Godne uwagi są poradniki, pomagające wszystkim zainteresowanym – rodzicom, dziadkom, opiekunom czy nauczycielom – w zrozumieniu dziecka od najmłodszych lat, przez trudny okres nastoletni aż do dorosłości. Takie książki są cenne, niezależnie od czasu ich powstania, ponieważ natura ludzka jest niezmienna, a Słowo Boże, które nadaje kierunek naszemu życiu, nie starzeje się.
Edycja Świętego Pawła jest wydawnictwem, które pieczołowicie dobiera autorów i książki. Czytelnicy książek katolickich z pewnością znają nazwisko abp. Fultona J. Sheena oraz cenne publikacje tego autora, dla którego wychowanie dzieci w duchu moralności katolickiej było rzeczą naturalną – wyniósł je z rodzinnego domu. Warto przypomnieć jego sylwetkę i dzieło.
Chłopiec z rolniczej rodziny, jeden z czterech wybitnie inteligentnych braci, który wstąpił do seminarium duchownego. Po jego ukończeniu dalej studiował – w Waszyngtonie i w Belgii. Po powrocie do Stanów zajął się misją ewangelizacyjną. Był płomiennym kaznodzieją, rekolekcjonistą, nauczycielem akademickim. Do pełnienia swej misji wykorzystywał nowoczesne w tamtych czasach media: radio, a po II wojnie światowej także telewizję. Audycje radiowe prowadzone przez abp. Sheena gromadziły 4 miliony słuchaczy, a programy - nawet 30 milionów widzów, nie tylko katolików. Wielu spośród nich nawróciło się na wiarę katolicką, wśród nich ludzie sławni i bogaci. Opublikował ponad 90 książek, które do dziś cieszą się wielką popularnością. Św. Jan Paweł II, podczas wizyty w Nowym Jorku w roku 1979, nazwał go „wiernym synem Kościoła”, zaś w 2002 roku otwarto jego proces beatyfikacyjny. W roku 2019 papież Franciszek podpisał dekret uznający cud za wstawiennictwem abp. Fultona J. Sheena.
Nakładem Edycji Świętego Pawła ukazał się zbiór pism i refleksji abp. Sheena na temat siedmiu ostatnich zdań Chrystusa, wypowiedzianych na krzyżu - „Łzy Chrystusa”. Według autora zawierają one kwintesencję nauki Jezusa i sedno życia duchowego. Można w niej znaleźć pocieszenie – dowiedzieć się, dlaczego najbardziej niewinni ludzie doświadczają cierpienia – na wzór cierpiącego niewinnie Chrystusa.
Kolejne pozycje tego autora to „Droga do pokoju serca” oraz „Droga do szczęścia”. Razem z najnowszym wydawnictwem: „Rodzice i dzieci” tworzą cykl będący wsparciem w trudnych i bolesnych chwilach życia oraz w naszym świecie targanym niepokojem. Są to szczególnego rodzaju przewodniki ukazujące drogę do nadziei, pokoju i szczęścia, przywracające tak „niemodne” dziś pojęcia, jak godność, szacunek, czystość i sumienie. W książce „Droga do pokoju serca” autor zauważa niebezpieczeństwa relatywizmu moralnego. Abp. Sheen dostrzegał zagrożenia wynikające z propagowania nieskrępowanej wolności, był świadkiem, jak wychowanie dzieci w atmosferze przyzwolenia na wszystko prowadzi do problemów w dorosłym życiu, zarówno dzieci, jak i ich rodziców.
„Rodzice i dzieci” to mądrze i błyskotliwie opracowany poradnik dla rodziców, uwzględniający każdy etap rozwoju dziecka. Wychowanie dzieci z pewnością wymaga właściwego fundamentu – dziecko będzie posłuszne rodzicom, jeśli oni będą posłuszni Bogu. To Jego władza stanowi władzę rodzicielską. Abp. Sheen pokazuje, w jaki sposób należy budować autorytet rodzicielski; wskazuje, na jakich fundamentach powinien być wznoszony. Uczy odróżniać miłość własną od miłości do drugiego człowieka, a zwłaszcza dziecka – na wzór Miłości Bożej.
Dlaczego posłuszeństwo wobec rodziców jest tak ważne? Abp. Sheen uczy, że jest to fundament dla rozwoju prawdziwej wolności małego człowieka. Aby wychowanie dzieci przyniosło jak najlepsze rezultaty, rodzice muszą być świadomi, że mądre ograniczenia fałszywie rozumianej wolności (a raczej samowoli) przyczynią się do właściwego rozwoju osobowości ich dziecka. Dlatego – pisze abp. Sheen - „Jednym z największych zagrożeń dla relacji pomiędzy rodzicem a dzieckiem jest pobłażliwość. Niektórzy rodzice wierzą, że jeśli nie spełnią wszystkich zachcianek dzieci, to one nie będą ich kochały. [...] Dzieci ostatecznie zaczynają gardzić rodzicami, którym brakowało stanowczości i pozwolili im dorastać w przeświadczeniu, że świat jest im coś winien. […] Na późniejszych etapach życia staje się to źródłem nerwicy, gdyż nikt nie pokazał im, czym są granice”.
Wychowanie dzieci to także zachowanie właściwych proporcji między pracą a zabawą. Abp. Sheen przywołuje postać św. Jana Ewangelisty, uczącego, że napięcie płynące z nauki i pracy musi być rozładowywane zabawą. Autor, niewątpliwie ze względu na swoje wykształcenie, często przytacza cytaty Ojców Kościoła, starożytnych filozofów czy autorów klasycznych dzieł literatury światowej.
Godne uwagi są rozdziały książki „Rodzice i dzieci”, napisane z punktu widzenia nastolatków – ich słowami, skierowanymi do dorosłych, przedstawia przyczyny zagubienia młodych ludzi w świecie. Ich przejmujące słowa: „Nie ma nikogo, komu bylibyśmy cokolwiek winni. […] Sądziliśmy, że jesteśmy coś winni wam, ale wy zrzuciliście odpowiedzialność na szkołę. Więc co mamy robić?” - wskazują, że młodzi ludzie, pozbawieni konieczności ponoszenia odpowiedzialności, staną się nieszczęśliwymi dorosłymi. Ten punkt widzenia jeszcze bardziej uwypukla znaczenie moralności katolickiej, dzięki której wychowanie dzieci staje się darem miłości i rodziców, i – po latach – dzieci.
Ta książka jest bezsprzecznie godna uwagi zwłaszcza dziś, w czasach chaosu i zagubienia. Abp. Sheen ustawia wszystko na właściwym miejscu, przywraca normalność i prawidłowy obraz świata, wynikający z Bożego porządku. Mądre i odpowiedzialne wychowanie dzieci powinno przede wszystkim uwzględniać ten właśnie porządek, bez ulegania naciskom z zewnątrz.
Książka abp. Fultona J. Sheena „Rodzice i dzieci” skierowana jest nie tylko do rodziców i opiekunów, którym leży na sercu jak najlepsze wychowanie dzieci, ale też do samych nastolatków, którym z pewnością pomoże w dostrzeżeniu źródeł własnego zagubienia. Powinni ją przeczytać także ci dorośli, którzy chcą zrozumieć współczesnych młodych ludzi i ich zachowanie, tak często łamiące normy społeczne. Abp. Sheen już wiele lat temu przygotował skuteczne recepty na różne duchowe problemy. Warto po nie sięgać.
Agnieszka Dumańska