Święta Bożego Narodzenia trudno sobie wyobrazić bez kolęd. Dziennikarze "Do Rzeczy", specjalnie dla Państwa, postanowili zaśpiewać jedną z najpopularniejszych kolęd – "Wśród nocnej ciszy". Jak nam poszło? Oceńcie Państwo sami!
"Wśród nocnej ciszy" – geneza
"Wśród nocnej ciszy" to kolęda polska powstała na przełomie XVIII i XIX wieku. Po raz pierwszy została opublikowana w 1853 w dodatku do Śpiewnika kościelnego autorstwa ks. Michała Marcina Mioduszewskiego, który przeznaczył ją do śpiewów mszalnych. Powszechnie znana była już na początku XIX wieku. Śpiewana była zazwyczaj zaraz po rozpoczynającej ją kolędzie Pienia Aniołów brzmią. W XIX wieku kolęda wielokrotnie była przerabiana, a na jej melodię śpiewano pieśni patriotyczne
"Wśród nocnej ciszy" – tekst kolędy
Wśród nocnej ciszy głos się rozchodzi
Wstańcie, pasterze, Bóg się wam rodzi!
Czym prędzej się wybierajcie
Do Betlejem pospieszajcie
Przywitać Pana
Czym prędzej się wybierajcie
Do Betlejem pospieszajcie
Przywitać Pana
Poszli, znaleźli Dzieciątko w żłobie
Z wszystkimi znaki danymi sobie
Jako Bogu cześć Mu dali
A witając zawołali
Z wielkiej radości
Jako Bogu cześć Mu dali
A witając zawołali
Z wielkiej radości
Ach, witaj Zbawco z dawna żądany
Cztery tysiące lat wyglądany
Na Ciebie króle, prorocy
Czekali, a Tyś tej nocy
Nam się objawił
Na Ciebie króle, prorocy
Czekali, a Tyś tej nocy
Nam się objawił
I my czekamy na Ciebie, Pana (hej)
A skoro przyjdziesz na głos kapłana
Padniemy na twarz przed Tobą
Wierząc, żeś jest pod osłoną
Chleba i wina
Padniemy na twarz przed Tobą
Wierząc, żeś jest pod osłoną
Chleba i wina (hej)
Chleba i wina
Kolęda – historia
Początkowo kolęda była radosną pieśnią noworoczną, wywodzącą się z tradycji ludowej. Najczęściej była utrzymana w konwencji religijnej. W swym pierwszym znaczeniu była noworoczną pieśnią powitalną i pochwalną na cześć gospodarzy, przekazywała życzenia szczęścia i pomyślności. Nieco później wykształciła się kolęda w rozumieniu religijnej pieśni związanej z narodzinami Jezusa. Według tradycji chrześcijańskiej autorem pierwszej kolędy był św. Franciszek z Asyżu. Była ona śpiewana w nocy z 24 na 25 grudnia w zorganizowanej przez niego w Greccio we Włoszech szopce w 1223 r.
W liturgii Kościoła katolickiego kolędy śpiewa się od mszy w nocy z 24/25 grudnia (pasterki) do święta Chrztu Pańskiego, czyli pierwszej niedzieli po 6 stycznia. W polskiej tradycji dopuszcza się śpiewanie ich do Święta Ofiarowania Pańskiego (2 lutego).
Najstarszą zachowaną polską kolędą jest "Zdrów bądź, królu anielski". Pochodzi ona z 1424 roku. Kolędy zyskały na popularności zwłaszcza na przełom XVII i XVIII wieku. To właśnie wtedy powstała jedna z najważniejszych pieśni bożonarodzeniowych – "W żłobie leży”. W polskim dorobku zachowało się około 500 kolęd i pastorałek. Do najpopularniejszych polskich kolęd zaliczamy m.in. „Bóg się rodzi”, „Wśród nocnej ciszy”, „Przybieżeli do Betlejem”, „Dzisiaj w Betlejem”, „Lulajże Jezuniu”.
Czytaj też:
Dania wigilijne. Tradycyjne dania i kilka zapomnianych przepisów