To problem wielu polskich miast. W Krakowie flagową sprawą jest kamienica przy ul. Dietla 59/Podbrzezie 4. Aktualnie przed Sądem Okręgowym w Krakowie toczy się sprawa z powództwa Skarbu Państwa o zapłatę w związku z bezpodstawnym wzbogaceniem.
Testament odnaleziony po 36 latach
Jak pisaliśmy w artykule "Brudna twarz polskiego biznesu" nieuregulowane kwestie właścicielskie kamienic dają możliwości do wielu nadużyć, do których nieustannie dochodzi. Bolączką miast, w których takich budynków jest wiele, są wyłudzenia kamienic na podstawie np. sfałszowanych dokumentów. Do takich przejęć doszło m.in. w Krakowie, Warszawie, Łodzi, Poznaniu, Wrocławiu. "Ogromny problem stanowią w Krakowie także kamienice, które przed wojną należały do Żydów. Głośny był przekręt, dzięki któremu gangsterzy na podstawie sfałszowanych dokumentów przejęli dwie pożydowskie kamienice przy ul. Dietla 59 i Podbrzezie 4" – informował kilka lat temu tygodnikprzeglad.pl.
W przypadku kamienic przy ul. Dietla 59/Podbrzezie 4 w 2007 roku odnalazła się Alicja Wiesen, córka i jedyna spadkobierczyni Samuela Wiesena, która jeszcze w tym samym roku stała się właścicielką nieruchomości na podstawie odnalezionego po 36 latach testamentu. Według naszych informatorów, udzieliła ona wcześniej szerokiego pełnomocnictwa biznesmenowi Eugeniuszowi Jasikowskiemu do przeprowadzenia postępowania i wystąpiła o zwrot nieruchomości. Jesienią 2008 r. Alicja Wiesen sprzedała nieruchomość spółce Northwood Hills z Barcelony, reprezentowanej przez Artura Lauera, prawą rękę biznesmena Eugeniusza Jasikowskiego. Następnie Northwood Hills, reprezentowana przez Lauera sprzedała w 2011 r. nieruchomość szwajcarskiej spółce. Nabywcą była firma Real Estate 2020 AG z siedzibą w Zug, w której 5 proc. udziałów należało wówczas do tego samego Artura Lauera, zaś 95 proc. do biznesmena Eugeniusza Jasikowskiego, który działał jako pełnomocnik Alicji Wiesen w sprawie uregulowania stosunku właścicielskiego w oparciu o znaleziony po 36 latach testament Samuela Wiesena.
„Gazeta Krakowska” opisywała ścieżkę legalizacji praw do kamienic nabytych w nielegalny sposób. Po uzyskaniu prawa własności nieruchomości należało je jak najszybciej ujawnić, dokonując odpowiedniego wpisu w księgach wieczystych. Następnie trzeba było przeprowadzić transakcję kolejnej sprzedaży kamienicy. Drugi kupujący, zgodnie z przepisami korzystał z rękojmi dobrej wiary. Wystarczyło powołać się na fakt, że kupiono nieruchomość od właściciela ujawnionego w księgach. Delegalizacja prawa własności wiązała się z udowodnieniem, że w poprzedniej transakcji kupujący i sprzedający działali w zmowie. „Gazeta Krakowska” informowała, że w Krakowie przeprowadzenie takiego dowodu było skuteczne tylko w kilku przypadkach.
Prokuratura Regionalna w Krakowie, którą zapytaliśmy o kamienicę zakupioną niegdyś przez firmę znanego biznesmena Eugeniusza Jasikowskiego wyjaśniła, iż w przypadku kamienicy przy ul. Dietla 59/Podbrzezie 4 obecnie zawisło postępowanie przed Sądem Okręgowym w Krakowie I Wydziałem Cywilnym z powództwa Skarbu Państwa- Prezydenta Miasta Krakowa, bowiem istniała w tym przypadku możliwość podjęcia dodatkowych działań cywilnych. W lutym 2023 r. umorzone zostało śledztwo prowadzone ws. nieruchomości przy ul. Dietla 59/Podbrzezie 4, Kujawskiej 10 oraz parceli przy ul. Czarnowiejskiej 71, w którym badano, czy doszło w latach 2007-2008 i 2012 do powziętego z góry zamiaru do niekorzystnego rozporządzenia mieniem spadkobierców prawowitych właścicieli nieruchomości, udzielenia pomocy w przeniesieniu prawa własności nieruchomości celem „uniemożliwienia stwierdzenia ich przestępczego pochodzenia powstałego wskutek niezgodnych z prawdą wpisów dotyczących ich praw własności”. Przy czym wszystkie objęte postępowaniem nieruchomości zostały zbyte, a analiza zgromadzonej dokumentacji nie dała podstaw do podjęcia działań prowadzących do fizycznego odzyskania na rzecz potencjalnych spadkobierców czy Skarbu Państwa.
Justyna Habrajska, dyrektor Biura Przejmowania Mienia i Rewindykacji Urzędu Miasta Krakowa, potwierdziła, że w sprawie kamienicy przy ul. Dietla 59/Podbrzezie 4. „Skarb Państwa reprezentowany przez Prezydenta Miasta Krakowa zastępowany przez Prokuratorię Generalną Rzeczypospolitej Polskiej wniósł do Sądu pozew o zapłatę w związku z bezpodstawnym wzbogaceniem. Postępowanie zostało zarejestrowane pod sygn. akt I C 3573/22. Sprawa o zapłatę z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia zawisła przed sądem, który po przeprowadzeniu postępowania dowodowego wyda stosowne rozstrzygnięcie w sprawie. Prezydent Miasta Krakowa ma nadzieję, że sąd rozstrzygnie zgodnie z pozwem” – poinformowała.
Miasto walczy o swoje, ale jak pokazują statystyki, ciężko tu o optymizm. O dalszych postępach w sprawie będziemy informować.