Dostęp Ukraińców do rynku pracy w Polsce jest obecnie ułatwiony. Wystarczy otrzymać status ochrony tymczasowej i koniecznie zawrzeć umowę o pracę przed rozpoczęciem świadczenia pracy u zweryfikowanego pracodawcy. Ukraińcy z takich możliwości chętnie korzystają. Nic zatem dziwnego, że pojawiają się pytania o to, czy pracownicy z Ukrainy mogą otrzymać emeryturę z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.
Umowa z Ukrainą
Zasady przyznawania i wypłacania świadczenia emerytalnego dla Ukraińców reguluje zawarta między rządami obu państw w 2012 roku umowa o zabezpieczeniu społecznym. Jej zapisy weszły w życie 2014 roku.
Zgodnie z jej zapisami, Ukraińcy pracujący legalnie w Polsce otrzymują świadczenie emerytalne po spełnieniu kilku warunków. Podstawowymi są osiągnięcie odpowiedniego wieku emerytalnego (65 lat dla mężczyzn oraz 60 lat dla kobiet) oraz posiadanie okresu składkowego (20 lat dla kobiet, 25 lat dla mężczyzn).
Ponadto Ukraińcy muszą także opłacać składki na ubezpieczenia społeczne lub emerytalne i rentowe, posiadać stałe zamieszkanie na terenie Polski oraz rozwiązanie stosunku pracy. Nie jest więc prawdą, że ZUS wlicza do okresu składkowego czas przepracowany na terenie Ukrainy.
Podobnie jak Polacy, także Ukraińcy po otrzymaniu decyzji o przyznaniu świadczenia, mogą ponownie podjąć pracę. Co ciekawe, obywatele Ukrainy mogą jednocześnie pobierać emeryturę z Polski i kraju ojczystego, tak samo jak Polacy, którzy w przeszłości pracowali np. w Niemczech czy Holandii.
Nielegalne zatrudnienie
W 2023 r. inspektorzy PIP przeprowadzili 9100 kontroli legalności zatrudnienia cudzoziemców oraz 39 400 kontroli legalności zleceń pracy. Najwięcej z nich dotyczyło obywateli Ukrainy – 29,6 tys. Podczas kontroli stwierdzono, że nielegalnie pracuje 4747 obywateli Ukrainy (w 2022 r. było to 3948 osób).
Co czwarty nielegalnie zatrudniony Ukrainiec pracował w budownictwie. Ponadto wielu obywateli Ukrainy pracowało nielegalnie w zakresie usług administracyjnych, za pośrednictwem agencji pracy tymczasowej, w przetwórstwie przemysłowym oraz w zakresie zakwaterowania i wyżywienia.
Czytaj też:
Nielegalne praktyki Ukraińców. Eksperci biją na alarm: Problem się nasiliCzytaj też:
Przemyt Somalijczyków przez Polskę. Ukraińcy aresztowani