Raport "Ile kosztuje cię państwo" wskazuje, że sam wynik nie ukazuje w całości skali zjawiska, a odnosi się jedynie do wartości pieniężnych. Koszty wynikające z opodatkowania to także czas potrzebny na uregulowanie płatności, chociażby z tytułu PCC. W połączeniu ze skomplikowanym systemem, wypadającym słabo na tle Europy, to wyraźny sygnał do zmian – podkreślają eksperci.
"Warsaw Enterprise Institute od lat opowiada się za uproszczeniem Polskiego systemu podatkowego. W rankingach badających jego atrakcyjność i przejrzystość nasz kraj cyklicznie zajmuje końcowe lokaty, w 2024 roku w badaniu OECD zajęliśmy 31. miejsce na 38 państw" – czytamy w komunikacie.
"W Polsce funkcjonuje kilka różnych składek, których opłacanie jest obowiązkowe, przy czym część z nich można odpisać od podatku, a część nie. Dodatkowo funkcjonują trzy różne stawki VAT, często dotyczące dóbr pokrewnych" – napisano.
W Polsce opodatkowanie rośnie szybciej niż dochody
Mimo że stawka PIT dla osoby o średnich zarobkach wynosi w Polsce 12 proc., to po uwzględnieniu pozostałych przymusowych opłat realny ciężar opodatkowania rośnie do poziomu 43 proc. Jeszcze w 2017 r. IBS szacował ten wskaźnik na 37 proc., co oznacza, że opodatkowanie rośnie szybciej niż dochody – podkreślono.
W raporcie wskazano również, że przeciętny Polak na pokrycie wszystkich podatków, składek i opłat administracyjnych musiał wydać w 2024 r. minimum 41 940 zł. Statystyczny Polak dostaję "na rękę" jedynie 72 proc. wypracowanych pieniędzy. Główne podatki pośrednie, takie jak VAT, akcyza, PCC czy tzw. podatek Belki uszczuplają budżet przeciętnego Polaka o ponad 1000 zł każdego miesiąca.
Opłaty lokalne, samochodowe, inflacja oraz podatki sektorowe generują dodatkowe koszty, co w połączeniu z powyższym oznacza uszczuplenie wynagrodzenia netto o 21 proc.
Propozycja uproszczenia systemu
WEI podaje w wątpliwość sens utrzymywania tak dużej ilości opłat. Opowiada się za rewizją stawek głównych podatków oraz zaniechaniem pobierania tych mało istotnych dla budżetu. Konieczne są działania zmierzające do uproszczenia systemu poprzez zastąpienie ich podatkami w zmienionej formie:
- opodatkowanie płac – 23,5 proc. od funduszu płac;
- opodatkowanie JDG i małych spółek – ryczałt od 1,5 proc. do 17 proc., średnio 10 proc.;
- opodatkowanie osób prywatnych – podatek przychodowy dla instytucji finansowych – 0,5 proc. oraz 1,5 proc. dla przedsiębiorstw;
- podatek od dywidendy – 23,5 proc.;
- jednolita stawka VAT – 17,75 proc. + 2 proc. na zbrojenia.
Czytaj też:
Niemiecka gazeta ostrzega Polskę przed kryzysem. "Nikt nie będzie jej ratował"