Małoletnia żona Mahometa, która na wieki zdecydowała o pozycji kobiet w islamie

Małoletnia żona Mahometa, która na wieki zdecydowała o pozycji kobiet w islamie

Dodano: 
Medyna, Meczet Proroka. Zdjęcie współczesne
Medyna, Meczet Proroka. Zdjęcie współczesne Źródło:Wikimedia Commons
Podobno to właśnie przez jej zainteresowanie polityką w islamie kobiety do dzisiaj nie mają prawa (a przynajmniej nie powinny) angażować się publicznie. A’isza bint Abi Bakr była wyjątkową postacią swojej epoki.

Jest bodaj najsłynniejszą kobietą w islamskim kręgu kulturowym. Ulubiona żona Mahometa, nauczycielka, a chwilowo także buntowniczka, która rzuciła wyzwanie najważniejszym ludziom w państwie proroka.

Urodziła się około 614 r. Jej ojcem był Abu Bakr, pierwszy z czterech kalifów prawowiernych i przyjaciel Mahometa. Początkowo była obiecana innemu, lecz, kiedy zainteresowanie A’iszą wyraził Mahomet dla Abu Bakra oznaczało to ogromny prestiż i od razu przystał na mariaż córki.

A’isza poślubiła proroka mając 6 albo 7 lat. Jak podają źródła, małżeństwo zostało skonsumowane 2-3 lata później. Według różnych tradycji, A’isza przeprowadzając się do domu męża zabrała ze sobą swoje zabawki, którymi Mahomet bawił się razem z nią. W całej ówczesnej Arabii małżeństwa z dziećmi nie były czymś nadzwyczajnym, zawierano je z powodów politycznych pomiędzy wpływowymi rodzinami.

A’isza miała być ulubioną żoną Mahometa. Łącznie miał 13 żon i nieznaną liczbę dzieci. Spośród wszystkich, dorosłości dożyła jedynie Fatima, która poślubiła Alego (czwartego z kalifów prawowiernych, uważanego za następcę Mahometa). Z A’iszą Mahomet nie miał żadnych dzieci.

Mahomet i A'isza, miniatura z eposu Siyer-i Nebi

Ulubiona małżonka proroka odznaczała się wyjątkową urodą oraz bystrym umysłem, który Mahomet podobno bardzo cenił. Najważniejszym wydarzeniem w życiu A’iszy, który miał wpływ nie tylko na jej życie, ale również na pozycje kobiety w islamie w ogóle, było wydarzenie zwane „incydentem kłamstwa”, który miał miejsce w 628 r. Podczas powrotu z jednej z kampanii wojennych, podczas postoju niedaleko Medyny, A’isza oddaliła się od obozu poszukując zgubionej biżuterii. Kiedy Mahomet zarządził wymarsz, nikt nie zwrócił uwagi, że żony proroka nie ma wśród nich. A’isza nie miała jak wrócić do Medyny. Udało się jej tylko dzięki pomocy obcego mężczyzny, który na wielbłądzie przejeżdżał nieopodal. Po powrocie do miasta A’isza została oskarżona o cudzołóstwo. Część towarzyszy Mahometa żądało jej natychmiastowego odsunięcia. Inni bronili kobiety, twierdząc, że na pewno jest niewinna.

Mahomet odsunął od siebie żonę na pewien czas, jednak wkrótce miał doznać objawienia, podczas którego zostało mu przekazane, że imię żony ma zostać oczyszczone. To wydarzenie spowodowało sformułowanie zasad przeprowadzania dowodu cudzołóstwa w klasycznym prawie muzułmańskim (wymóg czterech świadków aktu zdrady). A’isza powróciła do Mahometa i pozostała z nim do jego śmierci.

Według tradycji, Mahomet miał zażyczyć sobie spędzić swoje ostatnie chwile przy A’iszy, w jej pokoju. Umarł w roku 632 w ramionach ulubionej żony i został pochowany pod podłogą jej mieszkania (później pochowani zostali tam również Abu Bakr i Umar – pierwszy i drugi kalif prawowierny).

Kiedy Mahomet umarł, A’isza miała zaledwie 18 lat, jednak zgodnie z prawem muzułmańskim, nie mogła powtórnie wyjść za mąż. Jako wdowa po proroku cieszyła się ogromnym szacunkiem i otrzymała zabezpieczenie finansowe. Miała wielu sprzymierzeńców i swoje wpływy chciała wykorzystać do celów politycznych.

A’isza od dawna nie darzyła sympatią zięcia Mahometa, Alego i nie chciała, aby ten został następcą jej męża. Wokół niej skupiło się stronnictwo chcące obalić męża Fatimy. Negocjacje w sprawie przywództwa po proroku zakończyły się niepowodzeniem, doszło do walk. W jeden z bitew, zwanej Bitwą Wielbłądzią, brała udział także A’isza. Jej sojusznicy ponieśli porażkę. Samej wdowie po Mahomecie udało się ujść z życiem, doznała tylko niewielkich ran.

Ali potraktował ją wyjątkowo łagodnie. Została odesłana do Medyny z wszelkimi honorami. Do końca życia nie angażowała się już w politykę. Zajęła się głoszeniem słów Mahometa, spisywaniem hadisów (hadis to świadectwo życia i słów Mahometa), nauczaniem i przekazywaniem tradycji islamu.

Encyklopedia islamu podaje, że „Większość źródeł sunnickich portretuje A'iszę jako pod koniec życia żałującą swojego udziału w Bitwie Wielbłądziej, która to interpretacja miała jej zapewniać zarówno darowanie winy jak i służyć jako ostrzegawczy przykład dla przyszłych pokoleń kobiet mogących rozważać zaangażowanie się w politykę. Ten ostrzegawczy przykład skrystalizował się w postaci hadisu, w którym Mahomet ostrzega że żaden naród rządzony przez kobietę nie zazna pomyślności”.

Tym samym, dyskusja na temat politycznej aktywności A'iszy jest bezpośrednio związana z szerszą kwestią dotyczącą miejsca kobiet w muzułmańskim społeczeństwie, a także ich udziału w sprawowaniu władzy.

A’isza prowadziła skromny tryb życia, oddając się postom i modlitwie. Większość majątku rozdała ubogim. Zmarła w 678 r. i pochowano ją obok Mahometa.
Źródło: DoRzeczy.pl