Objęcie funkcji premiera Wielkiej Brytania przez Theresę May zakończy rządowe przesilenie w Wielkiej Brytanii. Nowa premier i szefowa Partii Konserwatywnej jest kandydatem kompromisu. Doświadczona polityk już zapowiedziała, że celem UK jest ograniczenie i większa kontrola migracji, a ewentualne ustępstwa na rzecz Unii w tym zakresie będą musiały być przedmiotem negocjacji. To może oznaczać duże wyzwanie dla Polski – ostrzega dr Przemysław Biskup, współpracownik Centrum Analiz Klubu Jagiellońskiego, ekspert ds. Wielkiej Brytanii.
- Przesilenie rządowe w Zjednoczonym Królestwie zapoczątkowane wynikiem referendum ws. członkostwa w UE dobiega w przyspieszonym tempie końca. Sytuacja ta dowodzi silnej pozycji byłego premiera i establishmentu partyjnego, którzy zdołali zapewnić sukcesję przywództwa partii i premierostwa osobie lojalnej wobec Camerona i mającej duże doświadczenie rządowe – ocenia ekspert. – Sytuacja pokazuje też siłę eurosceptyków w klubie parlamentarnym (łącznie 138 posłów na 330) oraz szerzej w partii (poglądy takie deklaruje ok. 2/3 członków). Szybka i kontrolowana przez establishment sukcesja była koniecznością, zaś porażka kandydatów eurosceptycznych (Boris Johnson i Michael Gove) wynikała w znacznej mierze z wzajemnego dyskredytowania.– zwraca uwagę dr Biskup. Podkreśla też, że interpretacja wyników referendum jako buntu wyborców i dołów partyjnych jest prawdziwa nie tylko w odniesieniu do torysów, ale także Partii Pracy, gdzie mamy do czynienia z wyzwaniem rzuconym Jeremy’emu Corbynowi przez Angele Eagle.
- Teresa May jest kandydatem kompromisu wewnątrz Partii Konserwatywnej: jest popierana przez zarówno „Brexiterów”, jak i „Remainerów”, ale za cenę wcielenia agendy Brexitu – twierdzi ekspert. – Nowa premier jest najprawdopodobniej najlepszym z możliwych obecnie rozwiązań dla relacji UK z UE, w tym z Polską. Ma duże doświadczenie: od 1997 r. jest w parlamencie, obejmowała w swojej karierze szereg stanowisk w „gabinecie cieni” a od 2010 r. szefowała Home Office (odpowiednik polskiego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji), czyli jednego z trzech kluczowych resortów, oraz uczestniczyła w licznych spotkania Rady UE w Brukseli. Współorganizowała prace całego gabinetu, zaś jej lojalność wobec Camerona skutkować będzie przyjaznym przekazaniem obowiązków i najprawdopodobniej przejęciem części doświadczonych ministrów. Jej słabością jest jednak brak doświadczenia dyplomatycznego „par excellence” – wyjaśnia współpracownik Centrum Analiz Klubu Jagiellońskiego.
Jak będą wyglądały zatem negocjacje nowej premier w Unią Europejską? - May zadeklarowała, że „Brexit oznacza Brexit”, jednak zaznaczyła, że uruchomienie procedury art. 50 TUE nie może być pochopne i musi zostać poprzedzone starannymi pracami nad pozycją negocjacyjną UK, w tym konsultacjami z partnerami z UE – tłumaczy dr Biskup. - Można się spodziewać profesjonalnego prowadzenia negocjacji z UE, w tym dołożenia starań aby wykorzystać przyszłoroczne wybory parlamentarne i prezydenckie we Francji, parlamentarne w Niemczech oraz brytyjska prezydencję UE – zwraca uwagę.
Co niezwykle ważne dla Polski, pozycja negocjacyjna premier May przewiduje otwarte potraktowanie kwestii imigracji. - May jako minister nie zdołała dostatecznie ograniczyć imigracji, co stało się jedną z przyczyn porażki rządu w referendum – przypomina ekspert. - May już zastrzegła, że ograniczenie migracji, a zwłaszcza jej kontrola, jest obecnie samodzielnym celem UK. Ewentualne ustępstwa na rzecz UE będą musiały zatem zostać odwzajemnione w negocjacjach. Będzie to bardzo duże wyzwanie dla rządu RP. Przypomnijmy, że migracje z UK do UE to 1,3 mln ludzi, przede wszystkim do Hiszpanii i Francji (głownie emeryci), zaś z UE do UK to ok. 3 mln osób, głównie z Polski (800 tys.) i Rumunii (200 tys.) – zwraca uwagę współpracownik CA KJ. | | |
dr Przemysław Biskup - współpracownik Centrum Analiz Klubu Jagiellońskiego, ekspert ds. Wielkiej Brytanii. Adiunkt w Instytucie Europeistyki Uniwersytetu Warszawskiego, współzałożyciel i koordynator naukowy Grupy Badawczej Brytyjskich Studiów Społeczno-Politycznych BRITANNIA. Do jego zainteresowań badawczych należą: ustrój, polityka zagraniczna i polityka wewnętrzna Wielkiej Brytanii, ze szczególnym uwzględnieniem relacji Zjednoczonego Królestwa z UE oraz brytyjskiej reformy konstytucyjnej, a także zagadnienie deficytu demokratycznego w UE. | | |