Adw. Dorosiński: Musimy skutecznie chronić dzieci przed pornografią

DoRzeczy.pl: Instytut Ordo Iuris przygotował projekt ustawy mającej na celu ograniczenie dostępu do pornografii wśród dzieci. Jak wyglądają podstawowe założenia projektu?

Adw. Rafał Dorosiński: Chcemy, aby na strony pornograficzne nałożony został obowiązek weryfikowania pełnoletności użytkowników, tak aby dostępu do treści znajdujących się na tych stronach miały tylko osoby dorosłe. Domeny, które tego wymogu nie spełnią, trafią do rejestru stron udostępniających treści pornograficzne niezgodnie z ustawą. Wobec stron znajdujących się w tym rejestrze przewiduje się dwojakie sankcje. Po pierwsze, zablokowanie dostępu do strony przez dostawców internetu. Po drugie, zablokowanie usług płatniczych przez dostawców usług płatniczych.

Skąd pomysł na przygotowanie takiego projektu?

Do jego opracowania skłoniła nas ogromna skala problemu. Średnia wieku, w którym dzieci pierwszy raz widziały treści pornograficzne, wynosi niespełna 11 lat. Regularną, codzienną praktykę oglądania filmów czy zdjęć pornograficznych deklaruje niemal co czwarty nastolatek, podobny odsetek wyraża obawę o uzależnienie od filmów pornograficznych. Oczekiwanie ograniczenia dostępu dzieci do treści pornograficznych jest zdroworozsądkowym postulatem popieranym przez ogromną większość Polaków i oparty o liczne badania, które nie pozostawiają wątpliwości co do destrukcyjnego wpływu pornografii na rozwój i zdrowie najmłodszych.

W świetle dostępnej wiedzy naukowej nie ulega wątpliwości, że korzystanie z pornografii niesie ze sobą ryzyko uzależnienia w oparciu o mechanizmy podobne do tych występujących w przypadku uzależnienia od narkotyków, tytoniu, alkoholu czy hazardu. Pornografia przedstawia młodym ludziom jako normalne to, co wypaczone, niebezpieczne i ryzykowne. Według najbardziej ostrożnych szacunków 1 na 3 takie filmy pokazujące przemoc seksualną lub agresję wobec kobiet. Produkcje pornograficzne normalizują zdrady, poniżanie i upokarzanie. Regularne oglądanie pornografii pobudza nastolatki do przedwczesnej inicjacji seksualnej i ryzykownych zachowań seksualnych. Obniża samokontrolę, zabiera czas, przekierowuje uwagę, osłabia koncentrację młodych ludzi. Pornografia normalizuje kulturę przelotnych związków (hookup culture), w której przypadkowe, niezobowiązujące kontakty seksualne są postrzegane jako norma, w której trwałe, emocjonalne zaangażowanie nie jest priorytetem, relacje oparte na fizycznej bliskości są oddzielone od emocji, a wartości takie jak monogamia, wierność czy intymność są marginalizowane. Liczne badania wskazują, że pornografia, przedstawiając seks oderwany od miłości, odpowiedzialności, zaufania i zobowiązań wpływa negatywnie na zdolność tworzenia trwałych związków przez młodych ludzi.

Czy podobne rozwiązania funkcjonują w innych krajach?

Owszem, działające w praktyce przepisy wymagające zweryfikowania pełnoletności użytkowników stron pornograficznych weszły w życie w połowie 2023 r w USA w stanie Louisiana. Od tego czasu już w 19 stanach w USA funkcjonują rozwiązania weryfikacji pełnoletności na stronach pornograficznych. Stosowne ustawy zostały uchwalone i weszły w życie także w Wielkiej Brytanii w 2023 r. i we Francji w tym roku. Obecnie w tych dwóch krajach trwają prace nad aktami wykonawczymi do już uchwalonych ustaw.

W jaki sposób skutecznie można zablokować dostęp do stron porniograficznych dla dzieci?

Chcemy, żeby została wprowadzona rzeczywista ochrona, czyli rozwiązanie które nie będzie pozwalało na wejście na stronę pornograficzną po kliknięciu jednego przycisku z pytaniem “czy masz 18 lat?”. Projekt nie narzuca jednego konkretnego mechanizmu weryfikacji pełnoletności. Na wolnym rynku istnieją liczne rozwiązania pozwalające skutecznie weryfikować pełnoletność, gwarantując jednocześnie anonimowość osoby, która poddaje się weryfikacji. Wśród nich znajdują się m.in. rozwiązania związane z bankowością internetową, kartami kredytowymi czy korzystające z usług operatorów telefonii komórkowej. W akcie wykonawczym do ustawy będą wskazane konkretne wymogi, jakie taki mechanizm będzie musiał spełniać. Szczególnie wymogi w zakresie ochrony anonimowości użytkowników takie jak zakaz jakiegokolwiek przechowywania i przetwarzania danych.

Jak można pomóc w zbiórce podpisów?

Musimy zebrać 100 tys., podpisów, to wymóg ustawowy. Ostatni dzień na złożenie podpisów w Sejmie to 23 grudnia, ale w praktyce możemy mówić o połowie grudnia, bowiem musimy jeszcze wszystkie karty i podpisy skompletować i sprawdzić. Pomóc może każdy. Wystarczy wejść na stronę www.StopNarkotykowiPornografi.pl gdzie znajdują się wszystkie informacje na temat inicjatywy. Osoby, które chciałyby włączyć się w zbiórkę podpisów powinny się zarejestrować podając swój adres e-mail. W odpowiedzi przyjdzie wiadomość z instrukcją i kartą do zbierania podpisów. Kartę, jedna lub wiele, należy wydrukować. Podpis pod inicjatywą można wyrazić wyłącznie pisemnie, wypełniając tą kartę i składając na niej swój podpis. Kartę lub karty z podpisami należy wysłać na adres podany na karcie, najdalej do połowy grudnia. Od strony technicznej cały proces jest więc bardzo prosty. Najważniejsza jest dobra, wola, chęć i zaangażowanie.