Przepisy o wyłączaniu sędziego z mocy ustawy nie pozwalają na wyłączanie tzw. neosędziów za sam fakt ich powołania w procedurze przed Krajową Radą Sądownictwa po 2017 roku – orzekł Trybunał Konstytucyjny. Orzeczenie zapadło jednogłośnie w składzie: Bogdan Święczkowski, Krystyna Pawłowicz, Stanisław Piotrowicz. Justyn Piskorski, Jarosław Wyrembak. Przypomnijmy, że obecnie rządzący podważają status sędziów powołanych przez KRS po 2017 roku.
Kodeks postępowania cywilnego przewiduje instytucję tzw. iudexinhabilis– sędziego wyłączonego z mocy ustawy. Podczas rozpatrywania jednej ze spraw w 2022 roku w Sądzie Najwyższym, pojawił się wniosek o wyłączenie jednego z sędziów SN. Chodziło o sędziego powołanego na wniosek tzw. neo-KRS, czyli Rady ukształtowanej w trybie określonym przepisami ustawy z dnia 8 grudnia 2017 r. We wniosku strona powołała się na wyrok Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, wedle którego orzeczenie wydane przez skład orzekający, w którym zasiada taki sędzia, narusza art. 6 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności.
Sędzia Zaradkiewicz kieruje sprawę do TK
W związku z wnioskiem, w 2023 roku sędzia dr Kamil Zaradkiewicz z Izby Cywilnej SN skierował do Trybunału Konstytucyjnego pytanie prawne. Dotyczyło ono tego, czy art. 48 par. 1 pkt 1 Kodeksu postępowania cywilnego, "rozumiany w ten sposób, że przesłankę wyłączenia sędziego z mocy samej ustawy stanowi okoliczność powołania tego sędziego przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej na wniosek Krajowej Rady Sądownictwa do pełnienia urzędu" jest zgodny z konstytucją.
Trybunał Konstytucyjny orzekł we wtorek jednogłośnie, że przepis ten rozumiany w taki sposób – tj. w sposób dopuszczający wyłączanie tzw. neosędziów z mocy ustawy – jest niezgodny z ustawą zasadniczą. Już w 2022 roku Trybunał wskazywał, że przepisy pozwalające na wyłączanie sędziów ze względu na wątpliwości wokół ich powołania w procedurze po 2017 roku są niezgodne z konstytucją.
Czytaj też:
Spotkają się pierwszy raz od miesięcy. Chcąc obsadzić wakaty w TKCzytaj też:
TK: Reforma KRS autorstwa Bodnara niezgodna z konstytucją
Polecamy Państwu „DO RZECZY+”
Na naszych stałych Czytelników czekają: wydania tygodnika, miesięcznika, dodatkowe artykuły i nasze programy.
Zapraszamy do wypróbowania w promocji.