Patek, Łokietek, Kresy Wschodnie

Bo przecież to nasz rodak Antoni Patek wymyślił zegarek, który rozsławił imię jego rodu na całym świecie. Niestety zapewne 95 proc. posiadaczy "Patka" na świecie nie ma pojęcia, że wymyślił go Polak – zegarmistrz z kraju, którego nie było na mapie Europy, pionier przemysłowej produkcji zegarków, a jednocześnie działacz niepodległościowy.

Czemu teraz o nim piszę? Powód jest oczywisty. Bowiem dziś, 14 czerwca, mija równo 210 rocznica jego urodzin. W Genewie ma "swoje" muzeum. Polecam.

Skądinąd także dziś obchodzimy 194. rocznicę urodzin księdza Antoniego Mackiewicza, który zainicjował powstanie styczniowe na Kresach Wschodnich Rzeczypospolitej. Zapłacił za to śmiercią w wieku zaledwie 35 lat.

Skoro jesteśmy już przy Kresach, to także dzisiaj przypada 171. rocznica urodzin innego Polaka – księdza katolickiego, który pełnił funkcje arcybiskupa metropolity Mohylewa i administratora apostolskiego Mińska – Jerzego Józefa Szembeka. Pomyślmy przy tej okazji o "dawnej Polszcze", znacznie dalej idącej na wschód niż granice II Rzeczypospolitej, o czym świadczą nazwy ówczesnych polskich miast, jak wspomniany Mińsk – dziś stolica Białorusi czy Mohylew, też na Białorusi, nad Dnieprem, tuż przy granicy z Rosją, trzecie co do wielkości miasto tego kraju.

Prawdę mówiąc, 14 czerwca to szczególny dzień w polskiej historii. Przecież to właśnie tegoż dnia w 1331 zakończył się trwający blisko trzy tygodnie, ogólnopolski "wiec" zwołany przez króla Władysława Łokietka. W opinii historyków był to początek polskiego parlamentaryzmu. Na tle wielu innych krajów w Europie, dziś chętnie nas pouczających co to jest demokracja i wolność słowa, możemy być dumni z tak długiej tradycji parlamentaryzmu, sięgającej przecież bez mała siedem wieków.

I jeszcze jedna rzecz. O ile ów pierwszy polski Sejm, zwołany przez Łokietka, to fakt zaprzeczający mitom o braku tradycji demokratycznej w Polsce, o tyle kolejna rocznica, o której wspomnę, pokazuje to, o czym niektórzy chcieliby zapomnieć albo i podważyć: 14 czerwca 1940 roku do niemieckiego obozu śmierci w Auschwitz dotarł – z Tarnowa – pierwszy masowy transport więźniów: było ich 728, przy czym w większości byli to Polacy, więźniowie polityczni. Cóż więcej trzeba mówić…

Ryszard Czarnecki jest europosłem PiS, byłym wiceprzewodniczącym Parlamentu Europejskiego.