"Gapowiczom coraz trudniej o wymówki. Koszty biletów są wielokrotnie niższe niż kar, a za przejazd można często zapłacić na kilka sposobów. W wielu miastach wystarczy smartfon i aplikacja mobilna. Mimo to do jazdy środkami transportu pasażerskiego bez ważnego biletu cały czas podchodzimy lekceważąco. Tymczasem może ona nieść ze sobą konsekwencje, które trudno zignorować. Chcąc odzyskać swoje pieniądze, przewoźnicy podejmują działania windykacyjne, kierują sprawy do sądu czy wpisują nierzetelnych pasażerów do KRD. Tacy dłużnicy mają potem problem z wzięciem kredytu czy pożyczki, uzyskaniem leasingu czy nawet wynajęciem mieszkania. Wśród nich jest już ponad dwa tysiące nastolatków, a ta liczba cały czas rośnie. Jeśli nie spłacą swoich zobowiązań, to w dorosłość wejdą z długami" – powiedział prezes KRD Adam łącki, cytowany w komunikacie.
Zdecydowany wzrost nieletnich gapowiczów
Nieletni gapowicze (poniżej 18. r.ż.) "wyjeździli" 1,3 mln zł. Obecnie jest ich 2,4 tys., to ponad cztery razy więcej niż jeszcze dwa lata temu. Przeciętnie każdy z nich ma do spłaty 527 zł. Osoby w wieku 36-45 lat uzbierały z tego tytułu prawie 105 mln zł. Niewiele mniej do spłaty mają osoby z grupy wiekowej 26-35 lat – 102,9 mln zł. Na trzecim miejscu znajdują się gapowicze w wieku 46-55 lat (75 mln zł długu). Najstarsi (powyżej 56. r.ż.) oddać muszą 54,3 mln zł, a młodzi dorośli (18-25 lat) – 37,7 mln zł, wskazano również.
Najwięcej dłużników wpisanych do KRD zamieszkuje woj. łódzkie. Jest tam 54,4 tys. osób, które zalegają przewoźnikom 125,6 mln zł. Na drugim miejscu, pod kątem wysokości zadłużenia, znajdują się mieszkańcy Wielkopolski, gdzie 40,1 tys. gapowiczów ma 82,5 mln zł długu. Z kolei na Mazowszu jest 54 tys. nierzetelnych pasażerów, którzy zarządcom transportu muszą oddać 46,3 mln zł.
Jak Polacy podchodzą do spłacania długów?
Oddawanie długów jest obowiązkiem moralnym dla 91 proc. Polaków (porównywalnie z 2024 r. i wobec 97 proc. w 2016 r.), ale jednocześnie prawie połowa usprawiedliwia przepisywanie majątku na rodzinę, by uciec przed wierzycielem, a także unikanie komornika – wynika z raportu Związku Przedsiębiorstw Finansowych w Polsce.
Według raportu "Moralność finansowa Polaków 2025" – którego partnerami raportu są: Krajowy Rejestr Długów (Partner strategiczny), B2 Impact, Ikano Bank, Kaczmarski Inkasso, Kancelaria Prawna SVEA – ucieczka przed wierzycielami często sprowadza się do podejmowania pracy na czarno, którą usprawiedliwia 56,7 proc. respondentów.
W czołówce nadużyć finansowych usprawiedliwianych przez Polaków znalazły się też: płacenie gotówką, by uniknąć podatku VAT (53,8 proc.), a także przepisywanie majątku na rodzinę, by uciec przed wierzycielem (48,4 proc.), a 47 proc. akceptuje częstą zmianę rachunków bankowych, by utrudnić pracę komornika. Co 10. respondent potrafi usprawiedliwić sytuację, gdy ktoś posługuje się cudzym dowodem tożsamości, by uzyskać kredyt.
Czytaj też:
Kontrolerzy łamią prawa dziecka? Apel RPD ws. transportu publicznegoCzytaj też:
Kosztowna jazda na gapę. Wielomilionowe zadłużenie