Unijny przemysł obronny. KE przedstawiła pierwszy program

KE zaproponowała także zestaw nowych działań wspierających konkurencyjność i gotowość przemysłu obronnego.

"Brutalna, agresywna wojna Rosji przeciwko Ukrainie przywróciła do Europy szeroko nasiloną wojnę. Po dziesięcioleciach niepełnego wykorzystania środków musimy więcej inwestować w obronność, ale musimy zrobić to lepiej i wspólnie. Silny, odporny i konkurencyjny europejski przemysł obronny jest imperatywem strategicznym i warunkiem wstępnym zwiększenia naszej gotowości obronnej. Musimy również zwiększyć nasze wsparcie wojskowe dla Ukrainy, w tym poprzez wspieranie jej bazy przemysłowej sektora obronnego. Niniejsza strategia oznacza zmianę paradygmatu w kierunku Unii, która jest silnym podmiotem w dziedzinie bezpieczeństwa i obrony oraz lepszym partnerem, zgodnie z celami Strategicznego kompasu" – powiedział Josep Borrell, wysoki przedstawiciel i wiceprzewodniczący KE, cytowany w komunikacie.

Trzeba inwestować więcej

W europejskiej strategii przemysłowej sektora obronnego (EDIS) określono jasną, długoterminową wizję osiągnięcia gotowości przemysłu obronnego w Unii Europejskiej. Jako pierwszy natychmiastowy i centralny środek realizacji strategii Komisja Europejska przedstawia wniosek ustawodawczy dotyczący europejskiego programu na rzecz przemysłu obronnego (EDIP) oraz ramy środków mających na celu zapewnienie terminowej dostępności i dostaw produktów obronnych – podano w informacji.

"W strategii przedstawiono wyzwania, przed którymi stoi obecnie europejska baza technologiczno-przemysłowa sektora obronnego (EDTIB), ale także możliwość pełnego wykorzystania jej potencjału, a także określono kierunek na najbliższą dekadę. Aby zwiększyć gotowość europejskiego przemysłu obronnego, państwa członkowskie muszą inwestować więcej, lepiej, wspólnie i w Europie. Aby wesprzeć państwa członkowskie w osiąganiu tych celów, w europejskiej strategii przemysłu obronnego przedstawiono zestaw działań mających na celu:

* Wspieranie skuteczniejszego wyrażania zbiorowego zapotrzebowania państw członkowskich na obronę. Będzie to opierać się na istniejących instrumentach i inicjatywach, takich jak plan rozwoju zdolności (CDP), skoordynowany roczny przegląd w zakresie obronności (CARD) oraz stała współpraca strukturalna (PESCO). Będzie on wspierany przez zachęcanie państw członkowskich do współpracy na etapie udzielania zamówień na zdolności obronne;

* Zapewnienie dostępności wszystkich produktów obronnych za pomocą bardziej elastycznej EDTIB, w każdych okolicznościach i w każdym horyzoncie czasowym. Wspierane będą inwestycje państw członkowskich i europejskiego przemysłu obronnego w rozwój i wprowadzanie na rynek jutra najnowocześniejszych technologii i zdolności obronnych. Proponuje się również środki mające na celu zapewnienie, aby EDTIB dysponowała tym, czego potrzebuje nawet w okresach kryzysowych, zwiększając tym samym bezpieczeństwo dostaw w UE;

* Zapewnienie wsparcia z budżetów krajowych i unijnych za pomocą niezbędnych środków na dostosowanie europejskiego przemysłu obronnego do nowego kontekstu bezpieczeństwa;

* Włączenie kultury gotowości obronnej do głównego nurtu polityki, w szczególności poprzez wezwanie do dokonania w tym roku przeglądu polityki kredytowej Europejskiego Banku Inwestycyjnego;

* Zacieśnianie więzi z Ukrainą poprzez jej udział w inicjatywach Unii wspierających przemysł obronny oraz stymulowanie współpracy między unijnym i ukraińskim przemysłem obronnym;

* Współpraca z NATO i naszymi strategicznymi, podobnie myślącymi i międzynarodowymi partnerami oraz ściślejsza współpraca z Ukrainą" – wymieniono w komunikacie.

W strategii określono wskaźniki służące do pomiaru postępów państw członkowskich w osiąganiu gotowości przemysłowej. Państwa członkowskie są proszone o to, by:

* Zamawiać co najmniej 40% sprzętu obronnego we współpracy do 2030 r.;

* Zapewnić, aby do 2030 r. wartość wewnątrzunijnego handlu produktami obronnymi stanowiła co najmniej 35% wartości unijnego rynku obronnego;

* Czynić stałe postępy w zamawianiu co najmniej 50% swojego budżetu na zamówienia w dziedzinie obronności w UE do 2030 r. i 60 % do 2035 r.

Europejski program na rzecz przemysłu obronnego (EDIP) obejmuje zarówno aspekty finansowe, jak i regulacyjne. EDIP uruchomi 1,5 mld euro z budżetu UE w latach 2025-2027.