Zaglądamy za kulisy szczepień dzieci
Dzięki temu można zobaczyć na jak wątłej podstawie wydaje się takie decyzje, zasłaniając się koniecznością i „tymczasowością” dopuszczenia szczepionek, nad bezpieczeństwem i skutecznością których badania wciąż trwają. Wiem, że to może być nudne, takie czytanie raportów, ale od czasu do czasu warto zajrzeć za kulisy takich decyzji. Potem inaczej rozumie się te ogłoszenia, że szczepionki są najlepiej przebadanym preparatem w historii. Przed pandemią takie dopuszczenia byłyby niemożliwe, nawet w stosunku do podstawowych leków np. na ból głowy.
Europejska Agencja Leków (EMA) opierając się na raporcie Komitetu ds. Produktów Leczniczych stosowanych u ludzi (CHMO) z dnia 25.11.2021 dopuściła warunkowo preparat Comirnaty Biontech Pfizer do stosowania u dzieci. Oto kilka wybranych stwierdzeń z raportu:
Pełny raport z badania klinicznego – brak (ma być dostarczony przez producenta do lipca 2024 roku)
Skutki uboczne – zostały ukryte (czarne pola – BLD)
Czas trwania ochrony – nie jest znany
Bezpieczeństwo preparatu – nie jest znane
Rzadkie zdarzenia niepożądane i ryzyka – brak danych
Znaczenie szczepień dla dzieci dla osiągnięcia odporności stada – jest sugerowane
Wpływ szczepień dzieci na całą społeczność – brak danych
Zapewnienie ochrony przed bezobjawową infekcją – brak danych
Poziom przeciwciał chroniących przed infekcją – brak danych
Dzieci z grupy ryzyka (obniżona odporność, ciężkie choroby) – nie badane.
Poniżej całe omówienie raportu:
W dniu 15 grudnia 2021 roku na oficjalnej stronie EMA pojawił się raport Komitetu ds. Produktów Leczniczych Stosowanych u Ludzi (CHMP) z dnia 25 listopada 2021r., który ocenia zasadność rozszerzenia warunkowego pozwolenia na dopuszczenie do obrotu preparatu Comirnaty w dawce pediatrycznej 10µg dla dzieci w wieku 5-11 lat. Wniosek o rozszerzenie marketingowe produktu w nowej dawce i dla nowej grupy wiekowej złożył producent BioNTech Pfizer w dn. 15 października 2021 r.
Europejska Agencja Leków (EMA) opierając się na tym raporcie wydała swą pozytywną rekomendację na warunkowe zastosowanie tego produktu u dzieci w wieku 5-11 lat. Komisja Europejska (KE) wydała kilka dni później stosowną decyzję.
W raporcie CHMP zostały przedstawione metody badania klinicznego na dzieciach, jego przebieg, ocena bezpieczeństwa, immunogenności i skuteczności preparatu, a także omówienie brakujących informacji, czynników ryzyka, skutków ubocznych oraz bilansu korzyści i ryzyka zastosowania Comirnaty w dawce 10µg u dzieci w grupie 5-11 lat.
Badanie kliniczne o numerze C4591007 rozpoczęło się 24 marca 2021 i nadal trwa, aczkolwiek wstępne wyniki obejmują okres do dnia 8 października 2021 roku, który został nazwany dniem granicznym. Pełen raport z badania klinicznego ma być dostarczony przez producenta do lipca 2024 roku.
W badaniu biorą udział dzieci z czterech krajów: USA, Polska, Finlandia, Hiszpania.
W badaniu wzięło udział ponad dwa tysiące dzieci. Grupę, w której ostatecznie bada się skuteczność i bezpieczeństwo preparatu stanowi 1305 dzieci, którym podano Comirnaty w dawce 10 µg oraz 663 dzieci, którym podano placebo. W grupie, której podano badany preparat jest 81 dzieci z Polski. W grupie placebo jest 38 dzieci, łącznie w badaniu bierze udział 119 polskich dzieci.
Dzieci biorące udział w badaniu były zdrowe, bez objawów infekcji. Podano im dwie dawki Comirnaty 10µg w odstępach 19-23 dni. Obserwowano wczesne odczyny miejscowe i ogólne do 7 dni od każdej dawki oraz skutki uboczne od pierwszej dawki do 1m-ca po dawce drugiej, a także poważne skutki uboczne od pierwszej dawki do max. 6m-cy po dawce drugiej. Średni czas obserwacji dzieci po drugiej dawce wyniósł 3,3 miesiąca. W raporcie podano jedynie wczesne odczyny po podaniu preparatu […]
Tabele skutków ubocznych i poważnych skutków ubocznych,określone jako: „wstępne wyniki trwającego badania klinicznego wpływające na zaślepienie badania” zostały UKRYTE, w raporcie występują w postaci czarnych pól (BLD).
