Honory na niepodległość

Pierwszy wtorek listopada. To będzie szczególny dzień. Dlaczego? Wieczorem, na Zamku Królewskim w Warszawie – jak co roku, od czasu, gdy pięć lat temu powstał tygodnik „Do Rzeczy”, podczas uroczystej gali, bogato ilustrowanej muzyką, z udziałem znamienitych gościze świata polityki, biznesu i nauki, przyznamy statuetki Strażnika Pamięci 2018. Specjalne wyróżnienie, które stało się już jedną z najważniejszych nagród przyznawanych ludziom szczególnie zasłużonym dla Polski.

– Podczas VI edycji Strażnika Pamięci, podobnie jak podczas wszystkich wcześniejszych edycji konkursu, staraliśmy się docenić osoby w sposób szczególny zaangażowane w troskę o pamięć o polskiej przeszłości, jej promowanie i odkrywanie, wsparcie dla jakże ważnej opowieści o naszych dziejach – mówi Paweł Lisicki, redaktor naczelny tygodnika „Do Rzeczy” i przewodniczący kapituły konkursu. Dodaje, że tegoroczne nagrody, ponieważ przypadają w przededniu 100. rocznicy odzyskania niepodległości przez Polskę, będą miały charakter szczególny.

– Kapituła nagrodziła te osoby, które w największym stopniu przyczyniły się do utrzymania polskiej ciągłości historycznej, kulturowej, pielęgnując poczucie dumy narodowej – mówi szef „Do Rzeczy”.

Znaczenie nagrody Strażnika Pamięci przyznawanej przez nasz tygodnik podkreślał m.in. prezydent RP Andrzej Duda, który w 2016 r. w liście do uczestników konkursu napisał: „Nagroda Strażnik Pamięci uchodzi już za laur niezwykle prestiżowy. Jestem przekonany, że z upływem lat ów prestiż będzie się umacniał. Strażnik potrzebny jest tam, gdzie trzeba zapobiec możliwym stratom. Wiedza o przeszłości naszego państwa i narodu jest narażona na dwojakie niebezpieczeństwo: na zapomnienie lub zniekształcenie. A wcale nierzadko mamy do czynienia zarówno z tym pierwszym, jak i drugim zjawiskiem [...]. Dlatego też wysiłki strażników i popularyzatorów polskiej pamięci historycznej wpisują się w nurt czynnego patriotyzmu, wymiernej pracy na rzecz wspólnego dobra”.

Tradycyjnie już obradująca w miniony poniedziałek kapituła konkursu wybrała w trzech kategoriach – „Twórca”, „Instytucja” i „Mecenas” – po pięć osób lub instytucji, które zostaną uhonorowane statuetkami Strażnika Pamięci.

Inaczej jednak, niż bywało to w poprzednich latach – nie ma nominowanych – bo wszyscy wskazani przez gremium konkursowe zostali uznani za zwycięzców, każdy z nich zostanie też przez nas uhonorowany nagrodą. Spośród nich,dodatkowo, w każdej kategorii zostanie przyznana jedna nagroda główna.

Kto w tym roku został finalistą konkursu? Oto nazwiska laureatów Strażnik Pamięci 2018.

W kategorii „Twórca”, w której honorujemy osoby, które przyczyniły się do odnowienia polskiej pamięci:

Profesor Jan Marek Chodakiewicz – historyk, publicysta. Profesor ISW w Waszyngtonie, autor m.in. „Intermarium: the Land between the Black and Baltic Seas”;

Tadeusz Płużański – publicysta i dziennikarz, autor książek opisujących komunistyczne zbrodnie na Polakach;

Profesor Robert Frost – historyk, autor „The Oxford History of Poland – Lithuania;

Denis Delić – reżyser filmu „Dywizjon 303. Historia prawdziwa”;

Stanisław Srokowski – pisarz, autor licznych powieści i opowiadań opisujących zbrodnie ukraińskie dokonane na Polakach na Wołyniu.

W kategorii „Instytucja”, w której nagradzamy muzea, stowarzyszenia, fundacje, nowo powołane organizacje lub te, które w minionym roku podjęły nowe inicjatywy promujące i utrwalające polską historię:

ambasador Jakub Kumoch i ambasada rp w Bernie – za działalność na rzecz upamiętnienia akcji ratowania Żydów podczas II wojny światowej, którą prowadzili polscy dyplomaci;

Arkadiusz Gołębiewski – organizator Festiwalu Filmowego Niepokorni, Niezłomni, Wyklęci;

Związek Pamięci Ofiar Obławy Augustowskiej – upamiętniający Polaków, zamordowanych w trakcie sowieckiej akcji wymierzonej w żołnierzy i działaczy podziemia niepodległościowego;

Centrum Historii „Zajezdnia” – miejsce nowoczesnych wystaw historycznych, projektów edukacyjnych i kulturalnych;

Wydawnictwo Glaukopis.

W kategorii „Mecenas”, w której nagrodę przyznajemy podmiotowi publicznemu lub komercyjnemu, który w szczególny sposób materialnie wspiera dbałość o pamięć historyczną:

PGE – Polska Grupa Energetyczna;

Waldemar Gujski – mecenas, wykładowca polskich i zagranicznych firm;

Art Media – Galeria Delfiny;

Jan Białostocki – współtwórca Festiwalu Filmowego Niepokorni Niezłomni Wyklęci;

Fundacja Pamiętam – zabiegająca o upamiętnienie ludzi, którzy w drugiej połowie lat 40. i na początku 50. ubiegłego stulecia podjęli walkę zbrojną z komunistami.

W przypadku wszystkich tych instytucji i osób redakcja chce docenić ich zaangażowanie we wspieranie projektów upamiętniających polską pamięć. Dlaczego jest to tak ważne? Oddajmy głos marszałkowi Senatu RP Stanisławowi Karczewskiemu, który w 2017 r. do laureatów i organizatorów konkursu Strażnik Pamięci napisał: „W moim głębokim przekonaniu wiedza i pamięć historyczna są fundamentem budowania polskiej tożsamości wśród przyszłych pokoleń Rodaków urodzonych w kraju i za granicą. Odwołując się do przeszłości i bogactwa dziedzictwa narodowego, budzimy dumę z przynależności do Narodu Polskiego oraz kształtujemy postawy obywatelskie, nacechowane patriotyzmem wśród młodej generacji. To wielka inwestycja w przyszłość wspólnego dobra, któremu na imię Polska”.