Zwycięzca spod Żelaznej Bramy, Kruševaca i Belgradu. Hunyady – postrach Turków
  • Maciej RosalakAutor:Maciej Rosalak

Zwycięzca spod Żelaznej Bramy, Kruševaca i Belgradu. Hunyady – postrach Turków

Dodano: 
Jan Hunyady walczy z Turkami w bitwie pod Warną
Jan Hunyady walczy z Turkami w bitwie pod Warną 
Wielki węgierski wódz udowodnił Europie, że Osmanom można zadawać klęski. Niestety, Władysława III pod Warną nie ocalił.

Przyszedł na świat (w 1387 r.) w zmadziaryzowanej magnackiej rodzinie siedmiogrodzkiej. Nazwisko Hunyady przyjął od rodowej siedziby swej matki, a dzięki małżeństwu z Elżbietą Szilágyi, pochodzącą z wpływowego na Węgrzech rodu, a – bardziej jeszcze – własnym talentom politycznym i militarnym zyskał majątek oraz pierwszorzędne znaczenie w królestwie węgierskim. Przy boku króla Węgier (od roku 1387), Niemiec (1410) i Czech (1419), późniejszego (1433) cesarza Zygmunta Luksemburskiego, zdobywał doświadczenia podczas wojen przeciwko husytom i muzułmanom. Luksemburczyk ponosił w nich porażkę za porażką, ale młody Węgier mógł się wtedy nauczyć żołnierskiego rzemiosła, które wkrótce przydało mu się w zażartych walkach z agresją Osmanów na Europę.

Dobrze poznał wtedy mobilność armii tureckiej, siłę ciężkiej konnicy spahisów, złożonej z kasty swego rodzaju rycerzy- -lenników sułtana, oraz janczarów – piechurów szkolonych od dziecka (przeważnie zabranego niegdyś chrześcijańskim rodzicom) na zawodowych żołnierzy. Z kolei od czeskich husytów przejął taktykę „wagenburgu” – taboru wozów spiętych podczas bitwy łańcuchami, najeżonych działami oraz kuszami i bronią palną bitnej piechoty. A przy Zygmuncie Luksemburskim mógł się nauczyć wychodzenia cało z przegranych batalii oraz skuteczności tzw. polityki realnej, wedle której „cel uświęca środki”. Na przykład przed bitwą pod Grunwaldem Luksemburczyk proponował Krzyżakom nawet rozbiór Królestwa Polskiego. Po polsko-litewskim zwycięstwie diametralnie zmienił politykę. Przyszły cesarz pomógł też doprowadzić w 1414 r. do soboru w Konstancji, scalenia Kościoła rzymskokatolickiego i – łamiąc przyrzeczenie nietykalności – do spalenia na stosie Jana Husa, którego poglądy uznano za odstępstwo od wiary.

Artykuł został opublikowany w 2/2022 wydaniu miesięcznika Historia Do Rzeczy.