Andruszkiewicz o operacji antypolskiej NKWD: To karta całkowicie wymazana z naszej historii

DoRzeczy.pl: W Sokołach na Podlasiu odsłonięto pierwszy w kraju pomnik poświęcony ofiarom „operacji antypolskiej” NKWD z lat 1937-38, w której wymordowano ponad 100 tys. Polaków w ZSRR. Dlaczego to ważne wydarzenie?

Adam Andruszkiewicz: Ponieważ jest to karta całkowicie wymazana z naszej historii. Karta tragiczna, ponieważ w latach 1937-38 NKWD podjęło decyzję o eksterminacji 100 tys. Polaków, którzy zostali wymordowani na kresach Rzeczpospolitej. Ich winą było tylko to, że urodzili się Polakami. O tym mordzie bardzo mało osób wie i pamięta. Czasy PRL odpowiednio zadbały, żeby nie było zbyt wiele wiadomo o tej zbrodni dokonanej na Polakach. Dlatego dziś przywracamy pamięć o ofiarach.

Czy na Podlasiu wciąż jest silna pamięć o tamtych wydarzeniach?

Przede wszystkim jest silna pamięć o czasach okupacji sowieckich i wywózkach w głąb ZSRR. Zwłaszcza mocno pamięta się operację polską NKWD. Wydaje nam się, że forma pomnika w Sokołach spowoduje, że zaczniemy mówić o tym strasznym wydarzeniu nie tylko w skali lokalnej, ale ogólnopolskiej.

Czy Polska powinna generalnie poprawić politykę historyczną? Walczymy np. o reparacje od Niemiec, a prof. Bogdan Musiał wskazuje, że społeczeństwo niemieckie nie ma wciąż świadomości jakich zbrodni dokonano w Polsce.

Trzeba przyznać, że rząd Prawa i Sprawiedliwości podejmuje od samego początku nierówną walkę o pamięć historyczną.

Dlaczego nierówną?

Ponieważ przeciwko sobie mamy potężne i bogate lobby niemieckie, które ciężko pracuje na to, żebyśmy nie rozmawiali o zbrodniach II wojny światowej. Ważnym jest, żebyśmy rozmawiali o tych sprawach na arenie międzynarodowej. Nie tylko o zbrodniach niemieckich, ale choćby o wspomnianej operacji polskiej NKWD. Musimy również uświadamiać Polaków, że w Polsce miało miejsce wiele zbrodni.