Dla kogo szczepienia przeciwko małpiej ospie?
Ministerstwo Zdrowia i krajowy konsultant w dziedzinie chorób zakaźnych wydali zalecenia, co do tego, kto, kiedy i w jakim schemacie dawkowania może przyjąć szczepionkę przeciwko małpiej ospie.
Szczepienie jest dobrowolne, zarówno po możliwej ekspozycji na zakażenie, jak i profilaktycznie – przypomina w czwartkowym komunikacie PAP MediaRoom.
Wirus małpiej ospy
Chorobę wywołuje wirus ospy małpiej (MPV) należący do rodzaju Orthopoxvirus – tej samej, do której przynależy zarazek ospy prawdziwej. Po raz pierwszy zaobserwowano ją u małp w latach 50. ubiegłego wieku. U człowieka zarejestrowano ją w 1970 roku w Afryce. Obecnie, wobec zgłoszeń z wielu krajów o zachorowaniach na małpią ospę, na całym niemal świecie wprowadzono międzynarodowy stan zagrożenia.
W toku badań okazało się, że ze względu na bliskie pokrewieństwo wirusów krowianki, ospy prawdziwej i ospy małpiej szczepionka przeciw ospie prawdziwej (opracowana na bazie wirusa krowianki) zapewnia krzyżową ochronę przed ospą małpią i ospą prawdziwą. Obecnie stosowana jest szczepionka trzeciej generacji zawierająca żywy, zmodyfikowany (niezdolny do replikacji) wirus krowianki szczepu Ankara (MVA-BN). Zgodnie z komunikatem Ministerstwa Zdrowia, szczepienia przeciw ospie małpiej są wykonywane szczepionką JYNNEOS – Bavarian Nordic A/S (0,5 ml na dawkę). Każdorazowo lekarz przed decyzją o szczepieniu musi ocenić zarówno stan zdrowia pacjenta, jego sytuację i wyważyć bilans potencjalnych korzyści i ryzyka.
Szczepienie po ekspozycji na zakażenie
Kiedy uznaje się, że nie da się wykluczyć ekspozycji na wirusa? Kiedy doszło do bliskiego kontaktu fizycznego – przez nieuszkodzoną skórę lub błony śluzowe z osobą zakażoną ospą małpią (np. kontakt seksualny, kontakt domowy) lub długotrwałego kontaktu twarzą w twarz.
Szczepienia poekspozycyjne mogą być też oferowane personelowi medycznemu opiekującemu się chorymi na ospę małpią lub mogącemu mieć kontakt z materiałem zakaźnym, po kontakcie bez użycia środków ochrony indywidualnej z osobą zakażoną ospą małpią, jej płynami ustrojowymi lub przedmiotami zanieczyszczonymi materiałem zakaźnym, a także personelowi laboratorium w sytuacji przypadkowego kontaktu z materiałem laboratoryjnym zawierającym wirusa ospy małpiej, który nie został poddany inaktywacji.
Zalecenia resortu zdrowia
Według zaleceń polskiego resortu zdrowia, po ekspozycji na wirusa pierwszą dawkę należy podać jak najszybciej – najlepiej w okresie pierwszych czterech dni od pierwszego kontaktu do 14 dni, jeżeli nie ma objawów choroby.
Jeśli pacjent w przeszłości nie był szczepiony przeciwko ospie prawdziwej, powinien przyjąć drugą dawkę po 28 dniach od pierwszej.