Przegląd dotyczy niektórych elementów rozporządzenia w sprawie planów strategicznych WPR oraz rozporządzenia w sprawie finansowania wspólnej polityki rolnej, zarządzania nią i monitorowania jej (rozporządzenie horyzontalne). Stanowi odpowiedź na problemy, jakie pojawiły się w pierwszym roku wdrażania nowej WPR.
"Zaktualizowane przepisy zapewniają uproszczenie, zmniejszają obciążenie administracyjne i zapewniają większą elastyczność w zakresie zgodności z określonymi warunkami środowiskowymi, zapewniając jednocześnie rolnikom przewidywalne ramy. W tekście zachowano odpowiednią równowagę między potrzebą utrzymania ambicji w zakresie zrównoważonego rozwoju zawartych w obecnej WPR a zapewnieniem skutecznego i szybkiego rozwiązywania problemów rolników" – czytamy w komunikacie.
Zielony Ład. Będą odstępstwa od niektórych wymogów
Jedną z głównych zmian jest wprowadzenie ogólnego przepisu umożliwiającego państwom członkowskim przyznawanie tymczasowych i ukierunkowanych odstępstw od niektórych wymogów warunkowych w przypadku nieprzewidzianych warunków klimatycznych, które uniemożliwiają rolnikom ich przestrzeganie. Raz do roku państwa członkowskie będą musiały informować o takich odstępstwach.
Ponadto wprowadzono szczególne wyjątki od niektórych norm, takie jak:
– w przypadku pokrycia gleby w okresach wrażliwych: państwa członkowskie będą miały większą elastyczność w decydowaniu, które gleby należy chronić i w którym sezonie, w oparciu o specyfikę krajową i regionalną;
– w przypadku normy dotyczącej płodozmianu: płodozmian pozostanie główną praktyką, ale państwa członkowskie będą mogły jako alternatywę zastosować dywersyfikację upraw;
– rolnicy będą zobowiązani jedynie do zachowania istniejących elementów krajobrazu i odtąd będą zachęcani, na zasadzie dobrowolności, do utrzymywania gruntów ugorowanych lub tworzenia nowych elementów krajobrazu za pomocą ekoprogramów.
Planowane jest także zwolnienie gospodarstw rolnych o powierzchni poniżej 10 hektarów z kontroli i kar związanych z przestrzeganiem wymogów warunkowości w ramach WPR.
To rozwiązanie dotyczy 65 proc. beneficjentów WPR, ale stanowi jedynie około 10 proc. gruntów rolnych, znacznie zmniejszy to obciążenia administracyjne związane z kontrolami zarówno dla rolników, jak i administracji krajowych, przy jednoczesnym utrzymaniu celów środowiskowych.
Zmiany wejdą w życie do końca maja
Regulację mają teraz podpisać przedstawiciele Rady i Parlamentu Europejskiego. Zostanie następnie opublikowana w Dzienniku Urzędowym i wejdzie w życie następnego dnia po publikacji, czyli do końca maja.
Rolnicy będą mogli z mocą wsteczną stosować niektóre nowe zasady związane z uwarunkowaniami środowiskowymi w roku składania wniosków 2024.
Na posiedzeniu z lutego 2024 r. Rada ds. Rolnictwa i Rybołówstwa potwierdziła swoją wolę polityczną skutecznego reagowania na obawy zgłaszane przez rolników i wezwała Komisję Europejską do przedstawienia wniosku w sprawie ukierunkowanej zmiany rozporządzeń WPR.
W marcu 2024 r. KE opublikowała swój wniosek. Europarlament zgodził się rozpatrzyć tę sprawę w ramach "pilnej procedury" i w kwietniu 2024 r. zatwierdził pakiet uproszczeń WPR.
Czytaj też:
"Precz z Zielonym Ładem". Hołownia: Wniosek o referendum prawdopodobnie trafi do Sejmu