"Z pełną odpowiedzialnością mogę powiedzieć, że mamy w tym obszarze przełom, moim zdaniem najważniejszy po 1989 r. Naprawiliśmy relacje z sąsiadami, co pozwoliło wreszcie nie tylko wrócić do dialogu, ale przejść w nim do ofensywy w sprawie restytucji. Ten temat podnosimy podczas każdej rozmowy z ministrem kultury Niemiec. Mamy już na tym polu znaczące sukcesy, także dyplomatyczne – po raz pierwszy w proces restytucji zaangażowali się niemieccy politycy na poziomie federalnym" – przekonuje minister kultury i dziedzictwa narodowego Marta Cienkowska.
W wywiadzie udzielonym "Rzeczpospolitej" polityk Polski 2050 informuje, że "w kwietniu udało nam się wejść do Państwowej Biblioteki w Berlinie, aby zacząć sprawdzać i badać tamtejsze zbiory". "Znamy proweniencję konkretnych obiektów. Jesteśmy na etapie ustalenia drogi, w jaki sposób one znalazły się w tej bibliotece. Dzięki temu wiemy, że są tam dokumenty, które powinny należeć do państwa polskiego. I możemy złożyć wnioski restytucyjne, także o zwrot rękopisu 'Gaude Mater Polonia', ale również innych zabytków, np. manuskryptów i listów z Biblioteki Ordynacji Zamojskiej oraz rękopiśmiennych dzienników Stefana Żeromskiego" – wylicza Cienkowska. Zapowiada, że wnioski zostaną złożone jeszcze w tym roku.
Polska zabiega o odzyskanie kolejnych artefaktów
Pytana o pierścień króla Zygmunta I Starego, który znajduje się w niemieckim muzeum biżuterii w Pforzheim (pierścień pochodzi z kolekcji Izabeli Czartoryskiej), minister kultury zaznacza, że wniosek restytucyjny został już złożony. "Jesteśmy na ostatnim etapie rozmów" – wskazuje.
Marta Cienkowska poinformowała też o działaniach w zakresie odzyskania kolekcji archiwaliów obozowych oraz katyńskich wystawionych niedawno na sprzedaż przez dom aukcyjny Felzmann z Neuss. "To bardzo ważne, że jako państwo polskie zareagowaliśmy odpowiednio szybko. Cieszy również współpraca ze strony niemieckiej – w sprawę zaangażowany był szef kancelarii rządu Nadrenii-Północnej Westfalii, Nathanael Liminski. Za pośrednictwem ambasadora Polski w RFN, Jana Tombińskiego, udało się nie dopuścić do rozpoczęcia aukcji. Kolejnym krokiem będzie zbadanie każdego obiektu przez ekspertów polskich instytucji: Muzeum Auschwitz-Birkenau, Muzeum Stutthof, Muzeum na Majdanku, a także Narodowej Dyrekcji Archiwów Państwowych. Zweryfikujemy, czy obiekty powinny należeć do państwa polskiego. To ważne, bo kolekcja składa się głównie z prywatnych listów, które trafiły do bliskich ofiar, ale są w niej również dokumenty dotyczące Katynia, przy których możemy zakładać, że powinny być przekazane pod opiekę państwa" – mówi minister kultury.
Czytaj też:
Artefakty po więźniach Auschwitz to "pamiątki"? "Dowody waszych zbrodni ambasadorze"
Polecamy Państwu „DO RZECZY+”
Na naszych stałych Czytelników czekają: wydania tygodnika, miesięcznika, dodatkowe artykuły i nasze programy.
Zapraszamy do wypróbowania w promocji.