Wystawa „Ślad pamięciowy” Izabela Łapińska. Europejska Noc Muzeów – Wzgórze Zamkowe
Projekt Ślad pamięciowy to rejestracja ludzi niszczonych przez systemy totalitarne, ludzi, którzy przeżyli piekło wykluczenia i milczenia, którzy w imię ideałów i wartości doznali bólu i poniżenia. Zostanie zaprezentowany w murach dawnego więzienia kieleckiego, istniejącego w tych samych murach od połowy XIX wieku. To miejsce pamięci narodowej. W styczniu 1945 roku nadzór nad więzieniem w Kielcach przejął Urząd Bezpieczeństwa Publicznego. Pierwszymi uwięzionymi na Zamkowej byli kieleccy sędziowie, prokuratorzy, prawnicy, kolejnymi żołnierze Armii Krajowej i przeciwnicy ustroju komunistycznego. Brutalne przesłuchania, katowanie więźniów politycznych trwały aż do roku 1956.
Projekt składa się z trzech części - to zesłańcy na Sybir, to dzieci wywiezione do III Rzeszy na przymusowe roboty i to także więźniowie polityczni okresu stalinowskiego w Polsce Ludowej. Młodzi ludzie ze Związki Białej Tarczy i z organizacji Huragan, którzy w latach 50. walczyli w Polsce z okupantem sowieckim, za co byli bici i torturowani w Wojewódzkim Urzędzie Bezpieczeństwa na Anstadta 7 w Łodzi. To licealiści, którzy za ulotki o okupancie radzieckim otrzymali w wojskowym sądzie 40 stronicowe wyroki i do 15 lat ciężkiego więzienia.
Z każdym z bohaterów fotograf Izabela Łapińska spędziła wiele godzin, rozmawiając i nagrywając ich wspomnienia a potem fotografując ich twarze w konwencji fotografii policyjnej, jak kryminalistów trzymających własnoręcznie napisane swoje imię i nazwisko. To portrety en face i z profilu. Wspomnienia przepisała, a potem poprosiła dzieci, by przeczytały historie, które ponownie zostały nagrane.
Wystawa gościła już w galerii FF w Łodzi, w Muzeum Ziemi Wieluńskiej, w Muzeum Kresów w Lubaczowie, a w 83. rocznicę pierwszej deportacji Polaków na Sybir towarzyszyła jako instalacja Biegowi Pamięci Sybiru w Białymstoku i we Wrocławiu. 1 marca w Narodowy Dzień Żołnierzy Wyklętych została pokazana o zmroku, w lesie brzozowym w Łodzi.
Patronat honorowy nad projektem „Ślad pamięciowy” objął: Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Wojewoda Łódzki, IPN oddział w Łodzi, Prezydent Miasta Kielce, Marszałek Województwa Świętokrzyskiego, Wojewoda Świętokrzyski.
Patronat medialny: TVP HISTORIA i Radio Kielce
Organizatorzy: Ośrodek Myśli Patriotycznej i Obywatelskiej, Wzgórze Zamkowe, Miasto Kielce
Zrealizowano w ramach stypendium Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego
Izabela Łapińska
Polska artystka fotograf i filmoznawca. Profesor sztuki, doktorat i habilitacja w dziedzinie sztuki filmowej, w zakresie fotografii w Państwowej Wyższej Szkole Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej w Łodzi. Jest absolwentką fotografii w PWSFTviT w Łodzi. Ukończyła również studia na Uniwersytecie Łódzkim na kierunku kulturoznawstwo, specjalizacja filmoznawstwo.
W dorobku posiada kilkadziesiąt indywidualnych wystaw fotograficznych, krajowych i zagranicznych, oraz liczne publikacje w periodykach, m.in. francuskich, belgijskich, czeskich, greckich. Prace artystki publikowane były m.in. w belgijskim wydawnictwie „Objectif”, we francuskiej edycji „PHOTO”, w magazynie „Pozytyw”, „Camera Obscura”, „Format” i „Akademia”.
Izabela Łapińska brała udział w projektach międzynarodowych oraz w konferencjach naukowych, których tematyka bliska była zagadnieniom ciała w kulturze.
Obok twórczości fotograficznej, zajmuje się pisaniem teksów – opublikowane dotyczyły fotografii, filmu i reklamy, z naciskiem na tematy oscylujące wokół erotyki, brzydoty ciała, nadużyć i wykluczenia w sztuce.
Izabela Łapińska jest profesorem w Łódzkiej Szkole Filmowej.