Iran i Rosja zbudują małe elektrownie jądrowe. Podpisano "projekt strategiczny"
Dokument sygnowali szef Rosatomu Aleksiej Lichaczow oraz szef Organizacji Energii Atomowej Iranu i wiceprezydent kraju Mohammad Eslami. Iran planuje do 2040 roku osiągnąć 20 GW mocy z energetyki jądrowej. Obecnie kraj dysponuje tylko jedną działającą elektrownią atomową, również wybudowaną przy udziale Rosji, o mocy ok. 1 GW.
Efekt zachodnich sankcji nałożonych na Moskwę
Zacieśnianie współpracy gospodarczej i technologicznej między Moskwą a Teheranem to efekt zachodnich sankcji. Rosja, Iran i Chiny rozwijają wspólne projekty gospodarcze, handlowe i polityczne, a wszystkie trzy państwa dołączyły do ugrupowania BRICS. Od czasu inwazji Rosji na Ukrainę współpraca Moskwy i Teheranu obejmuje także sektor wojskowy – Iran dostarczył Rosji tysiące dronów Shahed wykorzystywanych na froncie i pomaga w budowie fabryki dronów w Rosji.
Informacja może dziwić w kontekście środowego wystąpienia prezydenta Iranu Masuda Pezeszkiana w siedzibie ONZ, gdzie zapewnił, że jego kraj nigdy nie dążył i nie zamierza dążyć do opracowania broni jądrowej. Tymczasem państwa Zachodu zarzucają Teheranowi naruszanie postanowień porozumienia nuklearnego z 2015 roku i wznawiają sankcje wobec Iranu.
Czym jest BRICS i dlaczego ważne jest dla Iranu?
BRICS to grupa państw rozwijających się – Brazylii, Rosji, Indii, Chin i Republiki Południowej Afryki – która powstała jako platforma współpracy gospodarczej i politycznej. Jej celem jest wzmocnienie roli krajów Globalnego Południa oraz stworzenie przeciwwagi dla dominacji Zachodu. Kraje BRICS odpowiadają za ponad 40 proc. populacji świata i około jedną czwartą globalnego PKB, a współpracują m.in. w ramach Nowego Banku Rozwoju finansującego projekty infrastrukturalne.
Od 2024 roku grupa rozszerzyła się o kolejne państwa – w tym Arabię Saudyjską, Egipt, Etiopię, Iran i Zjednoczone Emiraty Arabskie – co znacząco zwiększyło jej znaczenie geopolityczne i gospodarcze. Dla Iranu członkostwo w BRICS ma szczególne znaczenie. Teheran traktuje je jako szansę na wzmocnienie pozycji międzynarodowej i obejście zachodnich sankcji. Udział w bloku daje mu dostęp do nowych rynków, alternatywnych systemów płatności oraz inwestycji finansowanych przez BRICS. To także okazja do zacieśnienia współpracy z kluczowymi partnerami – Rosją i Chinami – oraz budowania sojuszy politycznych poza wpływem Zachodu.