera Mateusza Morawieckiego w sprawie zbadania zgodności z konstytucją niektórych przepisów Traktatu o UE.

Trybunał Konstytucyjny orzekł, że:

• przepisy unijne „w zakresie w jakim organy UE działają poza granicami kompetencji przekazanych przez Polskę”, są niezgodne z Konstytucją,
• przepis, który uprawnia sądy krajowe do pomijania przepisów konstytucji lub orzekania na podstawie uchylonych norm, jest niezgodny z Konstytucją,
• przepisy Traktatu o Unii Europejskiej, które uprawniają sądy krajowe do kontroli legalności powołania sędziego przez prezydenta oraz uchwał Krajowej Rady Sądownictwa w sprawie powoływania sędziów, są niezgodne z Konstytucją.

Na decyzję TK zareagowała Komisja Europejska. W wydanym oświadczeniu wyraziła "poważne obawy" związane z orzeczeniem polskich sędziów. KE stwierdziła także, że "nie zawaha się skorzystać z uprawnień przysługujących jej na mocy Traktatów, w celu ochrony jednolitego stosowania prawa Unii i jego integralności".

Wniosek do Trybunału Konstytucyjnego

Przypomnijmy, że pod koniec marca premier Morawiecki złożył do Trybunału Konstytucyjnego wniosek ws. zbadania kwestii wyższości konstytucji nad prawem unijnym. To odpowiedź na wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

Trybunał Sprawiedliwości UE odpowiadając na pytania Naczelnego Sądu Administracyjnego orzekł na początku marca, że "kolejne nowelizacje ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa, które doprowadziły do zniesienia skutecznej kontroli sądowej rozstrzygnięć Rady o przedstawieniu prezydentowi wniosków o powołanie kandydatów na sędziów Sądu Najwyższego, mogą naruszać prawo UE".

Na mocy ustawy z 26 kwietnia 2019 roku sędziom nie przysługuje odwołanie, a trwające już postępowania odwoławcze zostały umorzone. Pytanie NSA do TSUE dotyczyło tego, czy uniemożliwienie sędziom odwołania się od uchwały nowej KRS jest zgodne z prawem Unii Europejskiej. "W przypadku potwierdzenia naruszenia zasada pierwszeństwa prawa Unii nakłada na sąd krajowy obowiązek odstąpienia od zastosowania się do takich zmian" – dodano.

31 sierpnia Trybunał Konstytucyjny ogłosił przerwę w rozpatrzeniu wniosku premiera Mateusza Morawieckiego do 22 września. 7 października TK podjął w sprawie decyzję.