TSUE: "Neosędzia" nie może zostać automatycznie wyłączony

Opinia rzecznika TSUE jest niewiążąca, Trybunał wkrótce wyda wyrok. Jednak zazwyczaj wyroki TSUE są zgodne z wcześniejszą opinią rzecznika.

Tym razem chodzi o sprawę toczącą się przed Sądem Rejonowym Poznań Stare Miasto. Obywatel złożył wniosek o wyłączenie sędzi, która została wybrana na wniosek Krajowej Rady Sądownictwa ukształtowanej na mocy ustawy z 2017 r. (w ramach reformy przeprowadzonej przez rząd Zjednoczonej Prawicy). To tzw. neosędzia. Według przedstawicieli obecnej władzy z ministrem sprawiedliwości na czele, a także części środowiska sędziów, sędziowie powołani przez nową KRS zostali powołani w sposób wadliwy, stąd nie powinni orzekać. Dochodzi do podważania wyroków wydanych przez lub przy udziale takich sędziów. Poznański sąd zapytał TSUE, czy skład sądu powszechnego, w którym zasiada sędzia o kwestionowanym statusie, spełnia unijny wymóg sądu. Dopytano, czy osoba wadliwie powołana na stanowisko powinna zostać odsunięta od orzekania z mocy samego prawa, niezależnie od okoliczności konkretnej sprawy.

Rzecznik TSUE: Trzeba brać pod uwagę wszystkie czynniki

"Sam udział organu niedającego gwarancji niezawisłości w nominacji sędziego nie uzasadnia konieczności wyłączenia tego sędziego z rozpoznania sprawy" – ocenił rzecznik generalny Trybunału Sprawiedliwości UE Dean Spielmann. Wskazał, że ani udział w procesie nominacyjnym KRS, ani brak dostępu kandydatów, którzy nie zostali rekomendowani do powołania, do skutecznego środka zaskarżenia, nie może automatycznie prowadzić do wniosku, że dany sędzia sądu powszechnego nie jest sądem ustanowionym uprzednio na mocy ustawy.

"Aby ocenić zgodność z prawem powołania danego sędziego, należy wziąć pod uwagę wszystkie czynniki systemowe i faktyczne, w jakich doszło do tego powołania" – podkreślił Dean Spielmann.

Czytaj też:
Sędzia Schab: Nikt nie ma prawa łamać mojej kadencjiCzytaj też:
Resort Bodnara pokazał projekt ws. statusu sędziów