Eksperyment Kaczyńskiego

Wojciech Wybranowski: W rok 2018 PiS wchodzi z nowym premierem Mateuszem Morawieckim i decyzją Komisji Europejskiej o uruchomieniu przeciw Polsce art. 7 Traktatu o UE. Budowa nowych relacji ze starą Unią będzie największym wyzwaniem partii rządzącej w nowym roku?

prof. Rafał Chwedoruk: Nie ulega wątpliwości, że sprawy międzynarodowe mogą zacząć odgrywać w polskiej polityce większą rolę niż w minionych kilkunastu miesiącach. Stanie się tak z dwóch powodów: po pierwsze – zewnętrznych. Widzimy wyraźnie, że UE w obecnym kształcie nie jest w stanie dłużej funkcjonować, brexit był ostatnim dzwonkiem alarmowym, a główni gracze Unii muszą podjąć strategiczne decyzje co do kierunków jej przebudowy. Proszę spojrzeć na to, co powiedział Martin Schulz, stawiając jako warunek powrotu SPD do wielkiej koalicji w Niemczech żądanie głębokiej reformy UE. To pokazuje, jak wysoka jest stawka gry. Można mieć niemal pewność, że każde państwo, które miałoby obiekcje co do swojego udziału w pogłębionej integracji europejskiej wokół strefy euro i Berlina, znajdzie się pod bardzo silną presją.

Po drugie – z powodów wewnętrznych. Od momentu objęcia władzy przez Prawo i Sprawiedliwość wszystkie kampanie opozycji kończyły się jej porażką, co pokazywały wyniki sondaży. Jedyny moment, w którym cokolwiek się zmieniło, choć sondaże szybko wróciły do normy, była kwestia reelekcji Donalda Tuska. Konkludując, opozycja w Polsce będzie bardzo chętna do szukania płaszczyzny sporu związanej z integracją europejską, zwłaszcza gdyby udało się jej umieścić oś tego sporu na tak wysokim poziomie abstrakcji, by zaczął mieć on wymiar symboliczny w stylu dawnego referendum w sprawie integracji europejskiej, a nie sporu na poziomie konkretów. Oczywiście nominacja Mateusza Morawieckiego wydaje się być przede wszystkim zdeterminowana kontekstem zagranicznym – będzie on postacią istotną dla międzynarodowego świata finansów i gospodarki.