Reforma rynku energii elektrycznej w UE. Jest nieformalne porozumienie
"Aby chronić konsumentów przed niestabilnymi cenami, posłowie zapewnili im prawo dostępu do umów o stałej cenie, dynamicznych umów cenowych i otrzymywania kluczowych informacji na temat opcji, które podpisują, zakazując dostawcom możliwości jednostronnej zmiany warunków umowy. Ma to na celu zapewnienie wszystkim konsumentom, a także małym firmom, korzyści z długoterminowych, przystępnych i stabilnych cen oraz złagodzenie skutków nagłych szoków cenowych" – czytamy w komunikacie.
Europosłowie zabezpieczyli również możliwość, aby kraje członkowskie Unii Europejskiej zakazały dostawcom odcinania dostaw energii elektrycznej tzw. wrażliwym klientom, w tym podczas sporów między dostawcami a klientami.
Reforma rynku energii w UE
Uzgodniony tekst przewiduje tzw. kontrakty różnicowe (CFD) lub równoważne systemy o takich samych skutkach, aby zachęcić do inwestycji w energię. W przypadku kontraktów CFD organ publiczny rekompensuje producentowi energii zbyt gwałtowny spadek cen rynkowych, ale pobiera od niego płatności, jeśli ceny są zbyt wysokie. Wykorzystanie CFD będzie dozwolone we wszystkich inwestycjach w nową produkcję energii elektrycznej, zarówno z energii odnawialnej, jak i jądrowej.
Umowa przewiduje także, że umowy zakupu energii (PPA) mogą gwarantować stabilne ceny dla konsumentów i niezawodne przychody dla dostawców energii odnawialnej. Komisja Europejska utworzy rynek dla umów PPA.
"Komisja oceni również możliwość wykorzystania unijnego mechanizmu finansowania energii odnawialnej do zorganizowania ogólnounijnych aukcji energii odnawialnej, aby pomóc w osiągnięciu 2,5 proc. udziału energii ze źródeł odnawialnych, oprócz wiążącego celu na poziomie UE wynoszącego 42,5 proc." – czytamy.
Dokument określa też mechanizm ogłaszania kryzysu cen energii elektrycznej. W sytuacji bardzo wysokich cen i pod pewnymi warunkami UE może ogłosić regionalny lub ogólnounijny kryzys cen energii elektrycznej, umożliwiając państwom członkowskim podjęcie tymczasowych środków w celu ustalenia cen energii elektrycznej dla MŚP i energochłonnych odbiorców przemysłowych.
"Dzięki temu porozumieniu Europa będzie miała sprawiedliwy społecznie rynek energii elektrycznej, który będzie lepiej chronił obywateli, zwłaszcza tych najbardziej narażonych, dzięki środkom zapewniającym przystępne ceny dla obywateli i przedsiębiorstw oraz przyspieszającym transformację energetyczną" – podano.
Nowe porozumienie
Wstępne porozumienie musi teraz zostać zatwierdzone zarówno przez Parlament, jak i Radę, aby stało się obowiązującym prawem. Komisja Przemysłu, Badań Naukowych i Energii będzie głosować w tej sprawie na jednym z najbliższych posiedzeń.
Ceny energii rosły od połowy 2021 r., początkowo w kontekście ożywienia gospodarczego po pandemii COVID-19. Jednak ceny energii gwałtownie wzrosły z powodu problemów z dostawami gazu po wojnie Rosji z Ukrainą w lutym 2022 r. Wysokie ceny gazu miały natychmiastowy wpływ na ceny energii elektrycznej, ponieważ są one powiązane ze sobą w ramach systemu merit order, w którym najdroższe (zwykle oparte na paliwach kopalnych) źródło energii ustala ogólną cenę energii elektrycznej.