Za scenariusz napisany na podstawie reportażu El-Haia „Norymberga. Naziści oczami psychiatry” odpowiadał sam reżyser – James Vanderbilt. Amerykanin do współpracy przy zdjęciach postawił na Polaka, Dariusza Wolskiego, który w swoim imponującym dorobku ma nie tylko realizację serii „Piraci z Karaibów”, ale i nominację do Oscara za „Nowiny ze świata”.
„Norymberga. Naziści oczami psychiatry” to historia amerykańskiego lekarza, podpułkownika Douglasa Kelleya (w tej roli Rami Malek), który badał stan psychiczny nazistów osadzonych w więzieniu w Norymberdze, w tym samego Hermanna Göringa (Russell Crowe).
– Lektura reportażu Jacka El-Haia z miejsca mnie zafascynowała, zwłaszcza psychologiczne i polityczne rozgrywki w Norymberdze. Szczególne wrażenie zrobiło na mnie niezwykłe zetknięcie meandrów historii z próbą zrozumienia człowieka – moment, w którym los największych zbrodniarzy wojennych nie zależał wyłącznie od armii czy od praw, które dopiero miały zostać stworzone, lecz od kruchych i nieprzewidywalnych mechanizmów ludzkiego umysłu – tłumaczył James Vanderbilt.
Scenarzystę i reżysera porwał sposób, w jaki El-Haia odsłaniał kulisy procesu, by ostatecznie ukazać wciągającą, intymną batalię intelektów pomiędzy Kelleym a Göringiem. – Od razu pomyślałem: to świetna podstawa dla filmu – wspomina James Vanderbilt.
Odpowiedzialność za pamięć
Vanderbilt wiedział, że musi się zająć tym tematem ze względów osobistych. Także dlatego, że dostrzegł dramatyczną zmianę, jaka nastąpiła, gdy bezpośredni świadkowie II wojny światowej zaczęli umierać, a ich opowieści stawały się zagrożone sprowadzeniem do wymiaru abstrakcji dla nowych pokoleń.
– Moi dziadkowie walczyli w II wojnie światowej, a ja dorastałem, słysząc o niej jako o żywej historii. Dziś, kiedy rozmawiam o tych czasach z moimi dziećmi, brzmi to dla nich jak opowieść o wojnie secesyjnej – czymś bardzo odległym. Dlatego poczułem, że muszę zrobić wszystko, aby te historie pozostały żywe – opowiada reżyser „Norymbergi”.
Najważniejsi bohaterowie
Vanderbilt szybko podjął decyzję, że złożoności tych wydarzeń nie odda, skupiając się wyłącznie na psychologicznym pojedynku Kelleya z Göringiem. Czuł, że musi poszerzyć perspektywę i wpleść w opowieść inne kluczowe postaci, których decyzje i punkty widzenia ukształtowały bieg historii.
Wśród bohaterów, których umieścił w scenariuszu „Norymbergi” znaleźli się, m.in.: prokurator generalny Robert Jackson (Michael Shannon), jego brytyjski odpowiednik David Maxwell-Fyfe (Richard E. Grant), pułkownik Burton Andrus (John Slattery), tłumacz Howie Triest (Leo Woodall) oraz psycholog Gustave Gilbert (Colin Hanks).
– Muszę przyznać, że scenariusz do „Norymbergi” był wyjątkowo wymagający, bo ta historia wciąż się rozrastała – tłumaczy Vanderbilt. – Początkowo myślałem, że film może opowiadać o dwóch mężczyznach w jednej celi, bo już sama książka Jacka ma w sobie ogromną głębię. Ale kiedy przeczytałem książkę Douglasa Kelleya „22 Cells at Nuremberg” i przyjrzałem się jego obserwacjom dotyczącym badanych więźniów, zacząłem zgłębiać same procesy i perspektywa wciąż się poszerzała.
Gdy scenariusz był gotowy, skompletowano obsadę i rozpoczęto zdjęcia do filmu. Jaki cel postawił przed sobą Vanderbilt jako reżyser?
Film dla wszystkich
Dla Vanderbilta kluczowe było, żeby stworzyć opowieść dostępną dla szerokiej widowni. Wierzę, że nam się to udało.
– Bardzo mi zależało, aby film nie był przydługi. Chciałem, by angażował i emocje, i intelekt. Ten film porusza oczywiście naprawdę poważne tematy, ale czasem odrobina cukru pomaga połknąć gorzką pigułkę – twierdzi reżyser „Norymbergi”.
Dodajmy, że film „Norymberga" trafi do kin już 28 listopada.
O FILMIE:
Jest rok 1945. Cały świat żyje rozpoczynającym się w niemieckiej Norymberdze procesem nazistowskich zbrodniarzy wojennych. Prokurator Robert H. Jackson, który jest głównym oskarżycielem z ramienia Stanów Zjednoczonych ma świadomość jak trudnego podjął się zadania. Wie, że główny oskarżony Hermann Göring jest człowiekiem nie tylko bezlitosnym, ale także błyskotliwie inteligentnym, więc uzyskanie jego obciążających zeznań to zadanie ekstremalnie trudne.
Młody psychiatra Douglas Kelley otrzymuje więc misję zbliżenia się do Göringa, nawiązania z nim relacji i uzyskania od niego informacji, które będą miały kluczowy wpływ na wynik procesu. Kelley nie zdaje sobie w pełni sprawy jak trudnego podejmuje się zdania. Jego pacjent to cyniczny manipulator, a jednocześnie człowiek do szpiku kości zły i gotowy na wszystko, by chronić własną skórę.
Reżyseria: James Vanderbilt („Niewygodna prawda”).
Obsada: Russell Crowe („Gladiator” – OSCAR, „Piękny umysł”, „Les Miserables: Nędznicy”, „Informator”, „Pan i władca: Na krańcu świata”, „Robin Hood”, „Dowód życia”, „Noe: Wybrany przez Boga”, „Na cały głos” – serial), Rami Malek („Bohemian Rhapsody” – OSCAR, „Amator”, „Oppenheimer”, „Nie czas umierać”, „Papillon. Motylek”, „Mr. Robot” – serial, „Need for Speed”), Michael Shannon („Zwierzęta nocy”, „Droga do szczęścia, „Kształt wody”, „Bullet Train”, „Na noże”, „8 mila”, „Vanilla Sky”, „Pearl Harbor”), Leo Woodall („Bridget Jones: Szalejąc za facetem”, „Biały Lotos” – serial, „Jeden dzień” – serial), Richard E. Grant („Gosford Park”, „Saltburn”, „Logan: Wolverine”, „Bodyguard Zawodowiec”, „Jackie”, „Gra o tron” – serial, „Downton Abbey” – serial).
Gatunek: thriller/historyczny.
Produkcja: USA 2025.
Dystrybucja w Polsce: Monolith Films.
Polecamy Państwu „DO RZECZY+”
Na naszych stałych Czytelników czekają: wydania tygodnika, miesięcznika, dodatkowe artykuły i nasze programy.
Zapraszamy do wypróbowania w promocji.