W ogólnym opisie skutków ubocznych podano niewielki odsetek limfadenopatii, zapalenie mięśnia sercowego, pokrzywki i objawów skórnych, zapalenie trzustki, zapalenie i ból stawów, omdlenia, zapalenie gardła, ból w klatce piersiowej, tiki, objawy neurologiczne.
Do dnia 8 października 2021 nie zgłoszono żadnych zgonów.
Wśród 1305 dzieci z grupy badanej, którym podano preparat 3 dzieci wykazało objawy Covid, a z grupy placebo objawy Covid wykazało 16 dzieci. W badanej grupie wiekowej wystąpił podobny wzrost miana przeciwciał jak u młodych dorosłych. Uznano, że immunogenność szczepionki jest satysfakcjonująca.
Skuteczność preparatu określono na 67,7-98,3%.
Ostatecznie Komitet CHMP w swym raporcie stwierdził, że nowe wskazanie (dawka pediatryczna w przedziale 5-11 lat) spełnia wymagania dotyczące warunkowego wprowadzenia do obrotu.
Cytat: „Comirnaty jest dopuszczony warunkowo do obrotu… stosunek korzyści do ryzyka jest dodatni… jest prawdopodobne, że producent będzie w stanie dostarczyć brakujące dane… aktualny wniosek opiera się na CZĘŚCI TRWAJĄCEGO BADANIA PEDIATRYCZNEGO C4591007, dane dotyczące bezpieczeństwa stosowania są ograniczone, czas trwania obserwacji jest krótki, podmiot odpowiedzialny będzie kontynuował trwające badanie pediatryczne, w celu potwierdzenia bezpieczeństwa i skuteczności… natychmiastowa dostępność produktu to korzyść dla zdrowia publicznego, która przewyższa ryzyko związane z faktem, że nadal wymagane są dodatkowe dane”.
Najciekawsze zapisy znajdujemy na ostatnich stronach tego ponad 80 stronicowego dokumentu.
OTO WAŻNE CYTATY Z RAPORTU:
„Covid19 u dzieci 5-11 lat jest chorobą o łagodnym przebiegu”.
„Ciężkie przypadki Covid19 zdarzają się rzadko u dzieci z czynnikami ryzyka: ukrytymi lub znanymi chorobami współistniejącymi”.
„Dzieci z grup ryzyka, dzieci z obniżoną odpornością i ryzykiem innych ciężkich chorób NIE BYŁY BADANE”.
„Obecnie NIE WIADOMO,czy szczepienie zapewnia ochronę przed bezobjawową infekcją i czy zapobiega transmisji wirusa".
„Czas trwania ochrony NIE JEST ZNANY zarówno dla dzieci, jak i dorosłych”.
„Znaczenie szczepień dzieci dla osiągnięcia odporności stada jest sugerowane, ale NIE MA DANYCH na temat wpływu szczepień dziecięcych na całą społeczność i transmisję wirusa”.
„Długoterminowa skuteczność, bezpieczeństwo i czas trwania ochrony powinny być podane przez producenta, zgodnie z zapisem warunkowego dopuszczenia do obrotu”.
„Obecnie NIE MA serologicznego korelatu ochrony przed Covid19″ (nie ma określonego poziomu przeciwciał chroniącego przed zachorowaniem- przyp. aut.)
„Obecna analiza skuteczności preparatu jest uznawana za pomocniczą, ponieważ opiera się na wstępnych danych, OCENA KOŃCOWA JEST PRZEWIDYWANA, gdy będzie dostępny raport końcowy”.
„Wielkość i czas trwania badania nie pozwala na wykrycie rzadkich zdarzeń niepożądanych lub innego rzadkiego ryzyka, dlatego Komitet uważa, że W CELU UZUPEŁNIENIA BRAKUJĄCYCH DANYCH BEZPIECZENSTWA I SKUTECZNOSCI COMIRNATY, podmiot odpowiedzialny (BioNTech Pfizer) powinien złożyć ostateczną wersję RAPORTU BADANIA KLICZNEGO nr C4591007 (randomizowanego, placebo, ślepego badania z udziałem obserwatora) do lipca 2024 roku”.
„Zapalenie mięśnia sercowego i osierdzia będzie nadal ściśle monitorowane w ramach nadzoru nad bezpieczeństwem farmakoterapii”
„Dane bezpieczeństwa produktu Comirnaty – podsumowanie:
Ważne, zidentyfikowane zagrożenia:
anafilaksja,
zapalenia mięśnia sercowego i osierdzia
Ważne potencjalne zagrożenia:
VAED,
VAERD
Brakujące informacje:
stosowanie w ciąży i podczas karmienia piersią,
stosowanie u pacjentów z obniżoną odpornością
stosowanie u pacjentów z chorobami współistniejącymi (cukrzyca, przewlekłe choroby neurologiczne, choroby sercowo-naczyniowe, przewlekła obturacyjna choroba płuc POCHP)
stosowanie u pacjentów z chorobami autoimmunologicznymi i zapalnymi,
interakcje z innymi szczepionkami,
długoterminowe dane dotyczące bezpieczeństwa stosowania”.
