Samotność nad Wisłą

W wielu polskich domach tradycyjnie w Wigilię zostawia się puste nakrycie dla zbłąkanego wędrowca. Niektórzy jednak – czego czasem nawet nie zauważamy – na tych rodzinnych spotkaniach czuć będą się tak, jakby siedzieli przy samych pustych nakryciach. Bo po prostu czują się samotni.

Wydawałoby się, że nowoczesne technologie – będące już czymś zwykłym rozmowy wideo, sieci społecznościowe – spowodują, iż ludzie będą mniej osamotnieni. To okazuje się jednak pułapką. Wirtualne kontakty nie są w stanie zastąpić tych osobistych. W ludziach narasta więc poczucie samotności.

Samotność oznacza życie w stresie. A to z kolei zwiększa ryzyko chorób serca, udaru, demencji. Według badań naukowych samotność jest nawet gorsza dla organizmu niż brak ćwiczeń fizycznych. Ostatecznie oznacza ona o ok. 30 proc. większe ryzyko przedwczesnej śmierci, wliczając w to te najbardziej dramatyczne przypadki, gdy samotny człowiek nie może już znieść swojego położenia i sam postanawia zakończyć życie. „Nowoczesny” styl życia, który jest wręcz nachalnie promowany, zupełnie tu nie pomaga. Dość wspomnieć, że już dekadę temu Królewskie Holenderskie Stowarzyszenie Medyczne (KNMG), wydając wytyczne o tym, jak interpretować ustawę o eutanazji, dowodziło w nich, że przesłankami do stosowania zabijania na życzenie mogą być – jak to ujęto – także takie psychospołeczne dolegliwości jak „samotność”.

Samotny jak mężczyzna

Jak problem samotności wygląda w Polsce? Pierwszy obraz już mamy – dzięki badaniu przeprowadzonemu przez Instytut Pokolenia. Raport „Poczucie samotności wśród dorosłych Polaków” pokazuje, jak wielka jest skala problemu w naszym kraju i kogo on najczęściej dotyczy.

Jak wykazały autorki badania – prof. Elżbieta Mączyńska i Maria Jankowska – większość Polaków odczuwa samotność. Aż 54 proc. badanych uzyskało wynik na Zrewidowanej Skali Samotności R-UCLA (twierdzenie dotyczące życia, z punktowaną skalą odpowiedzi w zależności od tego, czy takie uczucia towarzyszą komuś często czy rzadko) powyżej średniej (42,16). Wyniki wskazały też, że to mężczyźni doświadczają większego poczucia samotności niż kobiety (42,99 – wynik mężczyzn, 41,45 – kobiet). Wiadomo też, że grupą, która najczęściej odczuwa samotność, są młodzi mężczyźni do 24. roku życia. Takie uczucie towarzyszy aż 65 proc. z nich. Równie często czują to mężczyźni w wieku 25–34 lat (57 proc.).