„Plan nadzoru nad bezpieczeństwem farmakoterapii, badania i cele trwające i planowane:
C4591015 [TRWA] badanie zastosowania preparatu u kobiet w ciąży i karmiących opisujące odpowiedź immunologiczną u niemowląt urodzonych przez matkę zaszczepioną mRNA podczas ciąży oraz opisujące bezpieczeństwo matki zaszczepionej podczas ciąży (planowane zakończenie kwiecień 2023)
C4591014 [ZAPLANOWANE] badanie skuteczności dwóch dawek szczepionki mRNA przeciwko hospitalizacji z powodu ostrego Covid,
C4591024 [ZAPLANOWANE] badanie bezpieczeństwa osób hemodializowanych i słabych z chorobami współistniejącymi (cukrzyca, przewlekłe choroby neurologiczne, choroby sercowo -naczyniowe, przewlekła obturacyjna choroba płuc POCHP, choroby autoimmunologiczne)
C4591030 [ZAPLANOWANE] bezpieczeństwo i immunogenność szczepionki przeciwko Covid i szczepionki czterowalentnej na grypę po podaniu oddzielnie lub jednocześnie oraz interakcji z innymi szczepionkami”
Koniec cytatów, a teraz proszę zwrócić uwagę na pośpiech w tworzeniu raportów i rekomendacji:
Kalendarium wydarzeń:
15 październik 2021 BioNTech składa wniosek o rozszerzenie pozwolenia na warunkowe dopuszczenie do obrotu produktu Comirnaty 10µg dla dzieci 5-11 lat.
25 listopad 2021 raport oceniający sprawozdawczy i pozytywna opinia Komitetu CHMP.
25 listopad 2021 pozytywna rekomendacja EMA.
30 listopad 2021 decyzja Komisji Europejskiej o warunkowym pozwoleniu na dopuszczenie do obrotu preparatu Comirnaty w dawce 10 µg dla dzieci w wieku 5-11 lat.
16 grudzień 2021 początek szczepień dzieci w Polsce.
REASUMUJĄC:
Europejska Agencja Leków (EMA) przyznała w dn. 21grudnia 2020r. WARUNKOWE pozwolenie na dopuszczenie do obrotu dla osób powyżej 16 roku życia, po czym zostało ono rozszerzone w dn. 28 maja 2021r, aby objąć osoby powyżej 12 roku życia. W dniu 3 listopada 2021r warunkowe pozwolenie zostało przedłużone, w związku z dodaniem nowej postaci farmaceutycznej (przedłużenie o rok do 21 grudnia 2022).
W aktualnej decyzji Komisji Europejskiej producent otrzymuje zgodę na dopuszczenie do obrotu nowej dawki pediatrycznej i objęcie grupy dzieci 5-11 lat. Pozwolenia wydaje się na wniosek producenta. Komitet ma czas 90 dni na rozpatrzenie wniosku i sporządzenie raportu.
Słowo WARUNKOWE pozwolenie oznacza, że producent uzyskuje, w szczególnych okolicznościach, pozwolenie na obrót produktem, mimo braku wystarczających danych, pod warunkiem spełnienia określonych wymagań i zobowiązań, uzupełnienia danych z prowadzonych badań. Najpierw otrzymuje zgodę na obrót, a później powinien spełnić określone wymagania.
W przypadku producenta BioNTech Pfizer ma on obowiązek:
– w celu uzupełnienia brakujących danych bezpieczeństwa skuteczności Comirnaty, złożyć ostateczną wersję Raportu Badania Klinicznego nr C4591007 do LIPCA 2024r.
– na wniosek EMA dostarczać zaktualizowane Plany Zarządzania Ryzykiem
– dostarczać okresowe raporty o bezpieczeństwie produktu, aktualizacje będą publikowane na stronach EMA
Warto zauważyć, że warunkowe pozwolenie wydaje się m.in. w celu spełnienia „niezaspokojonej potrzeby leczniczej”, czyli w sytuacji, gdy nie istnieje zadowalająca metoda diagnozowania, zapobiegania czy leczenia, gdy stosunek korzyści do ryzyka jest dodatni, gdy prawdopodobne jest, że producent będzie w stanie dostarczyć wyczerpujące dane kliniczne, gdy korzyści dla zdrowia publicznego wynikające z natychmiastowej dostępności na rynku danego produktu, przewyższają ryzyko związane z faktem, że wymagane są dodatkowe dane…
Warunkowe pozwolenie na dopuszczenie do obrotu jest wydawane na 1 rok. Na wniosek producenta może być przedłużane decyzją EMA i KE.
Wszystkie wpisy dostępne na blogu "Dziennik zarazy".